Người tôi tìm về, theo một ý nghĩa nào đó, sẽ trở thành một bộ phận của tôi, sau này tốt có một phần của tôi; xấu cũng có một phần của tôi. Bắt nguồn từ sự liều lĩnh vốn có, cộng thêm sự lo lắng quá mức đối với lời lẽ hành động của Y Y, sau khi về đến đơn vị, tôi không nói với Thủ trưởng những tính cách kì quái của Y Y, gồm cả những điều kiện của cô đối với việc phá khóa mật mã Quang phục số Một, ví dụ đã từng làm trợ thủ cho J. Neumann, cả chuyện Y Y đã từng ở Matxcơva, chỉ nói chung chung Y Y là một nhà toán học, tính tình cởi mở, thậm chí có phần hoang dã, tương đối thích hợp với công việc. Đó là tính toán của tôi, ban đầu không nên kì vọng quá nhiều, quá cao, nên bảo thủ một chút, đánh giá thấp một chút, như vậy nếu có kết quả càng bất ngờ, càng dễ dàng chiến thắng.

Nhưng người của 701 chừng như không thể chờ đợi lâu, ngay sáng hôm sau ngày chúng tôi về đến nơi, Thủ trưởng La liền triệu tập cuộc họp gồm những người có liên quan, họp ngay trong văn phòng của bà, để mọi người cùng làm quen nhau. Trong số người đến dự có Trần Nhị Hồ, Phó thủ trưởng kiêm Trưởng phòng Giải mã, có Tưởng, Trưởng phòng Diễn toán, Kim, Trưởng phòng Phân tích, tóm lại toàn những cốt cán của các phòng nghiệp vụ. Nói là cuộc họp gặp mặt làm quen, thật ra là để động viên, chúng tôi không những tuyên thệ tại cuộc họp, kí tên, mở bí mật trong hòm sắt (trong hòm là một máy mật mã thương mại của L. Skin, ba cuốn chuyên luận toán học cũng của L. Skin, một túi giấy đen đựng danh sách các quan chức ba thứ quân và quan chức hành chính, cảnh sát địa phương phía Đài Loan), tuyên bố thành lập nhóm hành động do tôi làm Trưởng nhóm, đồng thời điều mười nhân viên diễn toán hàng đầu và năm chuyên viên phân tích phối hợp hành động. Hai trường phòng Tưởng và Kim chủ động nhận nhiệm vụ, yêu cầu được gia nhập nhóm hành động đặc biệt, tất nhiên tôi hoan nghênh. Tôi cũng mời Trần Nhị Hồ tham gia, nhưng anh không muốn, tôi cũng không ép. Anh giới thiệu cho tôi mấy cốt cán của phòng mình, đề nghị tôi gặp và làm quen với họ, tôi chấm ai anh cũng đồng ý. Tôi bảo rất được. Chỉ có Y Y nói ngang: “Nếu em thích anh thì sao?”.

Nhị Hồ lạnh lùng nói: “Tôi theo sự sắp xếp của tổ chức”.

Hội nghị tiếp tục. Tôi cảm thấy Nhị Hồ có thành kiến với Y Y. Đấy là vấn đề của Y Y, cô vừa đến không nên nói năng tùy tiện, nhất là đối với Nhị Hồ lại càng phải khiêm tốn, anh không những là lãnh đạo mà còn là cao thủ phá khóa mật mã ở đây. Ít nhất trước khi Y Y đến và sau khi đi, Nhị Hồ là người có quyền uy tuyệt đối về phá khóa mật mã, nhưng trong từ điển của Y Y không hề có từ khiêm tốn. Đấy là vấn đề của cô.

Cuộc họp kết thúc, tôi định đưa Y Y đến các Phòng Diễn toán, phòng Giải mã, phòng Phân tích để cô làm quen, nhưng Y Y tỏ ra uể oải, không muốn đi, mà muốn tôi đưa đi quanh khu cơ quan. Tôi đành đưa cô đi một vòng, coi như để cô làm quen với môi trường xung quanh. Tôi phát hiện dường như đi đến đâu cũng có những ánh mắt hiếu kì nhìn tôi và Y Y, như trông thấy một cái gì kì lạ lắm, như phát hiện ra điều bí mật gì đó. Y Y rất phấn khởi, lúc nhìn cái này, lúc hỏi cái kia, thấy bông hoa đẹp liền hái, trông thấy chim cũng đuổi bắt. Chúng tôi từ trong khu cơ quan bảo vệ nghiêm ngặt ra, đi một vòng khu sinh hoạt, cuối cùng vào khuôn viên của đội bảo vệ. Trong khuôn viên này có một cây ngọc lan lớn, hoa đang nở trắng. Y Y thấy hoa và nụ hoa trên cây, phấn khởi reo lên. Dưới gốc cây có một cái bàn bóng bàn làm bằng xi măng, các chiến sĩ cảnh vệ đang vây quanh bàn cờ tướng, thấy chúng tôi, họ ngước cả lên nhìn Y Y. Cậu Viên, Trưởng phòng bảo vệ thấy Y Y thích hoa ngọc lan liền bảo một chiến sĩ đứng gần đấy trèo lên cây hái hoa. Cậu chiến sĩ đang chuẩn bị trèo thì Y Y ngăn lại, nhìn bàn cờ tướng đang tàn cuộc, hỏi ở đây ai chơi cờ giỏi nhất. Mọi người bảo là cậu Trương, văn thư của đại đội. Y Y nói với Viên: “Tôi không hưởng lộc mà không lập công, tôi sẽ chơi với cao thủ của các anh một ván cờ, nếu người của các anh thua thì anh cử người lên cây hái hoa, được không nào? Nếu tôi thua, tôi tự trèo lên hái”.

Tất nhiên Trưởng phòng bảo vệ đồng ý.

Vậy là Y Y đến bên bàn bóng bàn, rất hăng hái cất đi ba quân xe, pháo và mã, để cậu Trương đi trước. Anh em chiến sĩ kinh ngạc nhìn Y Y. Nhưng họ ngạc nhiên nhất là Y Y đi rất nhanh, bàn tay xinh xắn dịch chuyển quân cờ làm mọi người hoa cả mắt, tưởng chừng không cần suy nghĩ, lên lên xuống xuống một lúc, kết quả cậu Trương thua. Vậy là có người trèo lên cây hái cho Y Y một chùm hoa ngọc lan.

Y Y cầm hoa vui vẻ cùng tôi rời đại đội bảo vệ. Dọc đường ai cũng nhìn cô, nhìn hoa trên tay và nhìn người đẹp như hoa. Cô trông thấy có người cầm đũa bát, hỏi tôi đã hết giờ rồi à, có thể đi ăn cơm chưa. Cô đang như thế này, phải về cất hoa, thay đồ mới xuống nhà ăn được. Nhưng khi Y Y về cất hoa, thay đồ, xuất hiện ở nhà ăn, khiến mọi người phải nóng mắt. Có chuyện gì? Thì ra cô về thay cái áo len cổ khoét rất thấp, không mặc áo ngoài, hai cúc áo trong không cài, để lộ vùng ngực trắng nõn, thậm chí còn loáng thoáng trông thấy hai bầu vú, cặp môi cũng tô son đỏ chót. Tôi muốn cô về thay đồ là để mặc thật giản dị, không ngờ Y Y lại sửa soạn như một nữ đặc vụ trên phim ảnh, đứng giữa đám đông khiến mọi người phải ngơ ngẩn nhìn. Mọi người nhìn Y Y, lại nhìn tôi đầy ý nghĩa: Anh đưa về một người như thế nào đây?

Nếu trách cứ tôi bằng ánh mắt, thì về sau Trần Nhị Hồ lại chất vấn tôi. Mọi người ngay trong văn phòng của anh. Nhị Hồ ngoài văn phòng này ra còn có một phòng làm việc chuyên môn ở ngay phía Nam văn phòng. Tôi và Y Y vào văn phòng của anh trước, thấy không có người mới sang phòng chuyên môn. Nghe có tiếng gõ cửa, Nhị Hồ ra, thấy Y Y cứ ngỡ thấy ma, anh liền đóng cửa phòng chuyên môn, đưa chúng tôi sang văn phòng. Nghe nói Nhị Hồ rất mê tín, không cho phụ nữ vào phòng chuyên môn phá khóa mật mã. Thật ra, anh cấm cả những người cùng tham gia, vì phá khóa mật mã cần hiểu biết, kinh nghiệm, trí tuệ và năng khiếu, chừng như còn cần cả vận may bên ngoài bầu trời. Vận may là thứ thần bí, thiêng liêng, phải nắm lấy nó, nếu không có sẽ biến mình thành thần bí.

Vừa bước vào văn phòng, Nhị Hồ hỏi thẳng tôi: “Đến lấy người à?”.

Y Y giành nói trước: “Cũng coi như thế”.

Nhị Hồ hình như không thích cái tính nhanh nhảu của Y Y, có ý phản ứng, lấy ra một bản danh sách đưa cho Y Y: “Người ở cả đây, cô xem, có thể lấy một vài người trong đó làm trợ thủ cho cô”.

Y Y giở xem qua rồi đưa trả lại cho Nhị Hồ, nói: “Chẳng nói lên điều gì cả, chỉ có tên”.

Nhị Hồ nói: “Vậy cô còn muốn gì? Hay là để tôi gọi tất cả đến đây cho cô chọn?”.

Y Y nói: “Không cần thiết”. Nói xong, cô đến bên bàn làm việc của Nhị Hồ, nhìn rất kĩ tấm ảnh ép dưới tấm kính, hỏi: “Đây là tất cả nhân viên của anh à?”.

Nhị Hồ nói: “Cũng gần hết”.

Y Y nhìn kĩ lại một lần nữa, chỉ vào một người đeo kính trong ảnh, hỏi: “Đây là ai? Là người phá khóa mật mã à?”.

Nhị Hồ nói: “Người này cô không thể lấy”.

Y Y hiếu kì, hỏi: “Tại sao?”.

Nhị Hồ ra hiệu bảo tôi đến trả lời, tôi nói, đây là một người lớn tuổi, không được khỏe mạnh, không thể làm việc bình thường. Thật ra, anh ta bị chứng thần kinh phân liệt.

Bất ngờ, Y Y hỏi thẳng: “Bác ấy điên rồi à?”.

Tôi hỏi: “Tại sao cô biết?”.

Y Y nói: “Đoán vậy, anh nhìn mắt bác ấy xem đúng là bị thần kinh, những người này chỉ cách điên một bước chân”.

Tôi nói: “Anh ấy là người phá khóa mật mã giỏi nhất ở đây”.

Y Y nói: “Những người này cách thánh nhân cũng chỉ một bước chân”.

Tôi nói: “Anh ấy điên vì phá khóa mật mã, suy nghĩ quá độ, não bị đứt tung như sợi dây đàn”.

Y Y nói: “Giống như Nash”.

Tôi hỏi: “Ai?”.

Y Y nói: “John Nash Jr, một nhà toán học nổi tiếng thế giới, đại sư của thuyết Game Theory. Ông ấy cũng bị mật mã làm cho phát điên”.

Lúc này, Nhị Hồ mới nói chen vào: “Thật ra thì cô cũng điên”. Anh ngừng lại trong giây lát, nói tiếp: “Chúng ta đều điên”.

Câu nói làm cho Y Y ngơ ngác khó hiểu.

Tôi hiểu ý Nhị Hồ, trong chuyện phá khóa mật mã, Nhị Hồ luôn duy trì cách nhìn độc lập của mình, anh cho rằng, chúng tôi quyết định phá khóa mật mã Quang phục là việc võ đoán, không chút lí trí, hoang đường, không thực tế, là quyết định điên khùng. Lí do, tối hôm qua anh đến nhà tôi nói rồi, còn bây giờ anh chuẩn bị nói với Y Y.

Nhị Hồ nói: “Trước hết, ai cũng biết, mật mã Quang phục số Một là mật mã cao cấp hiếm có trên thế giới, thời hạn bảo mật ít nhất là mười năm. Tức là, trong vòng mười năm, trong tình hình bình thường ai cũng không thể phá nổi, nhưng nguyên nhân căn bản để chúng ta quyết định phá là gì? Là để giành quyền chủ động trong vấn đề căng thẳng với Đài Loan. Vậy thì, tình hình căng thẳng này kéo dài trong bao lâu? Một năm? Hai năm? Hay là mười năm? Hai mươi năm? Tôi nghĩ, nhiều lắm cũng chỉ một vài năm. Đấy là nói, chúng ta phải làm thật lí tưởng, tức là yêu cầu chúng ta phải phá trong một với ngắn, nhiều nhất là trong vòng một, hai năm, mà thời gian một, hai năm chúng ta khó tìm ra được cửa của nó. Các anh bây giờ thề thốt thành khẩn lắm, nói thật, tôi nghĩ các anh điên rồi, điên rồi, là những người ngớ ngẩn nói mê, người điên làm chuyện ngớ ngẩn, không tin cứ thử mà xem...”.

Con người Nhị Hồ là thế, bình thường ít nói, hễ nói là nói thẳng, không quanh co, không rào đón, không né tránh, dồn người và việc vào tận cùng, khiến ai cũng phải bối rối. Thật ra, điều anh nói không phải chúng tôi không hiểu, nhưng đây là quyết định của cấp trên, chúng tôi chỉ biết phục tùng. Tôi nói như vậy, Nhị Hồ lập tức cãi lại:

“Quyết định của cấp trên không sai, nhưng nếu chúng ta biết rõ mười mươi đấy là quyết định sai, vậy chúng ta việc gì phải nghiêm túc, phải động viên anh em chấp hành, lại còn đi tìm về một nhà toán học. Tất nhiên, nhà toán học đã đến, nhưng theo tôi, thép tốt phải dùng làm dao sắc, chúng ta để cô ấy phá khóa mật mã khác, còn mật mã Quang phục cứ để hai người nào đó phá, làm ví dụ cho cấp trên thấy là đủ rồi”.

Như vậy có đúng là những lời nói của một trưởng phòng không? Nếu thủ trưởng cấp trên nghe thấy chắc sẽ cách chức anh ta mất! Nhưng tôi biết, anh cũng không thiết cái chức vụ này. Cục Giải mã là một đơn vị nghiệp vụ, nghiệp vụ mạnh nhất chính là chức vụ lớn nhất, là ông vua không mũ miện.

Nhị Hồ nói tôi chỉ biết nghe, không muốn tranh biện với anh. Bất ngờ Y Y cãi lại. Cô nói: “Nghe anh nói, hình như chúng ta không phá nổi mật mã Quang phục”.

Nhị Hồ nói: “Ít nhất trong một thời gian ngắn”.

“Không nhất định là thế”. Y Y chĩa thẳng mũi nhọn, vừa kiên định vừa kiên quyết: “Mọi mật mã chẳng là, là những đề toán khó, có gì phải sợ?”.

Y Y làm tôi và Nhị Hồ phải sững sờ, hồi lâu sau Nhị Hồ mới nói: “Được, vậy cứ để phần cô”. Y Y nói: “Không, phải có cả anh nữa”.

Rồi cô quay sang tôi, nhấn mạnh từng chữ: “Anh Thiên, tôi mong Trưởng phòng Trần Nhị Hồ đây sẽ tích cực tham gia vào nhóm phá khóa mật mã chúng ta”. Nói xong, Y Y khoanh tay bỏ đi, tôi gọi cô mấy cũng không quay lại.

Nhị Hồ vốn là “bậc trưởng lão” của phòng phá khóa mã, giữ chức trưởng phòng đã mười năm, bây giờ là Phó thủ trưởng của 701, anh chưa lên hẳn mà vẫn còn kiêm nhiệm chức Trưởng phòng, Y Y muốn anh làm trợ thủ, như vậy sao được? Tôi bàn với Y Y, nhưng cô nhất quyết không nhượng bộ, đòi phải có Nhị Hồ. “Em không cần trợ thủ, em cần một đối thủ cạnh tranh”. Y Y rất quả quyết, rồi hăng hái giải thích với tôi lí do tại sao cần có Nhị Hồ: “Là vì anh với em đều không biết những nhân viên phá khóa mã trong nước làm việc thế nào, họ chưa bao giờ thực sự phá khóa mã cao cấp, theo một ý nghĩa nào đó, có thể họ không đủ khả năng để phá khóa mật mã Quang phục. Em muốn nói, chúng ta tìm hiểu cách phá khóa mã của họ, đó sẽ là con đường chết”. Điều này khiến tôi nhớ đến điều thầy Androv cũng đã từng nói: Phá khóa mật mã không phải là trò chơi một mình, mà cần có người chết thay! Chỉ cần có người ngã xuống giếng, anh mới có thể tránh khỏi miệng giếng ấy!

Bất giác tôi kinh ngạc nhìn Y Y, kinh ngạc bởi dụng tâm hiểm ác của cô! Nhưng tôi không thể từ chối, bởi suy nghĩ của cô không phải không có lí. Lúc này, phá khóa mật mã Quang phục là nhiệm vụ cấp bách và là mục tiêu tối cao của chúng tôi, còn dùng cách nào thì không cần biết, bất kể là đối với địch hay đối với ta đều không cần băn khoăn. Tức là phá khóa mật mã là một nhiệm vụ trong bóng tối, đầy âm mưu và hiểm độc.

Tuy tôi không bằng lòng với đề nghị của Y Y, nhưng vẫn phải báo cáo với Thủ trưởng La. Bà La rất vui vẻ đồng ý, ngay lập tức gọi điện mời Nhị Hồ đến, cử anh cùng làm việc với chúng tôi. Tôi cứ nghĩ anh sẽ nhảy lên phản đối, không ngờ nghe xong, sau một lúc trầm mặc, anh bày tỏ thái độ với tôi: “Cho dù đấy là ý kiến của Thủ trưởng hay của anh, tôi cũng sẽ tham gia, nếu có gì không đồng ý cũng phải đồng ý. Nhưng tôi nói trước, tôi không tin phá được khóa mật mã Quang phục, bản thân tôi không tin. Không tin cả chuyên gia toán học mà anh mời về, cô ấy không biết trời cao đấy dày là thế nào. Theo kinh nghiệm của tôi, cô ấy sinh ra không phải là để phá khóa mật mã”.

Tôi nói, hồi còn ở Mĩ, Y Y đã từng tham gia phá khóa mật mã Liên Xô.

Nhị Hồ nói: “Cũng chỉ là nghe nói. Nói thật, tôi không tin vào những lời nói ấy. Tại sao? Là bởi, nếu là người phá khóa mật mã thật sự, sẽ giấu kín công việc của bản thân; thứ hai, người thật sự phá khóa mật mã cũng không cuồng ngôn như cô ta, bảo mật mã như đề toán khó. Phá khóa mật mã là thế nào? Ông Androv thầy dạy của anh chả nói là nghe nhịp tim người chết là gì, chúng ta cần có tấm lòng trong sạch, không thèm muốn, không sợ vinh nhục như người chết, nhưng anh xem cô ấy... Tuy tôi mới quen, không hiểu cô ta, nhưng nhìn ánh mắt cô tôi biết, lòng dạ cô ta đầy dục vọng, cô ta là người nôn nóng. Tôi không hiểu anh ở bên ông Androv bấy nhiêu năm mà sao không học được thế nào là thật giả, theo tôi, chúng ta có thể phá được khóa mã Quang phục hay không, chỉ trông chờ ở anh. Cho nên, trước đây tôi mới đồng ý làm trợ thủ cho anh, hợp tác với anh”.

Tôi chỉ biết nói thật: “Tôi ở bên ấy không học phá khóa mật mã, mà làm việc khác. Vừa rồi tôi cùng Thủ trưởng La bàn bạc quyết định, anh sẽ làm trưởng nhóm phụ trách việc phá khoá”.

Nhị Hồ kêu lên đau khổ: “Anh Thiên, anh ném tôi vào lửa chưa đủ hay sao, tôi đã ngoài 50, anh đừng lôi tôi xuống nước nữa”.

Tôi cười: “Anh Hồ, thế nào gọi là lôi anh xuống nước? Nếu phá được khóa mã Quang phục thì đó là vinh dự không gì bằng, tôi chỉ làm cái việc thêu hoa lên gấm thôi”. Nhị Hồ chỉ còn biết cười, nụ cười đau khổ.

Tối hôm ấy, tôi đang dọn phòng thì Y Y gõ cửa bước vào, cô nhanh chóng phát hiện tấm ảnh tôi chụp chung với giáo sư Androv trong đống đồ đạc tôi đưa từ Liên Xô về, cô nhận ra ông. Rất tự nhiên, câu chuyện của chúng tôi liền nói đến Androv và L. Skin. Y Y nói: “Ông Androv có sở trường phá khóa mật mã Mĩ, mà mật mã Quang phục số Một lại do bà L. Skin lập nên, bản chất của nó thuộc kiểu mật mã Liên Xô, kĩ thuật anh học được ở ông ấy không thiêng với mật mã này”.

Tôi gật đầu, nói: “Cô có biết bà L. Skin làm ra mật mã Khó khăn của thế kỉ không?”.

Y Y nói: “Biết, đấy là mật mã L. Skin làm cho quân đội Mĩ”.

Tôi nói: “Sở dĩ người Mĩ dùng mật mã của L. Skin, mục đích là vì không muốn để Androv phá”.

Y Y nói: “Đúng như vậy, vì ông Androv đã phá được mấy bộ mật mã của Mĩ rồi, người Mĩ sợ ông ta. Mà L. Skin là bạn thời sinh viên của ông Androv, hai người rất thân nhau, rất hiểu nhau. Cho nên, nếu L. Skin lập mật mã, nhất định bà ấy sẽ biết cách né tránh trí tuệ của Androv”.

Tôi nói: “Từ một góc độ nào đó, lúc đầu người Mĩ mời bà L. Skin soạn thảo mật mã Khó khăn của thế kỉ mục đích là tránh trí tuệ của ông Androv, mà cũng chỉ có L. Skin mới có bản lĩnh ấy, chỉ có bà ấy mới biết sở trường và sở đoản của Androv”.

“Có thể hình dung, trong mật mã Khó khăn của thế kỉ có rất nhiều phần né tránh Androv. Cho nên, nếu mời ông Androv phá khóa mật mã này, chắc chắn sẽ bị thua, không phá nổi”. Y Y cười, nhìn tôi. “Nếu mời học trò của Androv lại càng đi vào con đường chết”.

Tôi biết Y Y nói học trò của Androv là tôi. Nhưng suy nghĩ của tôi không ở chỗ đó, tôi im lặng giây lát rồi nói: “Sự thật thì, mật mã Quang phục số Một chính là Khó khăn của thế kỉ.

Y Y lập tức mở to mắt: “Anh bảo sao cơ?”.

Tôi nhắc lại lời tôi nói, Y Y cau mày: “Có thể thế được không?”.

Tôi bình tĩnh nói: “Sự thật là như vậy, cấp trên của Mĩ nghĩ đến thân phận của L. Skin, xuất phát từ chỗ cẩn thận, nên cuối cùng họ không dám dùng Khó khăn của thế kỉ, đem bán cho Đài Loan, Đài Loan đổi tên thành Quang phục số Một

Y Y đứng dậy: “Anh không nói đùa đấy chứ?”.

Tôi lắc đầu: “Chuyện lớn như thế, tôi dám nói đùa à?”.

Bỗng Y Y kêu to: “Vậy tại sao anh còn tiếp nhận nhiệm vụ này? Anh không biết lượng sức mình à, rõ ràng đấy là con đường chết, vậy mà dám đi vào. Anh nghĩ mình là người thế nào, còn thể khai thiên lập địa được hay sao?”.

Tôi chỉ có cách kiên trì giải thích: “Thứ nhất, trước ngày về nước tôi cũng không biết có chuyện đó; thứ hai, người biết chuyện đó lại không biết nội tình của giới phá khóa mã”. Y Y bực tức đi đi lại lại trong phòng đóng kín, miệng nói: “Vớ vẩn, vớ vẩn, bảo anh phá khóa mật mã Khó khăn của thế kỉ, đúng là bảo làm một việc bất khả thi”.

Tôi bình tĩnh nói: “Không phải bảo tôi, mà là bảo cô”.

Y Y kêu lên: “Nhưng tôi cần trợ thủ, liệu anh sẽ làm trợ thủ cho tôi được không? Mật mã này là huyệt mộ dành cho thầy dạy của anh. Anh có thể giúp tôi, anh giúp như người mù giúp việc, càng giúp càng rối. Biết như thế này tôi đã không đi với anh”.

Tôi cười: “Cho nên tôi chờ cô đến đây mới nói. Thật ra, tôi học phá khóa mật mã ở Androv chỉ là trên danh nghĩa, cô thấy đấy, ngay cả toán học cao cấp tôi cũng chưa được học, làm thế nào phát triển về mặt này được?”.

Y Y nói: “Vậy anh ở bên đó làm gì?”.

Tôi nói: “Lợi dụng vị trí đó để thu thập tư liệu giới phá khóa mã trong nước cần”.

Y Y trố mắt: “Như vậy là làm gián điệp”.

Tôi không nói gì.

Y Y tức giận: “Anh là đồ ma quỷ”.

Tôi nói: “Cô là thiên sứ”.

Y Y nói: “Anh làm hại em”.

Tôi nói: “Không, nếu tôi là ma quỷ thì cũng là ma quỷ biết tài của cô. Tôi vừa về, nghe nói cấp trên phân công cho tôi phụ trách chuyện này, tôi cảm thấy cấp trên đã nhầm người, nhưng khi tìm thấy cô, tôi tin rằng mình là người thích hợp. Nếu là người khác, cô có xuất hiện trước mặt họ, thì chắc chắn người ấy cũng không cần cô. Không có ai nhận ra cô như tôi. Có thể đấy là điều thầy Androv đã cho tôi. Cần cô là cần trí tuệ, dũng khí, cần... cuộc sống từng trải ở nước ngoài, mà tất cả những điều đó tôi...”

Tối hôm ấy, tôi kể nhiều chuyện với Y Y, giống như hai người bạn thân thiết. Tôi cho rằng, Y Y đã nhìn thấy nhiều bí mật của tôi, nhưng tôi cũng nghĩ, cô đã thấy nhiệm vụ nặng nề của mình, tôi mong nhiệm vụ nặng nề làm cho cô trầm tĩnh, làm cho cô căng thẳng, nhanh chóng lao vào công việc. Nhưng sáng hôm sau, trong cuộc họp đầu tiên của nhóm phá khóa mã, Y Y vắng mặt không lý do. Chúng tôi chờ một lúc, vẫn không thấy cô đến, đành phải tiếp tục họp.

Mục đích cuộc họp là để xác định quan hệ giữa các nhân viên và chức trách của từng người trong nhóm: Nhị Hồ là Phó trưởng nhóm hành động, Dương là trợ thủ của anh; Y Y cũng có một trợ thủ, đó là Tiểu Tra, một cô gái còn rất trẻ. Ngoài ra, toàn nhóm còn có một thư kí tên là Phí, trong vai trò như một nhân viên văn phòng, chủ yếu phụ trách việc liên hệ với cấp trên, truyền đạt ý kiến của cấp trên với chúng tôi, giải quyết những sự vụ hàng ngày. Họ đều là những người tôi lấy từ cơ quan chính trị, giác ngộ chính trị cao, có năng lực nghiệp vụ, quan hệ xã hội trong sáng. Nhất là Tiểu Tra, cô ta giống như tôi, là một đứa con cô đơn của cách mạng, lớn lên ở 701, người rất thật thà, có chí tiến thủ. Tôi thấy cô ta rất thích hợp trong vai trò trợ thủ cho Y Y.

Sau cuộc họp, vẫn không thấy Y Y đến, tôi bảo Tiểu Tra đi tìm, xem cô ta ở đâu. Cuối cùng, Tiểu Tra phát hiện Y Y bị lũ sóc thu hút, cô vào rừng đùa với sóc. Tiểu Tra gọi cô về, qua cửa sổ tôi trông thấy Y Y khoác một cái khăn màu đỏ rất Nga, đang ngó nghiêng, giống như một du khách tham quan, bất giác cảm thấy bực mình. Tôi phê bình: “Mọi người hết giờ làm rồi cô mới đến, đi làm muộn quá đấy”. Y Y bảo cô bận, xin phép tôi nghỉ, giấy xin phép cô nhét vào khe cửa nhà tôi. Tôi nói: “Sau này nếu xin nghỉ cứ nói với cô Tra, cô ấy là người giúp việc của cô đấy”. Sau khi biết Tiểu Tra là đứa trẻ mồ côi, Y Y nói đùa: “Tại sao bên cạnh tôi toàn là những người cách mạng vậy, là bởi tôi không đủ tinh thần cách mạng hay sao? Cho nên mới bố trí một cô gái cách mạng để giáo dục tôi, cải tạo tôi. Nhưng tôi là người không thể cải tạo nổi, anh biết không?”.

Tôi nói: “Không ai cải tạo ai, nhưng đừng ai làm ai không vui. Hôm nay là buổi họp đầu tiên của nhóm hành động mà cô không đến, lần sau đừng thế nữa”.

Y Y nói: “Vậy lần sau anh cũng đừng thế, về nhà phải nhìn dưới đất trước, để xem tôi viết giấy xin nghỉ không”.

Tôi nhìn cô ta: “Xem ra tôi phải khởi động một trình tự nhất định, để cô biết tôi là ai, cô đến đây làm gì”.

Y Y cười, nói: “Đừng cáu, xin lỗi, biết rồi! Đúng là hôm nay em có việc, anh thấy đấy, tối hôm qua mãi tận 4 giờ sáng em vẫn chưa ngủ, là để làm cái này”. Nói rồi cô lấy từ trong người ra một tờ giấy đưa cho tôi.

Tôi cầm tờ giấy, hỏi: “Đây là cái gì?”.

Y Y nói: “Đây là lá thư của em lấy tư cách của anh viết cho ông Androv, tất nhiên lời lẽ của em, anh sửa thế nào cho hợp với giọng anh, nhưng sự việc là thế. Tóm lại, em mong anh qua ông Androv để tìm hiểu cuộc sống cá nhân bà L. Skin, ví dụ bà tôn sùng nhà toán học nào nhất, thói quen trong cuộc sống, hoàn cảnh gia đình, tình trạng hôn nhân... Tìm hiểu những điều đó không có gì xấu đối với việc phá khóa mật mã Quang phục của chúng ta”.

Tôi nói: “Gửi thư này có phần mạo muội”.

Y Y nói: “Vậy anh thấy có cách nào hơn? Nếu anh có cách nào hơn để tìm hiểu những vấn đề ấy thì càng tốt”.

Tôi bỏ lá thư vào ngăn kéo, lạnh nhạt nói với Y Y: “Để tôi suy nghĩ đã, bây giờ cô đi với tôi”. Nói xong tôi đi ngay mà không nói với cô là đi đâu.

Y Y hỏi: “Anh đưa em đi đâu?”.

Tôi nói: “Đi sẽ biết”.

Tôi đưa Y Y đến gặp Kim, Trưởng phòng Phân tích. Công việc của người phân tích là phân tích siêu hình bức điện mật, sau đấy đoán xem những chữ và từ xuất hiện trong bức điện. Có người gọi nhân viên phân tích là “mổ xác” bởi một bức mật điện chưa được giải mã không khác gì một thi thể, việc họ làm giống như mổ xẻ, mổ xẻ một cơ thể hoàn chỉnh. Nói theo ông Androv, quan hệ giữa người phân tích và người giải mã giống như quan hệ giữa văn tự và văn chương, muốn viết văn phải biết đủ chữ. Người phân tích là người dạy chữ, người giải mã là người hiểu ý. Từ đó có thể thấy người phân tích có tác dụng rất quan trọng trong việc giải mã.

Lúc chúng tôi bước vào phòng phân tích, Kim đang cùng mấy người phân tích một bức điện mật, trên bức điện họ đã đoán ra được mấy từ: Cộng quân, quang phục, diễn tập...

Họ đã phân tích được hai mươi bảy bức mật điện, còn hàng ngàn bức nữa đang chờ được phân tích. Trong lúc nói chuyện với Kim, tôi giới thiệu Y Y đã từng là giáo sư, tương đương với cấp trưởng phòng, lương cao hơn chúng tôi. Kim nghe rất ngạc nhiên, bất giác trố mắt hỏi Y Y: “Cô năm nay bao nhiêu tuổi rồi?”.

Y Y trả lời: “Không trẻ lắm đâu”.

Kim nói: “Tôi thấy cô còn rất trẻ”.

Y Y cười, nói: “Vậy à? Có biết tại sao tôi trẻ không?”. Kim đang định nói thì cô đã nói trước: “Đấy là bí mật, không nói với anh đâu”. Nói xong, cô quay đầu bỏ đi, để Kim đứng ngây ra, không biết có chuyện gì.

Lúc tôi ra, Y Y làm ra vẻ bí mật: “Có muốn biết tại sao em trẻ không? Em có thể nói với anh”.

Tôi lườm cô một cái: “Có thể đừng nói”.

Y Y nói: “Em cứ nói với anh, vì trong tim em có tình yêu. Anh biết không, con gái cần tình yêu để nuôi dưỡng, không có tình yêu sẽ chóng già, có sẽ không bị già”.

Tôi nói: “Bây giờ thì cô hãy yêu cái mật mã của cô đi, nếu không phá được khóa mật mã, xem ra mái đầu tóc đen của cô sẽ bạc trắng”.

Y Y nói: “Vội thế à? Bây giờ mới mổ xẻ được hai mươi bảy thi thể, lúc này anh bảo em yêu nó, khác nào bảo em đi yêu một cậu thiếu niên chưa đủ tuổi trưởng thành, như vậy là phạm sai lầm đấy”.

Y Y là như thế, lúc nào cũng nói đùa, nhưng trong câu nói đều có lí. Tôi còn nhớ, ông Androv cũng đã nói với tôi những câu đại loại như, đối với mật mã có độ khó cao, thà cứ lặng lẽ nghĩ đến nó còn hơn sớm phá nó.

Tôi nói: “Cô nghiêm chỉnh một chút có được không? Đừng đùa nữa, nói toàn điều quái dị, nhất là với cấp dưới, lúc nói phải chú ý đừng để ảnh hưởng tới hình tượng, ít đùa thôi chứ”.

Y Y nói: “Em nghĩ kĩ rồi mới đùa, để mọi người thấy em rất bình dị, gần gũi”.

Tôi nói: “Phải sâu sắc, không phải là chuyện bình dị, gần gũi mọi người”.

Y Y nói: “Đấy là cái lôgic ngu xuẩn của anh”.

Tôi nói: “Cô nên nhớ, nghe tôi không sai đâu, cô nói chuyện với họ cứ đùa cợt như vậy, họ sẽ bảo cô ngớ ngẩn đấy”.

Y Y nói: “Anh mới ngớ ngẩn, ai lại cho em một người giúp việc là nữ bao giờ. Nói tục một câu nhé, nam nữ phối hợp, hoạt động không biết mệt, ở đây có biết bao nhiêu con trai, vậy mà anh cứ ghép một đứa con gái cho em. Em biết anh chơi xấu, muốn làm cho em già đi, để em cảm thấy xấu hổ, ít tốn công sức chứ gì”.

Tôi nói: “Bắt đầu từ hôm nay cô thôi nói những chuyện ấy đi, ở đây không có con trai, cũng không có con gái”.

Y Y nói: “Đã thế, em với anh không phân biệt trai gái, cũng chẳng có gì gọi là thụ thụ bất thân nhé”. Nói xong, cô xông tới cầm tay tôi, tỏ ra âu yếm thân mật, khiến tôi phải rụt tay lại, lùi ra. Trông thấy cái vẻ bối rối của tôi, Y Y phá lên cười, cười thật to, tiếng cười vọng vào thung lũng yên tĩnh, tôi hận một nỗi không chui được xuống đất!

Theo tôi biết, Nhị Hồ không bao giờ ăn trưa, không phải vì anh bị bệnh dạ dày, mà là để giữ cho đầu óc tỉnh táo. Con người trong lúc đói, tư duy của đại não tương đối linh hoạt, no dễ gây buồn ngủ. Cổ nhân nói, “nhược thực cường não” hình như là nói đến ý này. Đấy là Nhị Hồ, anh coi tính mạng là nghề nghiệp, để phá được khóa mật mã, anh thường xuyên ép mình chịu khổ. Đối với Y Y, chúng tôi mong cô có tinh thần ấy. Nói một cách khác, tôi lo cô ta không có được tinh thần ấy, tinh thần bất chấp tất cả. Nói theo ông Androv: Thượng đế tạo ra con người rất công bằng, người thông minh luôn luôn thiếu sự cần cù, người trí tuệ thích xuất thế, người mạnh khỏe không kiên nhẫn; người giống như Einstein là kết quả sai lầm của Thượng đế, Thượng đế cho ông tất cả, nhưng thiếu công bằng ở tự thân ông. Y Y cho tôi cảm giác cô rất có tư chất, có năng lực phân tích và lí giải, khả năng về toán học rất cao. Con người ấy là khắc tinh của mật mã, nhưng trong tính cách của cô lại có cái gì đó như đùa cợt với đời, đó là cái tật của người làm việc lớn.

Nếu tôi hiểu tật xấu của cô và chấp nhận cô, thì Nhị Hồ không thể nào chấp nhận, cũng không muốn chấp nhận. Cho nên sự hợp tác của hai người ngay từ lúc bắt đầu đã không ổn, khập khiễng, có phần không khớp nhau. Chuyện đó về sau qua Tiểu Tra tôi mới biết. Hôm ấy Y Y đến làm, Tiểu Tra lấy mấy bức điện mật đã được phân tích đưa cho Y Y, bảo phòng phân tích mới chuyển đến, đề nghị chị xem ngay, xem xong đưa lại cho Nhị Hồ. Y Y chỉ mở ra xem qua loa rồi ném cho Tra, bảo cô đưa lại cho Nhị Hồ.

Tiểu Tra ngạc nhiên nhìn cô, nói: “Chị không xem à?”.

Y Y nói: “Lúc này có gì đáng xem, chờ đủ số lượng nào đó rồi xem một thể”. Nói xong, cô cầm tờ báo lên xem. Không ngờ bức điện vừa đưa đi, Nhị Hồ liền gửi trả lại. Y Y mở cửa thì thấy Nhị Hồ, cô không để anh bước vào phòng, chặn lại trước cửa, nói: “Đứng lại, có chuyện gì, để em ra rồi nói”. Y Y ra, cười hì hì, nói với Nhị Hồ: “Phòng giải mã của anh chỉ cho nam giới vào, phòng của em chỉ nữ giới được phép vào, có việc gì chúng ta sang phòng cô Tra nói chuyện”. Nhị Hồ ngớ ra, mặt méo xệch, rất khó coi, nhưng anh vẫn cùng Y Y vào phòng làm việc của Tiểu Tra ngay trước cửa.

Nhị Hồ vẫy vẫy bức điện trên tay, nói: “Cô xem cả rồi chứ?”.

Y Y nói: “Có nhìn qua”.

Nhị Hồ nói: “Đây là tài liệu thứ nhất, cô cần xem kĩ”.

Y Y nói: “Em xem rồi”.

Nhị Hồ nói: “Vừa rồi cô bảo chỉ nhìn qua?”.

Y Y vẫn vẻ mặt tươi cười: “Anh Hồ, em biết, anh có ý tốt với em, mà cũng đang thực thi quyền lực Trưởng phòng”.

Nhị Hồ nói: “Không phải là quyền lực, mà là trách nhiệm. Nào, cô cầm lấy, xem kĩ đi”.

Y Y không cầm bức điện, nói: “Khỏi cần, anh cứ xem của anh đi, lúc này em đang đọc báo, chưa xem được”.

Nhị Hồ lớn tiếng: “Tôi yêu cầu cô xem, được chưa nào? Đồng chí Y Y, tôi với cô lúc này bị cột chặt với nhau, vinh nhục cùng hưởng, tôi mong sau này chúng ta đồng tâm hiệp lực, đừng nên mới bắt đầu đã chia rẽ”.

Y Y cười cười, nói: “Anh Hồ, em nói câu này có thể anh không muốn nghe, nhưng làm cái công việc phá khóa mật mã này giống như viết nhật kí, viết nhiều viết ít, viết hay viết dở đều là việc riêng, anh khỏi cần lo thay cho người khác. Nói thật, em rất đồng tâm với anh, nhưng không cần phải hiệp lực, là bởi không có cách nào hiệp lực được”.

Nhị Hồ ngơ ngác, tưởng như có cái gì chẹn ngang họng, hồi lâu không nói nên lời. Tất nhiên, sau đấy Nhị Hồ tìm tôi tỏ ý trách Y Y, liệu tôi biết nói gì? Chắc chắn tôi đặt cược vào Y Y, nghe Nhị Hồ trách cứ Y Y, trong lòng tôi rất khó chịu, nhưng lại không tiện nói ra. Tôi an ủi Nhị Hồ, cô ta chấp hành quân lệnh của ông Thiết mà đến đây, có thể nói cô ấy có chỗ dựa, chúng ta nên cho cô ấy thời gian, thời gian sẽ bảo với chúng ta cô ấy là người thế nào, làm được gì, nghĩ được gì, dù sao thì cũng còn mới.

Không để tôi phải chờ lâu, Y Y bắt đầu chứng tỏ mình.

Sáng hôm ấy, đã có hồ sơ chi tiết về máy mật mã thương mại chúng tôi đưa từ Tổng cục về, tôi bảo cậu Phí đưa cho Tưởng, yêu cầu diễn toán ngay, diễn toán xong phải làm báo cáo. Buổi chiều, tôi sang Phòng Diễn toán mấy lần, họ vẫn chưa xong, tôi có phần nóng ruột, hỏi Tưởng trước khi hết giờ buổi chiều liệu có xong không. Trưởng phòng Tưởng khẳng định không xong nổi, lượng tính toán quá lớn, làm thêm giờ cũng phải đến ngày mai. Tôi đành đợi, yêu cầu họ chịu vất vả một chút, sáng sớm mai dù sao cũng phải có kết quả.

Đầu giờ sáng hôm sau, qua một đêm thức trắng, Tưởng đưa kết quả cho tôi, mỗi thứ ba bản, một tập dày cộp. Tôi cầm lên giở ra xem rồi vội đưa hai bản cho Phí, bảo cậu ta đưa cho Nhị Hồ và Y Y, yêu cầu họ xem ngay, xem xong mọi người họp lại cùng nghiên cứu.

Báo cáo rất dài, toàn là những con số phức tạp, tôi xem rất chậm. Nhưng Y Y đọc rất nhanh, vội vàng đến tìm tôi, thấy tôi vẫn cầm bản báo cáo trên tay, cô bực mình nói: “Đừng xem nữa, không có gì hay đâu, L. Skin là ả trộm cắp!”.

Tôi bảo Y Y ngồi xuống nói từ từ thôi, đồng thời bảo cậu Phí đi gọi Nhị Hồ đến cùng nghe. Cô ngồi phịch xuống ghế, sốt ruột tỏ vẻ muốn nói ngay. Tôi ra hiệu bảo chờ Nhị Hồ đến hãy nói, cô bất chấp, nói ngay: “Cũng chẳng có gì đáng nói, đây là một tin xấu xa cho giới mật mã, em có thể khẳng định, người Mĩ không dùng mật mã Khó khăn của thế kỉ mà đem cho Đài Loan, chắc chắn là vì họ đã phát hiện sự độc ác xấu xa của L. Skin, nghi ngờ nhân cách của bà ta. Một người lập mật mã mà nhân cách bị nghi ngờ, vậy ai dám dùng mật mã của người đó? Hơn nữa, bà ta còn có cái đuôi Liên Xô rất dài”.

Y Y nói một hồi làm cho tôi và Nhị Hồ vừa đến đầu còn ướt hơi sương nhìn cô hoang mang không hiểu ra sao.

Y Y giải thích: “Thật ra cũng đơn giản thôi, hai anh đều là những người nhiều năm trong nghề mật mã, chắc chắn đều biết, trong Thế chiến thứ hai, người Đức sử dụng một bộ mật mã rất nổi tiếng, gọi là Mê mật”.

Tôi hỏi: “Có phải là mật mã ENGMA[6] không?”.

Y Y nói: “Đúng vậy, chính là ENGMA”.

Nhị Hồ nói: “Tôi biết ENGMA, đấy là thế hệ mật mã cơ giới đầu tiên”.

Y Y nói: “Trong giới giải mã gọi nó là Mê mật, vì bản thân nó là Mê mật, sau khi chế tạo thành công máy mật mã lấy tên gọi là ENGMA, nhưng kì thực chúng chỉ là một”.

Tôi cười, nói với Nhị Hồ: “Giống như cậu, tên thật là Trần Nhị Hồ, nhưng sau khi có chức vụ mọi người gọi cậu là Trưởng phòng, chính là như thế”.

Y Y nói: “Hồi ấy, độ khó của mật mã này không cao, nhưng nó hoán chuyển thao tác bằng máy, lần đầu tiên trên thế giới xuất hiện máy mật mã, trước đấy cũng có những cái gọi là máy mật mã, nhưng nhiều nhất cũng chỉ là máy gia tăng độ mật, về lí thuyết vẫn có kĩ thuật mật mã trợ giúp. Hoặc trước đây chưa có ai chuyển hóa mật mã sang máy móc, ENGMA là bộ đầu tiên, cho nên được công nhận là bước ngoặt của lịch sử phát triển mật mã. Nếu như em nói, ra cái máy mật mã thương mại này chỉ là phiên bản của ENGMA, các anh có tin không? Chắc chắn không tin, vì ENGMA quá nổi tiếng, người nghiên cứu chế tạo cũng nhiều, muốn ăn cắp cũng không dám ăn cắp cái dễ thấy, phải không nào? Nhưng có thể nói chắc chắn rằng, cái máy mật mã này là mô phỏng ENGMA, tuy có cải tiến chút ít, nhưng cũng chỉ thay đơn không thay thuốc, ví dụ thay bánh xe răng bằng bánh xe trượt, hai mươi sáu bộ phận tăng lên ba mươi tư, chạy bằng dây cu-roa đổi thành chạy bằng xích, chỉ vậy thôi, về lí thuyết và kĩ thuật hoàn toàn giống nhau. Lấy ví dụ, có người lấy bản dịch làm tác phẩm của mình để xuất bản lấy tiền, vậy thôi...”.

Phát hiện này khiến chúng tôi giật mình, theo cách nói của Y Y, điều này cũng đủ nói L. Skin là kẻ vô lại, ăn cắp, làm bạn với một người không có đạo đức và làm khoa học không cơ bản, thì chúng ta cũng không biết đấy là đâu.

Sau bữa ăn chiều, lúc đi dạo, tôi và Y Y phân tích tâm lí việc L. Skin ăn cắp mật mã, chúng tôi đều cho rằng, sở dĩ L. Skin không ăn cắp các mật mã khác, chỉ ăn cắp mật mã ENGMA là đã có sự tính toán kĩ lưỡng, không phải ngu ngốc, cũng không phải bất lực, mà là sự giảo hoạt và táo bạo cùng sự hiểu biết tuyệt đỉnh. Ăn cắp ENGMA giống như ăn cắp biển quảng cáo trên đường phố, ăn cắp ảnh Mao Trạch Đông trên Quảng trường Thiên An Môn, anh táo tợn ăn cắp những thứ đó, cảnh sát thấy cũng không ngờ đấy là ăn cắp. L. Skin là người nổi tiếng trong giới toán học, bình thường liệu ai ngờ bà ta lại đi ăn cắp, đi cướp giật. Một người bình thường sẽ không dám ăn cắp cái mà cũng không nghĩ sẽ bị mất cắp, cứ thử nghĩ xem, hiệu suất ăn cắp kiểu ấy là rất cao. Thật ra, đấy cũng là một thứ trí tuệ, tất nhiên là trí tuệ của kẻ cắp. Nếu hôm nay chúng tôi không nhận ra những con số đó, mà cứ cố giải mã nó, thì có thể chúng tôi bị hành động ăn cắp ấy lừa dối, khiến chúng tôi mất công sức mày mò phá khóa, không ngờ cái bí mật trong sách giáo khoa lại ở ngay cạnh chúng tôi.

Y Y nói: “Bà ấy làm như vậy sẽ bị mọi người chê cười”.

Tôi nói: “Nhưng bà ta đã đạt mục đích. Mật mã là thứ kĩ thuật ứng dụng, cô không giải mã nổi có nghĩa là nó đã thành công. Theo một nghĩa nào đó, cô cũng không có quyền cười chê”.

Y Y nói: “Xem ra chúng ta cũng cần phải chơi cái trò ăn cắp như của bà ta”.

Tôi hỏi Y Y định chơi thế nào, cô vẫn bảo tôi gửi thư cho ông Androv, tìm hiểu thực chất con người L. Skin. Tôi hiểu ông Androv là con người nhạy cảm, cẩn thận, sợ rằng khó đạt mục đích, cho nên lá thư ấy tôi vẫn chưa gửi. Nhưng trong tình hình hiện tại, chúng tôi không có cách nào để tiếp cận L. Skin, cũng phải thử xem sao.

Ngay tối hôm ấy, tôi theo ý Y Y viết cho ông Androv một lá thư.

Bề ngoài, nội dung bức thư rất bình thường, nhưng lời lẽ được cân nhắc cẩn thận, hiện tại tôi không còn nhớ nguyên văn, đại khái tôi nói từ ngày về nước tôi bận lo hậu sự cho vợ, chưa gửi thư thăm ông được ngay, mong ông thứ lỗi. Tôi nói, tôi vừa đến nhận công tác ở một đơn vị mới, đấy là một trường dạy mật mã, tại đây tôi sẽ truyền đạt những kiến thức học được ở ông cho nhiều người khác, ngoài việc giảng về mật mã cho học sinh, còn giảng thêm lịch sử mật mã, chủ yếu là lịch sử mật mã Liên Xô, trong đó có giảng về ông và các chuyên gia mật mã của Liên Xô. Sau tên ông tôi liệt kê một loạt tên tuổi chuyên gia mật mã Liên Xô, trong đó tất nhiên có tên L. Skin. Tôi nói, tôi thiếu tài liệu để giảng bài, mong ông cung cấp tư liệu về những người này. Tóm lại nói quanh nói co là để moi tư liệu về L. Skin.

Thư gửi đi rồi nhưng tôi không hi vọng nhận được thư trả lời của ông.

_________________

Tôi nghĩ rằng, Y Y sau khi biết rõ hành vi ăn cắp mật mã của L. Skin sẽ thừa cơ xông lên, dồn sức cho việc phá khóa mật mãQuang phục, không ngờ cô ta lại tái phát bệnh cũ, điên điên khùng khùng, hôm nay vào rừng cho sóc ăn bánh quy, ngày mai đến đội bảo vệ đánh cờ, thậm chí xưởng mộc cũng là nơi cho Y Y giải trí, cô đến đấy luôn. Văn phòng thì đóng kín cửa, không quan hệ với ai, không xem báo cáo tóm tắt, không quan tâm tình hình bên địch. Nhị Hồ nhìn cô với vẻ chuyện gì cũng biết, thường phàn nàn với tôi: “Cậu xem, cậu xem cô ta, có ra thể thống gì không?”.

Đúng là không ra thể thống gì.

Hôm nay tôi đến nhà tìm Y Y, định nói chuyện với cô ta. Vừa bước vào tôi bỗng sững sờ, thử đoán xem cô ta đang làm gì? Đang tự bói bài Tây cho mình, hình như đang bói xem đường tình duyên của mình ra sao, bói một mình, cười một mình. Tôi cau mày hỏi cô đang làm gì, cô trả lời rất nghiêm túc: “Ôi, em nghe nói vợ anh vừa mất, đúng vậy không?”.

Tôi tỏ ra không bằng lòng, nói: “Chuyện ấy thì có liên quan gì đến cô?”.

Y Y rất thẳng thắn: “Tất nhiên là có liên quan. Anh xem em đang làm gì, em đang bói bài, bói xem giữa em với anh liệu có tình duyên gì không”.

Tôi kêu lên: “Giữa tôi với cô chỉ có mật mã”.

Y Y cười: “Tình yêu là một bộ mật mã mà chúng ta cần giải. Em đã giải được mật mã tình yêu của anh rồi, đấy là em”.

Tối hôm ấy tôi về nhà, đưa bàn thờ Vũ (gồm hộp tro hài cốt, bát hương, chân nến) từ phòng làm việc sang phòng khách. Tôi muốn để Vũ nói với Y Y, giữa tôi với cô ta không có gì. “Tình yêu là mật mã”, cho dù Vũ đã đi xa, lòng tôi vẫn chưa có hình bóng người phụ nữ thứ hai. Không ngờ, đấy là vũ khí để Y Y tấn công tôi. Một buổi tối Y Y đến chơi, trông thấy bàn thờ Vũ, cô chợt giật mình, thắp hương, khóc lóc thổ lộ tâm tình trước di ảnh của Vũ. Cô gọi Vũ là chị: “Mong chị nơi chín suối đồng ý cho em yêu anh ấy giúp đỡ em để anh ấy tiếp nhận tình yêu của em”.

Y Y nói: “Chị ơi, em thật lòng yêu anh ấy, có ông trời và chị chứng giám. Vì anh ấy, em phải rời bỏ sự nghiệp, từ Bắc Kinh theo anh về nơi rừng núi này. Không những em yêu mái tóc xoăn, bộ râu rậm, em còn yêu từng chân tơ kẽ tóc của anh...”.

Tôi không chịu nổi, lôi cô lại, kêu lên: “Cô có thôi đi không!”.

Y Y ngả ngay vào lòng tôi, cắn cằm tôi, tìm bờ môi tôi. Tôi đành buông cô ra, giống như tên tội phạm hành hung gây án trong nhà người khác, trốn chạy tội lỗi. Tôi như con chó không nhà, đứng ngoài cửa, không dám vào, buồn bực chờ Y Y ra về. Đứng trong bóng tối, tôi lại nghi ngờ, người tôi đưa về không phải là một thiên sứ, mà là ma quỷ.

Sau đấy, liền mấy hôm tôi không để ý đến cô ta, mãi đến khi Nhị Hồ tìm tôi, bực tức phản ánh với tôi, Y Y suốt ngày gõ gõ đóng đóng trong văn phòng, làm ồn không để anh suy nghĩ. “Cô ấy thích chơi thì chơi, đi vào rừng cho lũ sóc ăn, đến đội bảo vệ đánh cờ, nhưng đừng làm ồn phòng giải mã, cứ gõ cộc cộc người khác làm việc sao nổi?”. Nhị Hồ nói, vẻ mặt bực tức.

Lúc đầu tôi không tin Y Y lại chơi không còn biết trời đất là gì. Tôi với Nhị Hồ đến phòng giải mã của anh, quả nhiên nghe thấy phòng của Y Y bên cạnh thỉnh thoảng lại có tiếng gõ chát chát hình như có một bác thợ mộc đang làm việc bên đó. Tôi bực mình, sang gõ cửa phòng cô ta, nhưng gõ thế nào cô cũng không mở cửa. Tôi đập cửa, gọi to: “Y Y, mở cửa, tôi có việc cần bàn!”. Nghe thấy tiếng chân cô lộc cộc chạy tới, cửa mở, một khuôn mặt xuất hiện, tức tối nói với tôi: “Làm gì thế, anh chả bảo mặc kệ em cơ mà, gọi gì?”. Rồi cô đóng sầm cửa lại, không nghe tôi nói, tưởng như không phải cô làm ảnh hưởng đến người khác mà là tôi làm phiền cô. Tôi rất giận dữ, chỉ muốn đá tung cửa vào, nhưng lại nghĩ rằng mình phải kiềm chế.

“Anh thấy đấy, cô ấy như vậy thì hợp tác thế nào được?”. Nhị Hồ lại than vãn, phàn nàn. “Mời được bà Bồ tát này về, không giúp được gì lại còn gây thêm rắc rối, anh bảo làm thế nào để yên ổn làm việc đây? Chẳng giấu gì anh, mấy hôm nay tôi không làm được việc gì, không một chút cảm giác gì cả”.

Tôi an ủi Nhị Hồ: “Không việc gì, bình thường thôi, lúc này mật mã đều khó cho mọi người, nhập môn được là tốt rồi”.

Androv đã nói, mật mã bây giờ không phải là mê cung, mà là cái hang tối. Mê cung thì vào được nhưng không ra được, cho nên dù không phá được cả bộ mật mã, nhưng có thể phá được bộ phận, bởi vì anh vào bất cứ một đoạn nào thì trước mắt cũng có một đoạn đường có thể đi; còn cái hang tối sẽ không vào được, nhưng một khi đã vào thì có nhiều ngõ ngách, vấn đề ở chỗ tìm được cửa vào còn khó hơn tìm cửa ra của mê cung”.

Nhị Hồ nói anh không có chút cảm giác nào điều này hoàn toàn nằm trong dự đoán của tôi. Tôi biết, Y Y để anh tham gia việc giải mã là mong anh thay thế con ma chết, giống như tiểu đội mũi nhọn, lính quét mìn trong đánh trận, tức là để họ chết thay, dùng xương máu quét sạch chướng ngại vật, loại bỏ mọi nguy hiểm, mở đường cho bộ đội tiến lên, liệu anh có dám trông chờ chiến thắng, chờ tới lúc chiếm được đỉnh cao không? Nhưng vấn đề không ở đây, vấn đề ở chỗ Nhị Hồ là một chuyên gia giải mã được mọi người ở 701 kính trọng, ngay từ đầu anh không biết mình thực chất sắm vai gì trong nhóm phá khóa mật mã. Mãi cho đến sau này Y Y phá được khóa mật mã Quang phục như một kì tích, anh vẫn như bị bưng bít. Mấy chục năm sau tôi vẫn cảm thấy xấu hổ với Nhị Hồ vì việc này. Nhưng đấy là chuyện về sau, chúng ta nói tiếp về Y Y.

Một buổi chiều, Thủ trưởng La đưa đến cho tôi một văn bản mật của ông Thiết, chuyển qua máy, trên đó ghi chú rõ tôi “tự mở”. Bà La cho rằng đấy là tài liệu có liên quan đến mật mã Quang phục, thật ra không phải. Là gì, tôi sẽ nói sau. Lúc bấy giờ, hình như bà La nghe thấy những chuyện này nọ của Y Y, vả lại hôm đó bà thấy mọi người làm việc nghiêm túc trong phòng, duy chỉ có Y Y là không, bà nói với tôi: “Tôi nghe nói có những chuyện không hay, thái độ công tác của cô ấy không nghiêm túc”.

Tôi nói: “Cũng không hẳn thế, mỗi người có một phương pháp làm việc khác nhau. Bề ngoài trông cô ấy có phần không... khắc khổ, nhưng nếu chị hiểu được cách nghĩ của cô ấy sẽ nhận ra cô ấy rất nghiêm túc làm việc”.

Bà La chỉ vào văn phòng bỏ trống của Y Y, nói: “Như thế này mà gọi là nghiêm túc? Giờ làm mà không biết bỏ đi đâu?”. Tôi nói: “Có một vài việc, cô ấy... đưa về nhà làm”.

Bà La nhìn tôi, cười nói: “Ôi, tôi thấy anh toàn nói tốt cho cô ấy, có tình cảm gì trong đó không?”.

Tôi buột miệng phủ nhận: “Không, tuyệt đối không”.

Bà La nói: “Có cũng không sai, bây giờ anh có quyền. Mà này, anh cũng nên tính đến chuyện tang lễ của cô Vũ, đừng có kéo dài, người đã đi rồi, mai táng là tốt nhất”.

Tôi nói: “Lúc này chưa có thời gian, tôi chờ phá xong mật mã Quang phục rồi tính đến chuyện ấy sau”.

Bà La suy nghĩ giây lát, nói: “Như vậy cũng được. Còn cô Y Y, tôi nghĩ anh nên nói chuyện với cô ấy, để cô ấy ý thức được gánh nặng trên vai, chuyên tâm làm việc, đừng có... tôi nghe thấy những chuyện cô ấy thiếu tôn trọng anh Hồ, như vậy không được đâu. Anh nên tìm cách làm cho hai người gần lại với nhau, không nên trong nghề mà xem thường nhau, càng không nên gây chuyện tranh chấp nội bộ”.

Bà nhắc nhở, tôi phải tìm Y Y để nói chuyện thật nghiêm túc, nhất là để cô nhìn nhận đúng về tôi, không để cô chìm vào vũng lầy tình cảm, ảnh hưởng đến việc phá khóa mật mã Quang phục. Tôi còn nghĩ, dường như cô cũng đã cảm nhận được điều gì đó. Tối hôm ấy, tôi đi trong bóng đêm về nhà, trông thấy trên tay nắm cửa có treo một cái túi vải, trong đó là một chai rượu, một lá thư, một cuốn sách, một bộ bài, còn có thêm một mảnh giấy. Tôi mở mảnh giấy ra xem, trên đó là những câu như thế này: Trong này có bốn lá mật thư, anh giải mã theo số thứ tự, thời hạn là nửa tiếng đồng hồ. Không nói thì ai cũng biết, đây là trò ma mãnh của Y Y. Tôi tuy cảm thấy ngạc nhiên, nhưng vẫn xách cái túi vào nhà, lấy các thứ mà ra, để lên bàn, bắt đầu giải mã “công hàm bí mật” của Y Y.

Đầu tiên tôi nhìn chai rượu, trong chai không phải là rượu, trong đó là mảnh giấy bằng hai ngón tay. Tôi lấy ra xem, trên đó viết linh tinh, có tiếng Trung Quốc, có tiếng Anh, có tiếng Nga, còn cả những nét vẽ nguệch ngoạc, rắc rối hơn cả sách trời. Tôi nhìn kĩ mảnh giấy, cảm thấy nó giống như một bản “mật mã La Mã” thời cổ đại, cái chai là ống đựng mật mã. Vậy là tôi nghĩ tới việc quấn mảnh giấy các kiểu quanh cái chai, khi tôi cuộn xoáy từ dưới lên, “sách trời” xuất hiện một dòng chữ:

Mỹ tửu và em thơm ngon như nhau, mật mã Quang phục quan trọng như anh!

Tôi bất giác lắc đầu cười. Trên đời này còn có người phụ nữ tự ví mình với mỹ tửu, lại còn nói mình thơm ngon như rượu ngon!

Tiếp theo, tôi xem phong thư. Trong bì thư không có gì, nhưng ngoài bì viết một dòng chữ Nga, tôi lập tức nhận ra thiên cơ trong đó, đọc ra một câu tiếng Nga hoàn chỉnh:

Tiếng Nga rất phức tạp và sâu sắc, người Nga làm ra mật mã cũng sâu sắc thế ư?

Tôi xem cuốn sách, đây là cuốn Thép đã tôi thế đấy của Ostrovsky, trong đó có mảnh giấy viết chữ dày đặc. Tôi thử “phá khoá” mật mã, lật giở từng trang “điện báo”, cuối cùng nhặt trong sách ra một nhóm từ, ghép lại thành một câu thế này:

Tônia yêu Paven, giống như Paven yêu cách mạng.

Mật ngữ kẹp trong cỗ bài cũng bị tôi giải mã. Sau khi tôi xếp theo thứ tự các quân bài, quân bài hiện lên dòng chữ:

Tại sao ông Androv của anh chưa trả lời thư?

Tôi bất giác rơi vào suy tư. Đúng vậy, tôi gửi thư cho thầy Androv đã hơn một tháng, đến nay vẫn chưa nhận được thư trả lời, tại sao nhỉ? Với lại, Y Y mất công đưa ra cho tôi bốn mật đề chắc không phải là để đùa. Trong quả bầu của cô đựng thuốc gì? Còn nữa, mấy hôm nay cô đóng cửa văn phòng gõ chan chát, rốt cuộc thì cô đang làm gì? Nếu như Nhị Hồ nói, cô chơi trò li kì gì đó, tại sao lại có vẻ bí mật như vậy? Nếu không phải chơi, cô làm gì? Phá khóa mật mã là công việc phải lao động trí óc với cường độ cao, không cần phải gõ ầm lên như rao hàng, lúc nào cũng ồn ào như thế.

Tôi đang suy nghĩ, bất ngờ Y Y đến gõ cửa. Cô vừa vào liền hỏi tôi đã giải xong mật mã chưa. Tôi chỉ vào bốn bức mật thư, bảo cô phí hoài công sức. Cô bác lại một cách không khách khí: “Anh quá thực dụng, chỉ là trò chơi thôi mà, là người làm công tác phá khóa mật mã, đùa một chút có gì đáng trách đâu. Chơi trò này chứng tỏ cuộc sống đang trong thế giới mật mã”. Tôi đề nghị cô nghiêm chỉnh hơn, giải thích với tôi ý đồ thật sự của bốn mật đề này. Cô giải thích, bốn mật đề đại diện cho bốn thời kì của mật mã, chai rượu là mật mã thời sơ khai, phong thư là mật mã dịch vị, cuốn sách là mật mã hoán đổi, cỗ bài là mật mã chữ số, bây giờ chúng ta đều gọi chúng là mật mã sơ cấp.

“Nhưng mà,” cô giải thích, “bất luận là mật mã trung cấp hay mật mã cao cấp, thật ra cũng chỉ xoay quanh những thứ này, chỉ là thêm bớt độ phức tạp. Ví dụ nói máy mật mã ENGMA, về lí thuyết, kĩ thuật của nó là mật mã chữ số cộng với mật mã hoán đổi, tổng hòa hai thứ đó lại thành mật mã mới, nhưng vẫn là mật mã chữ số”.

Tôi hiểu ý Y Y: “Chỉ có trị số của số cộng đạt đến độ khó đếm nổi, nó mới thành mật mã chữ số”.

Y Y nói: “Đúng như vậy, vậy anh nói tổng trị số đạt đến mức khó đếm, trong đó sẽ sản sinh ra bao nhiêu loại?”.

Tôi nói: “Cũng chỉ mấy loại. Thứ nhất, mật mã chữ số siêu đại và mật mã chữ số trung đại lũy kế; thứ hai, mật mã chữ số siêu đại cộng với mật mã dịch vị; thứ ba, mật mã chữ số siêu đại cộng với mật mã hoán đổi; thứ tư, mật mã chữ số siêu đại cộng với mật mã dịch vị lại cộng với mật mã hoán đổi. Chỉ có mấy loại chủ yếu ấy thôi, mật mã nguyên thủy không thể xuất hiện trong mật mã chữ số”.

Y Y nói: “Đúng! Tuy chúng ta khẳng định mật mã Quang phục là mật mã chữ số, vậy em hỏi anh, theo như chúng ta hiểu về L. Skin, anh cảm thấy bà ta thiết kế mật mã cho hai mươi năm sau, có thể dùng phương thức cộng thêm nào? Anh đừng nghĩ theo lối mòn mà dựa vào trực giác để nói”.

Tôi nói: “Loại thứ nhất, mật mã chữ số siêu đại cộng với mật mã chữ số trung đại. Nếu cô cho tôi cơ hội thứ hai, tôi sẽ chọn...”

Y Y lập tức cắt ngang lời tôi: “Không có cơ hội thứ hai”.

Tôi hỏi: “Vậy cô chọn loại nào?”.

Y Y trầm ngâm giây lát, nói: “Nói thẳng ra, lúc này em không có trực giác, cho nên em đau đầu. Trực giác của em vốn rất tốt, nhưng lúc này thì vẫn chưa có cảm giác gì”.

Tôi nói: “Vậy là hành động ăn cắp cắt xén mật mã của L. Skin làm ảnh hưởng đến cảm giác của cô?”.

Y Y hỏi tôi: “Anh có cảm thấy lần này bà ta còn ăn cắp tiếp không?”.

Tôi nói: “Vừa rồi tôi đã nói, nếu cho tôi cơ hội thứ hai”.

Y Y dứt khoát: “Không có thứ hai, thứ hai là vô nghĩa”. Ngừng lại giây lát, Y Y nói tiếp: “Em mong, lúc này trước mặt em không phải là học trò của ông Androv mà là chính ông Androv. Nếu ông ấy lựa chọn như thế em sẽ kiên quyết loại trừ hẳn khả năng ấy. Anh có biết tại sao ông ấy không trả lời thư anh không?”.

Tôi nói: “Không biết”.

Y Y mời tôi đi dạo. Trên đường đi dạo về, cô lại mời tôi đến nhà cô ngồi một lúc. Tôi nói thôi, lúc này muộn rồi, nên về nghỉ. Y Y nói còn sớm, mới hơn 9 giờ, đi nhé! Tôi cảm thấy tối nay cô toàn nói chuyện mật mã, tôi không thể làm cô mất hứng. Thậm chí tôi nghĩ, cô còn tiếp tục nói chuyện mật mã. Cho nên, tuy cảm thấy không ổn, nhưng tôi vẫn theo Y Y.

Đây là lần đầu tiên tôi đến nhà cô, cô sắp xếp đồ đạc thật gọn gàng, trang nhã, nhưng rất có màu sắc, bức tường trên đầu giường cô treo tấm hình Marilyn Monroe, ngôi sao màn bạc Mĩ, hai tay chống đầu gối, chổng mông, ngước nhìn mọi người, cặp môi dày hé mở, toàn thân cháy bỏng nỗi khát khao, thèm muốn!

Bất chợt tôi thầm nghĩ, người thế nào thì sùng bái thần tượng thế ấy.

Về đến nhà, Y Y bắt đầu bận bịu, cô đi pha trà, lấy bánh quy, lấy một bao thuốc lá thơm mà hồi đó rất hiếm, bảo mua riêng cho tôi, đồng thời rút ngay ra một điếu mời tôi hút, cô bảo thích ngửi mùi thuốc tôi hút. Tôi châm thuốc hút, nhả khói, hỏi cô: “Cô thấy tôi có nên viết thư tiếp cho ông Androv không?”.

Y Y lập tức reo lên: “Anh có sợ phiền không, tối nay nói nhiều về công việc rồi, bây giờ nói chuyện ngoài công việc nhé”.

Tôi hỏi cô định nói chuyện gì. Cô tỏ ra phấn khởi, bảo tôi kể chuyện tôi đi làm điệp viên chuyện vợ tôi. Tôi kể tóm tắt chuyện những ngày tôi ở Liên Xô, những chuyện lặt vặt trong cuộc sống của tôi với vợ, tôi không nói gì đến thân phận thật và những bí mật của vợ tôi. Đó là kỉ luật, không thể nói.

Bỗng Y Y hỏi: “Trong phim ảnh, gián điệp trông rất ăn chơi, rất lãng mạn, lúc cặp bồ với cô này, lúc cặp với cô khác, còn nữ thì dựa vào sắc đẹp để đi làm gián điệp, anh có thế không?”.

Tôi nói: “Tôi có vợ, không thể làm thế được”.

Cô nói: “Quan hệ của hai người có công khai không?”.

Tôi nói: “Không công khai không được”.

Cô nói: “Yêu cầu công tác cơ mà?”.

Tôi nói: “Không có việc ấy, có việc ấy chẳng hóa ra là hủ hoá, trụy lạc hay sao”.

Cô nói: “Không gọi là hủ hoá mà gọi là lãng mạn, chả nhẽ xưa nay anh không lãng mạn bao giờ à?”.

Tôi nói: “Tôi nói với cô rồi, trong những năm chiến tranh gian khổ, chúng tôi là những người lãng mạn cách mạng, chiến thắng mọi gian khổ trở ngại, giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác”

Y Y kéo tay tôi: “Tại sao anh cứ ngồi thẳng đơ như thế, không thích thú gì hay sao? Anh không biết à, anh càng làm như thế em càng không thể không yêu anh. Anh có hiểu tình yêu trong lòng em không?”. Tôi từ từ rụt tay lại, chuẩn bị đứng dậy ra về.

Cô không ngăn cản, vẫn ngồi yên một chỗ, khẽ nói: “Vừa rồi mấy lần anh bảo em cho anh cơ hội thứ hai, thật ra anh không nói em cũng biết lần thứ hai anh muốn chọn gì rồi, tức là thoát ra khỏi bốn khả năng hiện có, phá vỡ lệ thường, đưa luôn cả mật mã nguyên thủy vào trong đó”.

Tôi không thể không khâm phục khả năng phán đoán của Y Y. “Đúng!”, tôi nói: “Vì theo lời cô, L. Skin ăn cắp kĩ thuật, làm việc không cơ bản, rất có thể vượt ra ngoài thông lệ, gây nên quái chiêu này đến quái chiêu khác”.

Y Y nói: “Em cũng nghĩ như vậy, điều ấy cũng ảnh hưởng đến trực giác em, là bởi em không chắc việc bà ta làm. Nhưng mà dù bà ta có làm như thế không, thì em cũng đã làm như thế, coi như bà ta gợi ý”.

Bất chợt tôi hỏi: “Cô làm gì?”.

Y Y nói: “Em làm một bộ mật mã chữ số, bốn bức mật thư kia đại diện cho bốn loại kĩ thuật mật mã, về cộng gộp bốn mật thư lại xem, đấy là em đã trộn lẫn bốn kĩ thuật mật mã khác nhau để làm một mật mã chữ số. Điều em muốn nói với anh cũng ẩn chứa trong bộ mật mã ấy, anh cứ về xem kĩ đi. Em có thể nhắc anh, chìa khóa mật mã là số 4, chữ thứ tư.

Tôi về, đầu tiên sắp xếp bốn câu đã giải mã theo thứ tự, theo chìa khóa Y Y cho, lấy ra chữ thứ tư của mỗi câu, lập tức hiện lên dòng chữ tôi không thích:

Bốn chữ đó là: Em rất yêu anh!

Hôm sau, Y Y đến văn phòng của tôi, vừa bước vào đã hỏi ngay, có dịch được câu mà cô muốn nói với tôi hay không. Tôi cố tình sa sầm nét mặt, nhìn cô, nói: “Tôi cảm thấy đấy là điều mà cô không nên nói. Nếu cô còn nói điều ấy với tôi, xin cô về phòng làm việc, tôi không rỗi để nói chuyện với cô”.

Y Y trả miếng: “Chứng tỏ anh vẫn không nhận ra ý nghĩa thật sự điều em muốn nói với anh”.

Rất lâu về sau tôi mới biết, thật ra cô mượn chuyện đó để bày tỏ suy nghĩ và giả thiết của cô đối với mật mã Quang phục. Em rất yêu anh, thật ra đặc điểm lạ lùng của bốn chữ ấy là, bốn chữ có thể xếp đặt theo nhiều cách khác nhau, ví dụ “em yêu anh rất”, “rất yêu anh em”, “yêu anh rất em”... nhưng ý nghĩa cơ bản không thay đổi. Đó là điều lạ lùng của ngôn ngữ. Cô cho mật mã Quang phục là như thế, có thể đảo đi đảo lại, giống như quân cờ đô-mi-nô, không có điểm đầu, không có điểm cuối, hoặc nói, điểm bắt đầu và điểm cuối là con người, có thể biến đổi nhiều cách. Âm thanh lộc cộc trong phòng làm việc của cô chính là đảo lộn bộ quân đô-mi-nô.

Tôi ngẫu nhiên phát hiện bí mật ấy của cô. Hôm ấy cái giá để chậu rửa mặt của tôi mất một cái đinh, tôi đến xưởng mộc xin đinh, thấy bác phó mộc Trương đang khom người đục lỗ trên một mảnh gỗ, bên cạnh để mấy tờ bản vẽ, trên đó vẽ hình một cái máy chữ, có ghi kích thước. Tôi thấy nét chữ giống chữ Y Y, chợt tò mò hỏi bác thợ đang làm gì, bác bảo cô Y Y nhờ làm, còn để làm gì bác không biết. Trước lúc ra về, tôi thấy ở góc nhà có những thứ tròn, nhọn, có cả những thứ giống như chai rượu và quả bowling, lại hỏi bác thợ những thứ đó dùng để làm gì, bác thợ bảo của cô Y Y làm, nhưng không dùng đến, vứt bỏ đấy. Tôi bất chợt thấy khó hiểu về những thứ đó, Y Y làm những thứ kì lạ ấy để làm gì? Trong phòng cô cứ có tiếng lục cà lục cục, phải chăng cô chơi những thứ này? Lúc ấy tôi không liên hệ những trò chơi này với việc phá khóa mật mã Quang phục, mãi về sau nghe Y Y nói, tôi mới biết suy nghĩ mạnh bạo, mới mẻ của cô. Tôi không thể không kinh ngạc, người bình thường vẫn là người bình thường, người giỏi vẫn là người giỏi, anh không phục không được.

Từ xưởng mộc ra, tôi tìm thấy Y Y trong khu rừng bên cạnh. Cô không cho sóc ăn như tôi hình dung mà đứng dưới gốc cây, đang nói chuyện với người điên suốt ngày quẩn quanh trong rừng, người điên ngước nhìn vòm lá trên cây hoặc nhìn bầu trời trên vòm lá, chừng như đang nói chuyện với Y Y, nhưng lại như không nói, hoặc đắm mình trong thế giới của mình, lẩm bẩm một mình. Đây là người điên mà Y Y nói tới trong lần đầu tiên đến văn phòng Nhị Hồ. Người này tên là Giang Nam, đã từng là người phá khóa mật mã nổi tiếng như Nhị Hồ, về sau phát điên vì mật mã Tử Kim, vì trên người anh ta có quá nhiều bí mật, nên điên cũng không được rời 701, thậm chí không được gặp mặt người nhà, đành phải giữ lại, suốt ngày quẩn quanh dưới cây rừng, làm bạn với cây cối lặng im, làm bạn với cỏ hoa và lũ sóc, làm bạn với thế giới hư ảo rực rỡ nhưng không còn lôgic. Bình thường, gặp người lạ, anh ta đi tới, ngăn đối phương lại, nói chuyện: “Tôi là người phá khóa mật mã Tử Kim, là mật mã khó nhất của Quốc Dân Đảng, không ai phá nổi, chỉ có tôi...” Người bị chặn lại rất khách sáo khen anh: “Đúng rồi, chính anh phá, anh là một người tuyệt vời”. Vậy là anh ta rất phấn khởi, dang hai tay ra như đang bay, vừa chạy vừa reo vui: “Tôi đã phá được khóa mật mã Tử Kim, tôi là người tuyệt vời, tôi là người tuyệt vời...”. Ai trông thấy cũng phải chua xót.

Hôm ấy tôi đi tới, không nói chuyện nhiều với Giang Nam, chỉ đưa mời anh ta điếu thuốc rồi khuyên anh đi nơi khác. Tôi hỏi Y Y đã nói những gì với Giang Nam, cô bảo cô hỏi anh ta đã tìm ra chìa khóa mật mã Tử Kim bằng cách nào. Tôi nói đùa, cô hỏi tôi còn hơn hỏi anh ấy, dù là nói nhảm tôi còn biết nhiều hơn. Y Y như hỏi như trả lời: “Em thấy anh vào xưởng mộc, anh đang là kẻ tiểu nhân, điều tra em đấy à?”. Tôi nói không phải, nhưng ngẫu nhiên phát hiện bí mật của cô, mong được cô giải mật. Lúc này cô mới nói với tôi về suy nghĩ “quân cờ đô-mi-nô”. Tôi cảm thấy mới lạ, định hỏi tiếp. Y Y nói: “Được thôi, em đã xô đổ nó rồi, nhưng em đang có suy nghĩ khác. Tối hôm trước em nằm mơ, mơ thấy tay em có rất nhiều ong rơi xuống, ong cắn nát tay em rồi bay đi, để lại những lỗ thủng nhỏ, tay em như một cái sàng chỗ nào cũng đầy mắt sàng, trong những mắt sàng ấy hiện lên những chữ số Ả rập”.

Trong cuộc sống nhiều người không tin ở giấc mộng, nhưng đối với những người phá khóa mật mã chúng tôi, giấc mộng là kẻ ganh đua trí tuệ trên con đường bí mật dẫn đến thắng lợi. Trong lịch sử phá khóa mật mã, những người thành công vì được giấc mộng gợi ý đều rất không bình thường. Y Y phấn khởi nói với tôi, giấc mộng đã gợi ý cho cô, gợi ý chìa khóa của mật mã Quang phục có thể ở chìa khóa bí mật nguyên thủy nhưng hiện đại. Nói một cách hình tượng, nó là một cái sàng với hiệu ứng của quân cờ đô-mi-nô, cái sàng có chín tầng, mỗi tầng có ba trăm sáu mươi lăm mắt sàng, tức là cái sàng có 9 x 9 x 365 = 29.565 mắt sàng, điện báo mỗi ngày đối ứng với một mắt sàng. Nghĩa là một bức điện mật ứng với một mắt sàng nào đấy mới có thể giải mã, một khi bức điện đã tìm thấy mắt sàng, vậy thì điện mật hôm ấy có thể giải mã đúng. Nếu chúng ta đem chữ số của bức điện ví với hạt thóc, dùng sàng để sàng, cứ sàng đi sàng lại sẽ có hạt thóc lọt qua mắt sàng, về lí thuyết mà nói, một hạt lọt được, cả trăm hạt cũng sẽ lọt qua. Đó là hiệu ứng đô-mi-nô, chỉ khác là, đô-mi-nô truyền thống dùng sức người làm động lực đầu tiên để một dẫn đến một trăm quân cờ xô ngã, nhưng đô-mi-nô tưởng tượng của Y Y có động lực đầu tiên là cái sàng. Nói một cách khác, nó không phải là một dãy dài quân đô-mi-nô mà là hình tròn, mặt phẳng, cảm giác “con rồng dài” bị ép chặt, nhiều cái làm một, chỉ khi một cái nào đó lọt qua lỗ sàng nào đó, con rồng kia mới lần lượt tuần tự lọt xuống, giống như nước trong thùng, một khi đáy thùng có lỗ thủng, nước cứ vậy chảy ra ngoài.

Tôi nghe xong vô cùng kích động, giục cô nói tiếp. Y Y nói: “Anh đúng là người nóng vội, nếu trong tình cảm, anh gấp gáp vội vã như thế thì tốt biết chừng nào”. Y Y vẫn vậy, nhiều lần bị tôi từ chối mà vẫn không ngán. Cô đưa ra một yêu cầu, yêu cầu tôi ngồi gần lại bên cô thì mới có quyền nghe cô nói tiếp. Lại là chuyện vớ vẩn! Cũng may lúc ấy chúng tôi đã đi sâu vào rừng, xung quanh không có ai, tôi cũng đã mệt, ngồi xuống cạnh cô cũng chẳng hề gì. Tôi đoán, chờ tôi ngồi xuống cô mới có thêm yêu cầu, cho nên trước khi ngồi tôi đưa ra yêu cầu, cô ngồi xuống rồi thì phải nghe theo lời tôi. Cô đồng ý, chúng tôi ngồi xuống, cô bắt đầu nói. Cô nói, khóa và chìa khóa phức tạp hóa là bởi xu thế phát triển của mật mã, nhưng sự phức tạp này bị hạn chế bởi bản thân thông tin vô tuyến điện, nhất là khoảng cách quá xa, điểm phát sóng vô tuyến nhiều, nói chung chìa khóa mật để ngay trong văn bản điện báo.

Cô nói: “Ví dụ mật mã ENGMA cao cấp như vậy, anh có biết chìa khóa của nó là gì không?”.

Tôi nói: “Ngày lẻ là ba nhóm mã trước của bức điện, ngày chẵn là ba nhóm mã sau”.

Y Y nói: “Đúng rồi, giấu trong bức điện. Tại sao chúng giấu trong bức điện?”.

Tôi nói: “Vì nó liên lạc với nhiều điện đài, lại là thời chiến, tính lưu động của điện đài lớn, nếu không như vậy, tạo hẳn một danh mục chìa khóa, ngộ nhớ người cầm bản danh mục này chết đi, vậy là thông tin bị nghẽn...”

Y Y nói: “Chính vì cái lẽ đó. Mật mã Quang phục thật ra là mật mã mà bà L. Skin làm cho quân đội Mĩ, quân đội Mĩ từ Thế chiến thứ hai mở rộng căn cứ quân sự, đóng quân khắp thế giới, quân đội phân tán, mạng lưới rộng khắp, có thể nói mật mã Quang phục không thể có riêng một danh mục chìa khoá”.

“Ôi, nếu có một danh mục chìa khóa cũng không thích hợp cho bọn đặc vụ Quốc Dân Đảng sử dụng”.

“Đúng. Quốc Dân Đảng lấy mật mã Quang phục làm mật mã liên lạc giữa đảo Đài Loan với đặc vụ ở Đại lục, điều này càng có thể khẳng định chìa khóa của nó không thể rời văn bản điện tín. Vì bọn đặc vụ phân tán nhiều nơi, hạn chế lớn trong những hành động liên lạc, rất dễ dẫn đến trục trặc”.

“Ồ!”.

“Cho nên, em tin rằng, chìa khóa của mật mã Quang phục được giấu ngay trong bức điện. Nhưng giấu như thế nào? Nếu như ENGMA, ngày lẻ là nhóm mã nào đó, ngày chẵn là nhóm mã nào đó thì bất luận là bản thân bà L. Skin hay là quân đội Mĩ cũng không thể tiếp nhận, nhất định bà ta không thể thoát khỏi cục diện hạn chế để tìm phương án chìa khóa mới linh hoạt có nhiều thay đổi. Sau đấy, em lại nghĩ, bà L. Skin từ rất sớm đã tìm ra một nguyên lí toán học là nguyên lí bóng tối, còn gọi là nguyên lí lộ sáng, hay thường gọi là nguyên lí tổ ong, thực chất của nguyên lí này là một công cụ tổ ong cố định, có sự trợ giúp nguồn sáng di động, có thể phân chia đen và trắng, hoặc âm và dương. Lúc này em không có công cụ, không thể trình diễn cho anh thấy”.

“Tôi có thể tưởng tượng, nói ví dụ, mái nhà của chúng ta là một tổ ong, ánh nắng sẽ lọt qua tạo thành từng điểm sáng”.

“Đúng. Như vậy để làm gì? Chỉ cần anh giữ tốc độ dịch chuyển theo ánh nắng, thì anh lúc nào cũng có bóng râm, điều này rất có ý nghĩa cho chúng ta phát triển kĩ thuật không gian sau này”.

Tôi sợ Y Y đưa chủ đề câu chuyện đi xa, liền nhắc nhở: “Nói tiếp về chìa khóa mật mã của chúng ta”.

Y Y nói: “Em đang làm cái máy chìa khóa mật mã, bao giờ làm xong em sẽ biểu diễn cho anh thấy”.

Bất giác tôi mở to mắt, nói: “Cô cứ gõ ầm ĩ trong phòng, tức là dùng những cái chai, những quả cầu bowling để mô phỏng máy chìa khóa mật mã à?”.

Y Y nói: “Đúng vậy, các anh nghĩ em làm gì?”.

Tôi thấy ngượng, nói: “Anh Nhị Hồ nghĩ cô đang chơi trò kì quặc gì đó”.

Y Y “Hừm” một tiếng, rồi nói: “Các anh đúng là nhìn người qua mắt kính đen”.

Tôi vội xin lỗi, bảo chúng tôi hiểu lầm. Không ngờ cô khẽ cười rất dễ thương, nói với tôi, chỉ cần tôi không hiểu lầm tình yêu của cô là được, còn lại thì không tính. Nói rồi cô kéo tay tôi. Rất may, trước đấy tôi đã đưa ra yêu cầu cô phải nghe theo tôi, nếu không lúc ấy cô sẽ làm chuyện lộn xộn gì đó rồi.

Y Y đã đi, tôi còn ở lại trong rừng, cứ xoay quanh một gốc cây lớn như người điên Giang Nam. Tôi ngước nhìn vòm lá và bầu trời trên vòm lá, nhớ đến bác thợ mộc đục lỗ trên tấm ván, tưởng như trông thấy ánh nắng lọt qua những lỗ tổ ong kia, để lộ những bí mật của mật mã Quang phục. Lúc ấy tôi nghĩ, người điên Giang Nam ngày nào cũng đi vòng quanh gốc cây, miệng lẩm bẩm mình, tỏ ra vui mừng, hóa ra là bởi anh vui vì đã phá được khóa mật mã Tử Kim. Hôm ấy tôi cũng thật sự hiểu được niềm vui huyễn tưởng của người điên Giang Nam.

Khoảng một tuần lễ sau, cái máy chìa khóa mật mã Y Y thiết kế đã được bác thợ mộc hoàn thành, tôi triệu tập toàn thể nhóm hành động đặc biệt đến nghe Y Y giảng giải.

Máy chìa khóa mật mã ấy thực chất không phức tạp, cấu hình và công năng giống như những cái máy đo chiều cao mọi người vẫn thấy trên đường phố, thước đo có thể di động, khác ở chỗ thước đo của máy chìa khóa là tấm ván tổ ong, dài chừng ba mươi phân, rộng bằng một trang sách, phía dưới là bàn đỡ hình chữ nhật, xung quanh có rãnh, rãnh để vừa trang điện báo.

Y Y vừa làm mẫu vừa giảng giải: “Đây là máy chìa khóa mật mà tôi nghĩ ra, các anh thấy đây là một tấm ngăn, trên đó có rất nhiều lỗ tổ ong, trên thước đo này có rãnh trượt, rãnh được chia thành ba mươi mốt khấc, đại diện cho ba mươi mốt ngày trong tháng; trên tấm ngăn có bánh xe trượt, tấm ngăn này có thể lên xuống tùy ý, trong khoảng ba mươi mốt khấc. Trên đỉnh thước đo có nguồn sáng, mặt lõm phía dưới nó là nơi để bức điện, bức điện để lọt trong đó. Cái bàn đỡ cũng có thể co duỗi, độ co duỗi cũng là ba mươi mốt khấc, mỗi khấc là một ngày. Bây giờ chúng ta có thể tưởng tượng, theo sự di chuyển lên xuống của tấn ngăn và độ co duỗi của bàn đỡ, chấm sáng dưới những cái lỗ tổ ong không ngừng di động, Nếu chấm sáng chiếu vào chữ số của nhóm mã nào thì sẽ được coi là chìa khóa mật để đọc bức điện báo ngày hôm đó. Vậy thì chúng ta có thể tính toán, cái chìa khóa mật ấy có bao nhiêu, ba trăm sáu mươi lăm, cũng tức là chìa khóa mật ấy không trùng nhau trong ba trăm sáu mươi lăm ngày. Nếu như chúng ta điều chỉnh nguồn sáng một chút, ví dụ để thêm lên đấy một tấm ngăn, sẽ sản sinh hai điểm biến hóa ba trăm sáu mươi lăm, cũng tính toán tương tự, có mấy tấm ngăn thì sẽ có bấy nhiêu sự khác nhau của chìa khóa mật trong mấy năm. Hiện tại bước đầu tôi nghĩ có chín tấm ngăn”.

Nhị Hồ đứng dậy ngắt lời Y Y: “Cô Y Y, tôi nói một chút, nếu có một cái máy chìa khóa mật mã như thế, quả là điều rất hay trong công tác chống lại việc phá khóa mật mã, theo tôi biết, trên thế giới chưa từng có một thiết bị chuyên cho chìa khóa mật mã như thế này. Các anh các chị đã từng nghe nói một máy chìa khóa mật mã bao giờ chưa?”.

Y Y nói: “Các anh các chị đã từng nghe nói ai dám ăn cắp chân dung Chủ tịch Mao trên quảng trường Thiên An Môn chưa?”.

Tôi cười: “Chỉ có L. Skin”.

Y Y nói: “Đúng vậy. Cũng như ông Androv nói, bây giờ tôi càng tin rằng, L. Skin không chỉ ăn cắp kĩ thuật mật mã ENGMA, mà là trí tuệ của cũng thật kì quái, lắm mưu kế, thích làm chuyện ngược đời”.

Nhị Hồ nói: “Nhưng cô Y Y, cô đã nghĩ chưa, chìa khóa mật mã không phải là bản chất của mật mã, nó chỉ là mấy con số, là thứ phụ thuộc vào mật mã, là thứ đề phòng người ngay chứ không phải đề phòng kẻ gian, bà L. Skin có cần mất nhiều công sức để làm một việc lớn như thế không?”.

Y Y nói: “Tại sao không? Thứ nhất, công sức của bà ấy thật ra rất nhỏ, chỉ với một thiết bị đơn giản, bác phó mộc của chúng ta cũng có thể làm được. Thứ hai, giá trị do nó sản sinh ra rất lớn, có thể tạo nên chìa khóa mật mã không trùng nhau trong mấy năm trời. Đây là điều rất khó, rất khó, nếu họ làm ra một danh mục chìa khóa tương ứng, danh mục ấy có thể treo kín tường. Với lại, chúng ta khẳng định họ không làm một danh mục chìa khóa mật là bởi không hiện thực, lúc dùng sẽ để lại nhiều vấn đề, rất khó ứng dụng thành công trong liên lạc thực tế. Vậy thì, nếu không có danh mục chìa khóa mật mã, chỉ gài chìa khóa ngay trong bức điện, sẽ có hạn chế rất lớn đối với người nhận, cũng tức là hai nhóm trước, ba nhóm trước, hai nhóm sau, ba nhóm sau, một nhóm giữa, ba nhóm giữa... không thể tạo nên chìa khóa mật mã lớn như vậy. Thứ ba, nguyên lí của máy chìa khóa mật này là của bản thân bà L. Skin. Có thể mọi người cảm thấy, tại sao tôi đoán bà L. Skin làm máy chìa khóa mật mã này, là bởi bà ấy có ý tưởng toán học như vậy từ rất lâu. Thứ tư, qua nhiều tác phẩm của bà L. Skin, gồm cả những tác phẩm chính, L. Skin không phải là con người sâu sắc, bà ta không phải là cái hang tối. Nhưng sự quái dị, giảo hoạt, thích thay đổi, dễ lẩn tránh, bà ta là con rồng biến sắc, rất dễ mê hoặc người khác. Vì bà ta thiếu sâu sắc, mật mã do bà ta tạo nên có thể không khó quá, không sâu sắc quá, cũng chính vì hạn chế độ khó của mật mã bà ta càng cần có cái để phụ thuộc, ví dụ tăng thêm độ khó cho chìa khóa mã để bù đắp lại cho những khiếm khuyết của mật mã”.

Nhị Hồ nói: “Anh Thiên, anh cảm thấy thế nào? Điều này liệu có thể không, có riêng một máy chìa khóa mật mã ấy?”.

Tôi không trả lời thẳng vào câu hỏi của Nhị Hồ, mà quay sang hỏi Y Y: “Bây giờ chúng ta giả thiết sự phỏng đoán này là chính xác, tức là đối phương có một cái máy chìa khóa, vậy thì bước tiếp theo chúng ta sẽ mô phỏng làm một cái. Mô phỏng cũng là suy đoán thôi, họ làm được cái này rất dễ dàng, nhưng việc chúng ta mô phỏng rất khó, lớn bé, cao thấp, kích cỡ... nếu có sai số cũng không ổn, sai một li đi một dặm. Tất nhiên, tôi biết, chỉ là mô phỏng số liệu, vậy lượng diễn toán của số liệu ấy là bao nhiêu?”.

Y Y đưa cho tôi bản giải thích: “Công thức diễn toán, lượng diễn toán em đều liệt kê ra đây”.

Tôi cầm cặp tài liệu, trong đó là một tập dày, trên mỗi trang đều ghi đầy những công thức và số liệu diễn toán, công thức rất phức tạp, số liệu cũng rất lớn, nhìn vào hoa cả mắt. Tôi nói: “Lượng diễn toán này quả là lớn”.

Y Y nói: “Tất nhiên là nhiều rồi, tấm ngăn, đế, nguồn sáng đều hoạt động, xê dịch lên xuống, sang phải sang trái, số lượng tấm ngăn có thể tăng giảm, lượng tính toán phải nhiều”.

Tôi đưa cặp tài liệu cho Tưởng là Trưởng Phòng Diễn toán: “Anh xem, với lượng tính toán này phải mất bao lâu?”.

Tưởng xem rồi nói: “Cả phòng chúng tôi làm ba ca liên tục, ít nhất cũng phải đến một tháng”.

Y Y kêu lên: “Lâu thế cơ à?”.

Tưởng nói: “Điều kiện và nhân lực của chúng tôi chỉ có thế”.

Y Y nói: “Nếu có một cái máy tính thì tốt”.

Nhị Hồ nói: “Ngộ nhỡ phỏng đoán không đúng thì sao? Coi như công toi!”.

Câu nói của Nhị Hồ làm mọi người kinh ngạc nhìn nhau, kể cả Y Y, rồi mọi người cùng nhìn tôi, chờ xem tôi nói gì. Nói thật, ngay lúc ấy tôi cũng không dám nói gì, một khối lượng tính toán lớn như vậy, nếu mất nhiều thời gian, nhân lực, vật lực như vậy, ngộ nhỡ đấy là sự phỏng đoán không chính xác thì sao? Như vậy thì lỗ to! Nhưng tôi chợt nghĩ, phá khóa mật mã là chuyện một trong hàng vạn, đâu có chuyện chỉ một lần là có kết quả. Không vào hang thì không thể bắt được cọp, chưa tính toán thì sao biết được nó sai? Tôi trầm ngâm giây lát rồi dứt khoát: “Nếu phỏng đoán này là đúng, coi như chúng ta mở toang cánh cửa mật mã Quang phục. Với sự hấp dẫn này thì một tháng cũng xứng đáng”.

Anh có thể hình dung một tháng tiếp theo đó chúng tôi sống như thế nào không? Mọi người trong nhóm hành động đổ dồn tất cả tâm tư và ánh mắt vào Phòng Diễn toán, tuy mọi người làm việc trong văn phòng, nhưng tâm tư không ở đấy, tất cả đều hồi hộp, tưởng tượng đến tình cảnh trong Phòng Diễn toán, lúc nào bên tai cũng vang lên tiếng lách cách gẩy bàn tính như tiếng rang đỗ. Thời gian ấy, tôi vốn rất trầm tĩnh cũng tỏ ra nôn nóng, một ngày mấy bận đứng bên cửa sổ ngẩn ngơ nhìn sang phòng Diễn toán yên tĩnh, ruột gan cồn cào, giống như người chết đuối dạt vào hoang đảo, ngóng nhìn con thuyền đến cứu.

Tất nhiên, lo lắng sốt ruột nhất là Y Y, cô dường như không thiết đến ăn uống, ngủ không yên giấc, ngày nào cũng đến phòng Diễn toán, nghe ngóng kết quả, căng thẳng không cười nòi gì, có lúc tôi nói đùa, cô cũng không có phản ứng nhiều, khoé miệng chỉ khẽ rung động, trông như người mất hồn. Cô gầy đi trông thấy, lòng tôi thấy cảm động và hổ thẹn. Một hôm, tôi cùng Y Y lên lầu, không biết tại sao chân cô mềm nhũn, khuỵu xuống cầu thang. Tôi đỡ cô đứng dậy, dìu vào văn phòng tôi ngồi, khuyên cô nên thoải mái, đừng nên quá chú trọng vào kết quả tính toán. Cô nhìn tôi rồi khóc, kêu lên như cãi nhau: “Liệu em có thể không chú trọng được không? Đấy là suy đoán đầu tiên kể từ ngày về 701, nếu sai như lời anh Hồ, liệu không bị người khác cười cho à?”.

Hôm ấy, lần đầu tiên tôi thấy xúc động, muốn ôm Y Y vào lòng để an ủi cô. Tất nhiên, tôi lập tức ý thức được rằng, đó là chuyện vớ vẩn, lí trí tôi còn cứng hơn sắt thép, đó là hệ quả nhiều năm làm tình báo và tình yêu Vũ đã tạo cho tôi, bất cứ lúc nào, ở đâu, lí trí của tôi cũng kiên định bảo vệ tôi. Tôi biết, trong thế gian không có sự việc hoàn mĩ, chúng tôi phải nén nỗi buồn và chấp nhận mọi sự hành hạ.

Đến ngày thứ hai mươi chín, công việc tính toán đi đến hồi kết, nhóm hành động đặc biệt của chúng tôi dồn cả về phòng Diễn toán, chờ kết quả cuối cùng. Trên mặt bàn phòng Diễn toán là những trang giấy chi chít chữ số chồng cao đến một thước, nhưng vẫn còn mấy người nữa tiếp tục báo số liệu giống như trên sàn chứng khoán:

1234567890

0187654321

2345678901

Mọi số liệu được gom lại, cuối cùng Tưởng thống nhất cộng trừ nhân chia một lượt.

Dưới những cặp mắt chăm chú của mọi người, Trưởng phòng Tưởng ngồi trước một cái bàn tính vừa dài vừa to chuẩn bị cho bước tính toán cuối cùng, tôi và Y Y vô cùng căng thẳng. Ánh mắt mọi người đổ dồn vào bàn tay Tưởng, nhìn không chớp mắt những ngón tay của anh lướt nhanh trên bàn tính, cái bàn tính to nhưng không hề có tiếng động, chỉ có tiếng con tính lách cách, tuy tiếng lách cách rất khẽ, nhưng cảm giác như những nhát búa đang gõ mạnh vào tim chúng tôi.

Cuối cùng, tay Tưởng như bị điện giật, anh rụt lại, bất động giữa không trung, nhưng dưới ngón tay bất động vẫn còn mấy con tính dính chặt vào thanh ngang của bàn tính, tức là, kết quả tính toán không hết, chia không hết, tính sai. Nói một cách khác, dự đoán của Y Y là sai!

Tưởng sợ hãi, ngồi lặng đi, không dám báo cáo kết quả.

Cả phòng Diễn toán lặng như tờ, bầu không khí căng thẳng như sắp nổ tung.

Y Y thấy vậy, kêu lên: “Không thể thế được! Các anh tính sai rồi!”.

Tôi ngạc nhiên, định thần lại, vội an ủi cô. Y Y bỗng như phát điên, xông đến, nắm lấy bàn tính, ném xuống đất, khóc to, chạy ra khỏi phòng Diễn toán.

Những con tính lăn long lóc trên mặt đất, chúng nhảy nhót ngay trước mặt tôi, dưới chân tôi.

Một ước đoán ám ảnh, một trận đại chiến tính toán huy động hết thảy mọi người, vậy mà cuối cùng lại thất bại.

Tối hôm ấy, lần thứ hai tôi đến nhà riêng của Y Y. Tôi đến an ủi cô, không ngờ cô đã tự an ủi mình rồi, tinh thần cũng tương đối ổn định, đang ngồi trên sofa xem một cuốn tạp chí giải trí của nước ngoài. Trông thấy tôi đến, cô ngồi ngay ngắn, nói: “Xin lỗi, em... quá thiếu lí trí”.

Tôi nói: “Không sao, có thể hiểu được, nếu cô không quẳng bàn tính thì tôi cũng quẳng nó đi”.

Y Y thấy tôi nói vậy, trở nên vui vẻ hơn: “Thật không? Em cứ sợ anh giận, khiến em khó nghĩ”.

Tôi nói: “Kẻ khiến chúng ta khó nghĩ chính là L. Skin”.

Y Y nghiến răng, chửi thề: “Đồ ma quỷ! Em cho rằng... lần này em bắt được bà ta rồi không ngờ lại vồ trượt!”.

Tôi nói: “Tôi cũng không ngờ, cứ nghĩ cô đã thắng to”.

Y Y nói: “Cho nên mới quyết tâm lớn như vậy, huy động mọi người giúp đỡ em chứ gì? Kết quả lại làm chuyện cười cho thiên hạ”.

Tôi nói: “Không ai cười đâu, đây là chuyện phá khóa mật mã, không phải giăng lưới bắt cá. Lần này lượng tính toán rất lớn, anh em cũng cố gắng rất nhiều, cho nên mọi người thất vọng. Nhưng tôi nghĩ mọi người cũng thông cảm, vì Giang Nam ngày nào cũng qua lại bên cửa sổ mọi nhà, ngày nào họ cũng trông thấy, cũng nghĩ rằng phá khóa mật mã không phải là chuyện mưa không ướt mặt nắng không đến đầu, cho nên phải trả giá rất cao thậm chí cả đến sinh mạng”.

Y Y rất cảm động, nói: “Em... em không biết phải làm thế nào, anh tốt quá, cảm ơn anh nhiều”.

Tôi nói: “Khen quá lời rồi, tôi đâu dám”.

Y Y nói rất nghiêm túc: “Đúng vậy, em rất phục anh, vinh nhục không sợ, chịu được tất cả, em thì không thể, không được như anh”.

Tôi an ủi Y Y: “Cô cũng đừng buồn, đây không phải là thất bại, chẳng qua chỉ là khó khăn mà người phá khóa mật mã gặp phải mà thôi, phá khóa mật mã không phải là đánh đố, không phải cứ đoán là đúng ngay”.

Y Y chớp chớp mắt, đặt tay lên vai tôi: “Em biết, anh yên tâm, em không buồn đâu. Trước khi rời Bắc Kinh, em đã lặng lẽ đến lễ trước tượng Tổ Xung Chi, thắp hương cầu nguyện mong được thần linh phù hộ”.

Tôi cầm tay Y Y, định đưa tay cô từ trên vai tôi xuống, nhưng nhân cơ hội ấy cô nắm lấy bàn tay tôi, nói rất nghiêm túc: “Anh Thiên, em biết anh không dám yêu em, cho nên em cố gắng để quên anh, đuổi anh ra khỏi trái tim em, nhưng không thể được, anh bảo em phải làm thế nào?”.

Tôi vội rụt tay lại, chuẩn bị ra về. Y Y không ngăn lại, chỉ mời tôi ngồi chơi một lúc nữa, nhưng tôi lo cô “cố tình tái diễn”, nên quyết tâm ra về. Cô tiễn tôi ra cửa, nhìn tôi đăm đăm, cái vẻ như muốn nói gì đó nhưng lại thôi khiến lòng tôi xót xa. Tôi dự cảm nếu lúc ấy cô sẽ giữ tôi lại, có thể tôi không còn sức phản kháng, cho nên tôi kiên quyết ra về. Trên đường về, bất giác tôi nghĩ đến câu nói của thầy Androv nói với tôi: Trước khi anh chưa phá khóa mật mã, chỉ có thằng ngốc mới tin rằng mình nhất định phá được. Đây không phải là mảnh đất, mật mã cũng không phải là củ khoai tây, chỉ cần vùi xuống đất, cần cù chăm bón sẽ có ngày thu hoạch. Tôi suốt đêm không ngủ, thầm khóc vì chuyện phá khóa mật mã mà đến ma quỷ cũng phải sợ!

Vào một buổi tối mấy hôm sau, đêm đã khuya, tôi đang chuẩn bị đi tắm, bỗng nghe có tiếng gõ cửa. Tôi nghi ngờ ra mở cửa, Y Y đang đứng ngoài cửa. Tôi kinh ngạc vô cùng. “Muộn thế này rồi, cô vẫn chưa nghỉ ư, có chuyện gì vậy?”.

Y Y nhìn tôi, không nói gì. Tôi thấy đầu tóc cô rũ rượi, sắc mặt rất nhợt nhạt, khó coi, trông như người ốm. Tôi lo cô ốm, vội mời vào nhà, hỏi: “Cô sao thế, sắc mặt xấu quá, ốm đấy à?”. Toàn thân cô như mất hết sức lực, gục ngay vào lòng tôi, mắt nhắm nghiền, không nói năng gì, giống như bị bất tỉnh. Tôi vội dìu cô ngồi xuống ghế, dỗ dành, sờ trán cô, tay chân bối rối, không biết phải làm thế nào. Tôi để cô ngồi đấy, định chạy đi gọi điện thoại, bỗng cô mở mắt, lắc đầu: “Em không sao, đừng gọi điện”, rồi lặng nhìn tôi với ánh mắt chứa chan tình cảm.

Tôi nói: “Vừa rồi cô vị ngất, tại sao vậy?”.

Y Y gật đầu, có vẻ mệt mỏi: “Em mệt quá... em... rất... mệt... anh... mật mã của anh làm em mệt quá!”. Nói xong, cô cầm tay tôi.

Tôi định rụt tay lại: “Cô sao thế?”.

Y Y bóp chặt tay, nhìn thẳng vào tôi, hồi lâu mới nói: “Anh Thiên, anh nên tin rằng, chúng ta cần được trời phù hộ, anh còn nhớ lúc rời Bắc Kinh em đến lễ trước tượng Tổ Xung Chi không?”.

Tôi nói: “Tất nhiên vẫn nhớ”.

Giọng nói của Y Y rất buồn và tuyệt vọng: “Nhưng em, bị một người đàn ông bỏ rơi, phải làm thế nào để được ông trời thương? Anh Thiên, anh có hi vọng em sẽ phá được khóa mật mã Quang phục hay không?”.

Dự cảm thấy cô sẽ chơi trò cũ, tôi vừa cố rụt tay lại, cười: “Nói nhảm, hơn bất cứ ai, tôi tin rằng cô sẽ phá được”.

Cô cố nắm chặt tay tôi: “Vậy thì em tin. Anh Thiên, em mong anh giúp đỡ, ông trời biết em yêu anh... Ông trời thấy anh không yêu em, em làm sao yêu được anh? Đúng vậy, anh Thiên, lần này... thất bại... anh Thiên, giúp em, anh yêu em tức là đã giúp em”.

Tôi nói: “Y Y, cô sao thế, lại nói đến chuyện ấy rồi”.

Y Y nói: “Điều này liên quan đến việc chúng ta có thể phá được khóa mật mã Quang phục hay không”.

Tôi ngắt lời cô: “Đừng nói thế!”. Tôi cố rụt tay, lùi xa, giống như một tên lính đào ngũ, cố khuyên: “Y Y, đừng làm khó tôi”.

Y Y xáp tới, lại nắm lấy tay tôi: “Tại sao anh không yêu em? Anh Thiên, em yêu anh, em rất yêu anh... Em biết anh cũng yêu em...”

Tôi bực mình, nhìn lên hộp tro hài cót của Vũ để trên bàn thờ, bất ngờ lôi cô ra trước cửa, chỉ ra ngoài: “Cô đi đi, đi khỏi đây nhanh lên!”.

Y Y bối rối: “Anh Thiên, em không biết nói sao...”

Tôi nói: “Cô không cần nói gì, đi nhanh lên”.

Y Y nói: “Em không đi”. Nói xong, cô ngả vào người tôi: “Anh Thiên, anh yêu em đi, hãy ôm em đi!”.

Tôi đẩy mạnh cô ra, lùi về phía sau: “Cô đừng đến gần... về đi...”. Y Y đứng sững lại, đôi mắt đẫm lệ, vừa oán hận vừa nồng cháy. Cô nói: “Anh Thiên, em không biết nói gì... Em biết, em không nên giành lấy tình yêu của anh vào lúc này... nên chờ phá xong mật mã... Nhưng, anh Thiên, lần này thất bại em bị kích động mạnh, Thượng đế không giúp em, thần linh không đứng về phía em... Em luôn tự hỏi, tại sao ông trời không giúp em... vì sao em không được anh yêu... Một người không được người khác yêu sẽ không được Thượng đế sủng ái... Anh Thiên, hãy tin em, em yêu anh, em cần tình yêu của anh...”

Tôi đến trước bàn thờ Vũ, chỉ vào hộp tro hài cốt, nói: “Cô Y, cô hãy tôn trọng tôi, xin đừng nói chuyện yêu đương trước bàn thờ vợ tôi, cô không có quyền yêu tôi, tôi đã có vợ”. Y Y nói: “Nhưng chị Vũ đã đi xa, em tin rằng, chị ấy sẽ hiểu chúng ta”.

Tôi nói: “Với cô thì Vũ đã chết, nhưng với tôi, cô ấy vẫn còn sống. Cô về đi, xin cô hãy tôn trọng tôi một chút”.

Y Y nói: “Vậy tại sao anh không tôn trọng em... Anh Thiên, hãy ôm em, em yêu anh, em yêu anh, xin anh...”

Tôi không còn chịu nổi, lớn tiếng: “Cô đừng nói nữa! Giữa chúng ta không có tình yêu, cô không có quyền yêu tôi, mời cô đi cho!”.

Y Y ngồi phịch xuống sofa, nói: “Em không đi!”.

“Cô không đi, tôi đi”. Nói rồi tôi đi ra cửa, ra đến cửa, không chịu nổi, quay lại khuyên cô: “Cô không thấy mình vớ vẩn à? Làm gì có người nào yêu như thế”.

Y Y ngẩn ngơ nhìn tôi, ngả người như đổ vật ra phía sau sofa.

Tối hôm ấy Y Y ở trong phòng tôi hơn một tiếng đồng hồ rồi mới uể oải đứng dậy ra về. Cô không nhìn quanh, chỉ đi thẳng, đi như người mộng du. Cho đến khi cô khuất hẳn cuối hành lang, tôi mới lặng lẽ về phòng mình.

Trên mặt bàn trà có một mảnh giấy, trên đó viết câu: Anh Thiên, em hận anh!

Tôi vội quẹt diêm đứng quay lưng về phía bàn thờ Vũ để đốt mảnh giấy.

Sáng hôm sau, tôi đến nhà ăn ăn sáng, chờ hồi lâu chẳng thấy Y Y đâu, bất giác tôi hồi hộp lo lắng. Trong lúc tôi lo lắng nhìn quanh thì Vương, Chủ nhiệm Trung tâm Huấn luyện đi tới, hỏi tôi: “Này, nhà toán học mới đến của các anh tối hôm qua có chuyện gì thế?”. Tôi lấy làm lạ tại sao người của Trung tâm Huấn luyện ở cách xa Cục Giải mã chúng tôi lại hỏi như thế, tôi liền lạnh nhạt hỏi lại: “Cô ấy thế nào?”. Vương nói, tối hôm qua anh ta ở nhà khách về, lúc ấy đã gần 2 giờ sáng, trời mưa to, thấy Y Y như người mất hồn đi dạo dưới mưa, người ướt như chuột lột, khuyên bảo thế nào cô ấy cũng không chịu về.

Tôi biết tại sao, liền ăn vội mấy miếng rồi định đi hỏi Tiểu Tra xem Y Y có chuyện gì. Nhưng không ngờ, sau khi ăn xong, Vương ngồi bên tôi với vẻ muốn nghe tôi nói chuyện. Càng làm tôi bất ngờ hơn là, chính cậu Vương, Chủ nhiệm Trung tâm Huấn luyện, nói nhóm phá khóa mật mã Quang phục đã gây ra nhiều phiền toái, suýt nữa thì nghiền nát tôi và Y Y. Ngay lúc ấy tôi đã dự kiến chuyện này, kiên quyết bảo cậu ta đi khỏi nhà ăn. Nhưng tôi không phải là nhà tiên tri để biết những gì xảy ra sau đấy, ngay lúc ấy tôi chỉ rất ghét người khác muốn nghe ngóng chuyện nội bộ của chúng tôi, nhất là chuyện có liên quan đến Y Y, hễ có ai nhắc đến là tôi rất bực mình. Cho nên, khi cậu Vương xáp lại định nói gì đó, tôi làm bộ lạnh nhạt, cúi xuống ăn vài miếng rồi bỏ đi.

Về phòng làm việc, không thấy Y Y đâu. Tôi hỏi Tiểu Tra đang dọn vệ sinh, cô bảo Y Y vẫn chưa đến. Chừng một tiếng đồng hồ sau, tôi lại sang hỏi, Tiểu Tra vẫn bảo chưa đến. Tôi hơi giận, phê bình: “Cô là trợ lí, không thấy cô ấy đến, vậy mà cô vẫn không để ý gì hay sao? Đi gọi cô ấy đến đây”. Tiểu Tra có vẻ oan ức, nói: “Em đi gọi chị ấy rồi, nhưng không có nhà, em không biết chị ấy đi đâu”.

Chợt tôi sững sờ, trong óc thoáng hiện lên một cảnh tượng đáng sợ, ý nghĩ ấy làm tôi sợ hãi, vội vàng cùng Tiểu Tra đi tìm Y Y. Đầu tiên về nhà riêng của cô, ra sức gõ cửa, gọi thật to, bên trong vẫn không có động tĩnh. Nhưng tôi có dự cảm Y Y ở trong phòng. Vậy là tôi nhờ một cậu thanh niên nhà bên, phá cửa, thấy Y Y đang sốt cao, nằm bất tỉnh trên giường. Chúng tôi vội gọi điện cho bác sĩ để họ cho xe cấp cứu đưa cô vào bệnh viện.

Khám xong, bác sĩ bảo không có vấn đề gì lớn, chỉ bị cảm thôi, lúc này tôi mới yên tâm.

Anh bạn, muộn lắm rồi, ngày mai chúng ta nói chuyện tiếp.

Thời gian làm tôi quên nhiều thứ, nhưng cũng có những thứ chỉ có chết mới quên nổi. Tôi nói ra điều ấy là bởi có những điều rất muốn quên, nhưng không sao quên được...

Trên đây tôi đã nói, thời trẻ tôi đã ba lần yêu, nhưng không thành, về sau tổ chức phải giúp tôi giải quyết chuyện hôn nhân. Nói thật, tôi không có kinh nghiệm đối với phụ nữ, nhất là đối với con người “quậy phá” như Hoàng Y Y, tôi càng bối rối, không biết phải thế nào. Nhưng tôi có vũ khí của tôi, vũ khí của tôi đó là sự cố chấp. Rất nhiều thành công trong cuộc đời tôi có được là nhờ sự cố chấp và kiếm tìm cố chấp. Tôi tin rằng, cái cố chấp của tôi sẽ xử lí tốt quan hệ giữa tôi và Y Y, xử lí tốt quan hệ tình cảm và lợi ích quốc gia.

Bây giờ nhìn lại, đấy là sai lầm lớn trong đời tôi, nếu không phải là sai lầm, thì ít ra cũng là xử lí không thỏa đáng. Nhưng đặt vào hoàn cảnh và tình cảnh lúc bấy giờ, tôi không “sai” liệu có được không? Tôi chỉ có thể “sai”. Điều này tưởng chừng như ngược đời. Nhưng bản thân việc phá khóa mật mã là ngược đời, ở 701, những người sống ngược đời như tôi nhiều lắm. Tôi không hiểu đó là sự cao cả vĩ đại của người 701 chúng tôi hay là bi kịch trong cuộc sống.

Thôi, không nói xa xôi nữa, trở lại với câu chuyện.

Chiều hôm sau tôi đến bệnh viện thăm Y Y thì cô đã ra viện. Y Y bị cảm, vào viện gấp, ra viện cũng nhanh chóng, được truyền nước xong là khỏe. Từ bệnh viện ra, tôi do dự không biết có nên đến thăm Y Y tại nhà hay không. Cuối cùng, trên góc độ một lãnh đạo đơn vị, tôi quyết định đem trái cây đến thăm cô. Tôi không biết có phải cô giận tôi hay cố ý tỏ ra lạnh lùng, nói năng cay độc. Tôi hỏi thăm đã đỡ chưa, cô nhìn tôi với vẻ khinh khỉnh: “Đỡ hay không việc gì đến anh, con người hèn kém như tôi có chết anh càng vui mừng!”. Một câu nói khiến tôi sững sờ, không biết phải nói gì. Nhưng thấy tôi không nói gì, cô như sốt ruột, kêu to: “Anh nói đi!”. Tôi nói, cô như vậy, tôi còn biết nói gì, cô cứ nghỉ ngơi cho khỏe, rồi tôi ra về. Cô lại nổi giận, trách tôi đến không phải để thăm cô. Tôi đành đứng lại, nói: “Y Y, thật tình tôi đến thăm cô”. Cô cười nhạt: “Hình như đến để chê cười tôi thì phải”. Tôi cố tình nói to: “Cô có còn câu nói nào tử tế nữa không”. Thấy tôi nổi nóng, cô dịu giọng, mời tôi ngồi chơi cờ. Tôi không chơi, vì tôi không phải là đối thủ của cô. Bất chấp lời từ chối của tôi, cô lấy bàn cờ ra, một tay quân đen, một tay quân trắng, giúp tôi đánh cờ, giống như người bị thần kinh, cô cứ lẩm bẩm: “Em đoán anh sẽ đi thế này... anh đi quân ấy em đi quân này... đi quân này... trình độ anh nhất định đi quân này, thật ra nước cờ đi rất dở, nhưng không có cách nào khác, trình độ anh là thế...”. Cuối cùng, tôi đành cầm cờ chơi với cô.

Chơi một lúc, bàn cờ rơi đầy nước mắt của Y Y - bệnh cũ lại tái phát! Lại trách tôi tại sao không yêu cô.

Tôi nói: “Chúng ta không nói chuyện ấy, có được không?”.

Y Y nói: “Em nói. Anh phải trả lời em, tại sao anh không yêu em?”.

Tôi suy nghĩ một lúc rồi nói: “Vì trong tim tôi đã có người khác”.

Cô mở to mắt, nhìn tôi: “Ai? Người trong di ảnh ấy à?”.

Tôi gật đầu.

“Anh không thấy vớ vẩn à?”.

“Tôi cảm thấy... người chết vẫn chưa an táng mà đã vui vẻ với người khác mới là chuyện vớ vẩn”.

Y Y cười nhạt: “Hừm, người chết rồi, không an táng, vẫn để đấy, anh nghĩ rằng như thế là tôn trọng người chết hay sao?”.

“Còn đang chờ ngày”.

“Ngày nào, giỗ đầu hay sinh nhật, hay ngày Mồng một tháng Tám thành lập quân đội, hay Quốc khánh?”.

“Đều có thể”.

“Hay là chờ đến ngày chúng ta phá được khóa mật mã Quang phục?”.

“Đúng!”.

Đôi mắt Y Y chợt sáng lên lạ kì, nhìn tôi hồi lâu, nói: “Ý của anh là... phá được khóa mã Quang phục, anh sẽ yêu em?”.

Tôi cười đau khổ: “Tại sao suốt ngày cô cứ nói đến yêu đương, chả nhẽ yêu lại quan trọng đến thế cơ à?”.

Y Y hỏi ngược lại: “Lẽ nào còn có gì quan trọng hơn tình yêu?”.

Tôi nói: “Tất nhiên, đối với tôi, phá khóa mật mã Quang phục là quan trọng nhất trong lúc này, quan trọng hơn tất cả điều quan trọng cộng lại. Nếu nói yêu, thì đấy là tình yêu lớn nhất, là thể hiện cụ thể tình yêu nước, yêu Đảng, yêu nhân dân, yêu chủ nghĩa xã hội”.

Y Y nói: “Nhưng Đảng, đất nước, nhân dân, chủ nghĩa xã hội không bảo anh phải yêu họ rồi mới có được tình yêu khác”.

Tôi nói: “Những tình yêu khác phải phục tùng những tình yêu ấy, lúc này tôi chỉ nghĩ đến phá khóa mã Quang phục, ngoài ra không còn nghĩ đến gì khác”.

Y Y nói: “Em cũng nghĩ đến phá mật mã Quang phục, hơn nữa em tin rằng nếu anh đáp ứng yêu cầu của em, nhất định em sẽ phá được”.

Tôi nói: “Chỉ cần cô không nhắc đến việc yêu hay không yêu, còn thì, vấn đề gì tôi cũng sẵn sàng đáp ứng”.

Y Y nói: “Lúc này em không có bất cứ yêu cầu gì, nếu em không phá được mật mã Quang phục, em cũng sẽ không có yêu cầu gì khác; nhưng nếu phá được mật mã Quang phục, anh phải đáp ứng cho em một yêu cầu”.

Tôi hỏi: “Yêu cầu gì?”.

Y Y nói: “Lấy em! Anh lấy em!”.

Tôi biết nói thế nào? Nói thật, yêu cầu ấy không có gì là quá đáng, Bỉnh mù lập công cho 701, tổ chức cưới vợ cho anh, nếu Y Y phá được mật mã Quang phục, lập công còn to hơn Bỉnh. Đến lúc ấy, cô nêu yêu cầu gì chúng tôi cũng sẵn sàng đáp ứng, chỉ cần không vi phạm pháp luật, huống chi là tôi. Cô phá được mật mã Quang phục, tôi là người trực tiếp hưởng lợi, dù công hay tư tôi cũng không có lí do từ chối cô. Nếu không có tình cảm riêng tư, tôi sẽ không do dự đáp ứng yêu cầu của cô, cho dù không yêu, tôi cũng sẵn sàng lấy cô làm vợ, hơn nữa, tôi... có lí do gì để không yêu? Xinh đẹp, tài hoa, tình cảm, liệu có anh đàn ông nào không rung động trái tim trước một người phụ nữ như vậy? Tôi dám nói, hễ là đàn ông thì đều thích cô. Nếu nói về tác phong cô hơi có vấn đề, cũng là vì nhiều đàn ông thích cô, thu hút cô quá nhiều. Thêm vào đấy, cô có thời gian ở nước ngoài khá lâu, quan niệm về quan hệ trai gái có phần tùy tiện. Để lấy làm vợ, tất nhiên đấy là khiếm khuyết, nhưng tôi cho rằng, đối với một người đàn ông, ưu điểm của cô vượt xa những khuyết điểm kia. Cho đến nay tôi có thể nói, nếu cô phá được mật mã Quang phục, cho dù cô không có ưu điểm lại có vấn đề về tác phong, giống như Lâm Tiểu Phương vậy, tôi sẵn sàng hiến thân cho một vị anh hùng.

Nhưng tôi... không thể.

Tại sao?

Vì thật ra Vũ chưa chết!

Anh không biết đâu, đấy là một sự lừa dối, Tổng cục dựng nên màn kịch lừa dối, mục đích là để sau khi tôi về nước, Vũ làm điệp báo với thân phận tuyệt mật. Sau khi Vũ “chết”, cô đổi họ thay tên, từ Matxcơva về Peterburg, từ một nhân viên ngoại giao công khai của sứ quán trở thành người buôn lậu vũ khí, cùng sống chết ra vào với Phi Cơ, chìm nổi trong nghề tình báo. Hồi ấy, ngoài một vài vị lãnh đạo đặc biệt ở Tổng cục ra, không ai biết bí mật ấy, kể cả Thủ trưởng La, kể cả tôi ban đầu cũng không biết. Tại sao tôi biết? Ông Thiết nói với tôi. Có thể ở Bắc Kinh ông Thiết phong thanh nghe thấy chuyện Y Y ráo riết theo đuổi tôi, nên đã nói sự thật với tôi. Hôm ấy, bà La giao tài liệu bí mật cho tôi. Tôi vô cùng ngạc nhiên, và cũng hiểu rằng, tại sao hồi đầu tổ chức lại cố tình để tôi đem hộp “tro hài cốt” về nước, tại sao Bộ Ngoại giao lại tổ chức lễ truy điệu long trọng như thế (được đưa tin lên báo), sau đấy lập bàn thờ trong nhà tôi... tất cả đều cố tình làm rùm beng để lan truyền tin Vũ đã “chết”. Chúng tôi cần để nhiều người biết vợ tôi đã chết, theo một ý nghĩa nào đấy, như vậy Vũ sẽ an toàn hơn. Ngược lại, thêm một người biết chuyện, sự an toàn của Vũ càng bị đe dọa thêm một chút.

Nhưng tối hôm ấy tôi không còn cách nào khác, Y Y đẩy tôi đến đường cùng, tôi chỉ có hai lựa chọn: thứ nhất, đồng ý với yêu cầu của Y Y, cô phá xong khóa mã Quang phục tôi sẽ lấy cô; thứ hai, nói rõ sự việc để tình yêu của cô dành cho tôi chết hẳn. Tôi chọn cách thứ hai, vì tôi biết lựa chọn thứ nhất là không thể, làm như vậy sẽ gây tổn thương lớn cho cô. Như vậy tôi đã lừa dối cô gấp bội, cô cũng sẽ bị tổn thương gấp bội, tôi không đành lòng. Cuối cùng, sau khi cô đứng trước chân dung Chủ tịch Mao thề độc (giữ bí mật, tuyệt đối không nói với ai), tôi nói rõ sự việc với cô. Cô tưởng như kinh hãi trước sự thật ác nghiệt ấy, yếu ớt nhìn tôi hồi lâu không nói nên lời. Sau đấy, bỗng như bùng nổ, kêu lên một tiếng rồi khóc thật to, hai tay ôm mặt, lảo đảo bước ra cửa, tôi gọi thế nào cô cũng mặc.

Tối hôm ấy, tôi cứ quẩn quanh ngoài nhà cô rất lâu, cho đến khi thấy đèn trong nhà đã tắt, không thấy có gì bất thường tôi mới về. Có thể hình dung, tôi đã cho cô một đòn choáng váng, từ đó về sau cô sẽ không ảo tưởng đến tôi nữa. Điều tôi không hình dung nổi là cô sẽ đối xử với tôi thế nào? Liệu có tức giận bỏ 701 mà đi không? Cô rất kiên quyết, không tính đến hậu quả, tôi lo cô sẽ có những hành động quyết liệt, khiến tổ chức và bản thân cô đều bị liên lụy. Bởi vậy, ngay trong đêm đó, tôi viết cho cô một bức thư dài, nhét vào khe cửa nhà cô, mong cô xử sự đúng đắn.

Không biết có phải vì tác dụng của lá thư hay do nguyên nhân nào khác, sáng hôm sau thấy cô đi làm đúng giờ, tôi vui mừng khôn xiết. Nhưng tôi phát hiện cô đã thay đổi, không còn vui vẻ như trước, mà trở nên trầm mặc, lạnh lùng, nhất là đối với tôi, ánh mắt lạnh nhạt khiến tôi cảm thấy hoang mang, không yên tâm.

Một buổi chiều, chúng tôi mở một cuộc họp, chủ yếu để phân tích cái được cái mất trong lần thất bại của Y Y, đồng thời tìm lối đi mới. Y Y từ đầu đến cuối buổi họp không nói năng gì. Tôi nêu ra hai điểm: Thứ nhất là vấn đề phân tích, đây là thành tích của mọi người, hệ số phân tích của chúng ta lúc đầu không đến hai phần nghìn, bây giờ đạt đến năm phần nghìn, tốc độ và diện tăng trưởng thật đáng mừng. Nhưng từ góc độ phá khóa mã, tuy tỉ lệ phân tích có lên, nhưng hàm lượng vàng trong phân tích vẫn chưa cao. Tại sao? Những chữ, những từ, những con số mới chúng ta phân tích được, còn rất ít, đại bộ phận chữ và từ đều là phiên hiệu quân đội, tên người, ngày tháng. Tôi thống kê sơ bộ, những chữ và từ danh xưng ấy chiếm đến 87%. Điều này chứng tỏ kết quả phân tích của chúng ta không đều, đấy là tình hình không tốt cho công tác phá khóa. Tình hình tốt, tỉ lệ phân tích không nhất thiết cao, nhưng phải đều, vẫn còn quá nhiều điểm đen, đấy là “đất chết”. Điểm thứ hai tôi yêu cầu, có thể là một yêu cầu nghiêm khắc, muốn phòng phân tích đưa tất cả những bức điện đã phân tích về phân tích lại. Tôi làm như vậy là xuất phát từ suy nghĩ mười ngày nửa tháng chúng ta mới được đọc báo chí nước ngoài, một số đầu mối phản ánh tức thời bị mất, đọc lại báo trong những ngày đó rồi phân tích có thể có phát hiện mới.

Sự thật đã chứng minh, suy nghĩ của tôi là đúng, chất lượng phân tích điện mật từ đấy có chuyển biến. Nhị Hồ là người hưởng lợi đầu tiên, mấy hôm sau anh đến tìm tôi, báo tin vui: Anh đã đọc được một bản điện mật hoàn chỉnh. Nội dung điện mật như sau: “Sói già, Nghiệp đã lên đường, đến chỗ cũ chờ, biếu chuối tiêu...”.

Đấy là việc của Nhị Hồ, dựa vào hiểu biết tình hình địch và những tư liệu tích lũy bấy lâu, có thể xây cao ốc trên đất bằng, giống như một nhà văn thiên tài, không hiểu văn chương chữ nghĩa nhưng vẫn có thể viết sách. Hai mươi năm trước, trong khi tình hình mật mã chưa có kĩ thuật tăng độ mật, chưa số hóa, đọc được một bức điện mật có giá trị nhiều mặt, nó có thể xuất hiện hiện tượng đô-mi-nô, theo đó có thể làm cho đổ bể toàn bộ mật mã.

Vì vậy chúng tôi lại nhóm họp để thảo luận bức điện mật Nhị Hồ đã đọc được. Nhưng Y Y không coi thành tích của Nhị Hồ là gì, trong cuộc họp cô phát biểu: “Trước tiên tôi chúc mừng anh Hồ đã thực hiện đột phá số không, lần đầu tiên giải mã hoàn chỉnh một bức điện mật, nghe nói, các bộ phận hữu quan đã chứng minh tính chính xác của bức điện. Nhưng anh Hồ theo đó để nhận định công việc phá khóa mật mã đã có bước đột phá lớn, đồng thời đưa ra đề nghị thiết thực cho bước tiếp theo, điều này tôi không dám tùy tiện đồng ý. Theo tôi, đấy chỉ là một bức mật điện đơn thuần, không có ý nghĩa thực tế đối với việc phá khóa mật mã Quang phục, chẳng qua chỉ là một sợi lông của con bò, mong thông qua một sợi lông để tóm hẳn một con bò là không thực tế, chúng ta chớ vội lạc quan, càng không nên quyết định một cách dễ dãi để rồi đưa công việc phá khóa mật mã vào ngõ cụt”.

Nhị Hồ không nhịn nổi, anh bác bỏ: “Đấy là bò của cô, trước đây chúng tôi đã thông qua mấy cái lông bò để có hẳn một con bò rồi đấy”.

Y Y nói: “Đấy là trước kia, lúc ấy mật mã chủ yếu do con người thiết kế, từ một bức điện mật dẫn đến bức thứ hai, thứ ba, thứ tư, khả năng ấy hoàn toàn có. Mật mã bây giờ được số hoá, nếu anh muốn được một đến trăm thì phải từ nguyên lí và công thức, trình tự toán học để phá tận gốc, nếu không một chỉ là một, hai chỉ là hai, đừng mong được một rồi sẽ được hai, ba. Cho nên, tôi đề nghị anh Hồ đừng say sưa với nó”.

Nhị Hồ nhìn Y Y, muốn cô chỉ ra một lối đi mới. Cô chìa hay bàn tay, nói: “Hết!”.

“Cho nên, tôi nói cô không phải là người nhìn xa trông rộng”. Nhị Hồ nói không chút khách khí. “Hãy thiết thực từ góc độ tư liệu và liên lạc tình báo để bắt tay vào việc, hãy từ những bức điện cụ thể để vào việc, giải mã được một bức tức là thu hoạch được một bước, tôi tin rằng lượng tích lũy đến một mức độ nào đó, sẽ có sự thay đổi về chất”.

Y Y nói: “Tất nhiên, nếu anh giải mã hoàn chỉnh được cả chục nghìn bức điện mật như thế chắc chắn đấy là công lớn. Nhưng mà, chờ cho đến khi chúng ta tích lũy được một lượng lớn như thế, mật mã này có thể đã quá thời hạn sử dụng, bị vứt bỏ đi rồi. Tôi vừa nói, chúng ta không nên trông chờ bức điện mật này như là một con gà có thể từ đẻ trứng, có thể một biến thành ba. Không thể. Nó là nó. Một con gà vừa không đẻ được trứng, lại không thể biến thành phượng hoàng. Anh Hồ, anh thử nghĩ, cứ coi như mỗi tuần anh giải được một bức điện, vậy bao giờ mới được một nghìn bức đấy?”.

Nhị Hồ bực bội: “Đây chỉ là cái lý thuyết luẩn quẩn mù quáng của cô”.

Y Y cao giọng: “Tại sao gọi là luẩn quẩn mù quáng?”.

Tôi ngửi thấy ở đấy có mùi thuốc súng, vội đứng ra hòa giải. Y Y vẫn một mực chưa chịu, giọng cay nghiệt: “Anh Hồ, không giấu gì anh, công việc anh làm trước kia gọi là dịch mật mã, còn hiện nay là làm công việc của người thợ phân tích bậc cao”.

Nhị Hồ kinh ngạc: “Cô nói sao? Tôi làm công việc của người thợ phân tích bậc cao à? Trong cái khu nhà kia có biết bao nhiêu thợ phân tích, tại sao đến lúc này vẫn chưa giải mã được một bức điện mật nào? Ngày nào cô chẳng đọc báo cáo phân tích của họ, được mấy phần nghìn của một chữ, một từ, thỉnh thoảng lại còn râu ông nọ cắm cằm bà kia”.

Y Y nói: “Cho nên họ chỉ là những người phân tích bình thường, còn anh là thợ bậc cao”.

Nhị Hồ bực tức đứng bật dậy, hầm hầm nhìn Y Y: “Vâng, cảm ơn cô đã thẳng thắn, tôi cũng có một câu thẳng thắn muốn nói với cô”.

Y Y nói: “Xin mời, tôi rửa tai xin nghe đây”.

Nhị Hồ nghiến răng: “Cô mà phá được khóa mật mã Quang phục, thì...”

Y Y rất hứng thú nhìn Nhị Hồ, nói: “Thì sao?”.

Nhị Hồ nhìn thẳng vào Y Y, chìa tay ra, nói: “Tôi dùng bàn tay này làm chảo để cô rán cá”. Y Y cười, đáp lời: “Hãy chờ đấy, cá ấy sẽ rất ngon, biết đâu còn thơm mùi thịt của anh”. Nhị Hồ bực tức bỏ đi.

Sau buổi họp, Nhị Hồ đến phòng làm việc của tôi, anh thở hổn hển, càu nhàu với tôi, trách Y Y quá quắt. Tôi nói đỡ cho cô mấy câu, Nhị Hồ không bằng lòng, trách tôi: “Không phải tôi nói anh, nhưng nhiều lúc anh cả tin, nhân nhượng cô ta quá mức, như vậy không hay. Ví dụ lần này, tôi rất buồn, tìm chìa khóa trước khi giải mã hoàn toàn là cách làm ngược, vậy mà anh còn ủng hộ cô ta. Anh coi cô ấy như thần tiên, kết quả là cô ta biến anh thành con rối”.

Tôi nói: “Thế nào gọi là làm ngược? Đấy là cách làm mới mà”.

Nhị Hồ nói: “Mới gì? Đấy là con đường chết. Hừm, tôi làm cái nghề giải mã này hai chục năm nay, chưa bao giờ nghe nói phải tìm chìa khóa mã trước. Chìa khóa mã là cái gì? Là chìa khóa của ma quỷ, cứ coi như cho anh chìa khóa để anh mở cửa vào, nhưng cái chúng ta cần là két sắt bảo mật, anh không mở được két bảo mật, dù có vào được cửa cũng không để làm gì. Ngược lại, tôi chỉ cần mở được két bảo mật, không có chìa khóa cửa tôi vẫn đập vỡ kính cửa sổ để vào”.

Tôi lắc đầu, lặng lẽ nhìn Nhị Hồ. Xem ra Nhị Hồ đã già rồi, anh không biết rằng, mấy năm nay cùng với kĩ thuật máy tính điện tử của phương Tây, nghiên cứu thiết kế mật mã và phá khóa mật mã đã có một cuộc cách mạng lớn. Bây giờ chìa khóa mật mã và mật mã đã hợp nhất thành một khối, giống như kĩ thuật hợp kim, nhôm và sắt hợp thành một loại vật liệu mới, anh làm sao tách nó ra nổi?

Hôm ấy, sau khi nói chuyện với Nhị Hồ, tôi bỗng nảy sinh ý nghĩ phải đi Liên Xô một chuyến. Ông Androv không trả lời thư tôi, chẳng nhẽ tôi không thể đích thân đi Liên Xô tìm ông được sao?

Suy nghĩ của tôi nhanh chóng được Tổng cục ủng hộ, ông Thiết chỉ thị cho tôi thu xếp công việc ở nhà, đi nhanh, về nhanh. Trước ngày lên đường, tôi gặp Y Y để nói chuyện. Tôi tìm thấy cô ở trong rừng khi đang cho lũ sóc ăn bánh quy. Từ hôm biết chuyện của Vũ, cô tỏ ra dửng dưng với tôi, thấy tôi, vờ như không thấy, cứ vậy đi sâu vào rừng. Tôi gọi, cô đứng dưới gốc cây chờ tôi đi tới, nói với giọng khó chịu: “Đến làm công tác tư tưởng cho em đấy à? Sợ em tự tử hay bỏ việc không làm?”. Không chờ tôi trả lời, cô nói tiếp: “Anh đừng lo, em không có sự từng trải phức tạp như anh, cũng không giác ngộ được như anh, nhưng cũng có hiểu biết tí chút. Cho nên anh khỏi phải lo, em không tự tử để có lỗi với mọi người, có lỗi với cha mẹ, cũng không bỏ việc để có lỗi với Đảng, với nhân dân, có lỗi với bác Thiết, chị La và anh. Từ nay về sau em sẽ đi làm đều đặn, anh yên tâm”.

Tôi nói với cô: “Ngày mai tôi đi Matxcơva”.

Y Y giật mình nhìn tôi, hỏi có phải tôi đi gặp ông Androv không. Tôi bảo đúng vậy. Cô tỏ ra nghi ngờ: “Ông ấy không viết thư cho anh, liệu có tiếp anh không?”. Tôi nói có thể, chỉ cần tôi đến tìm thể nào ông ấy cũng tiếp. Y Y cho rằng tôi đi đột ngột như vậy, dù gặp được ông Androv, nhưng không chắc ông ấy sẽ tiết lộ điều gì, những người như thế rất nhạy cảm. Tôi bảo, lần này đến gặp, tôi đã tìm được một lí do: Đến gọi hồn cho Vũ, linh hồn Vũ còn ở bên ấy, chết không yên ổn, tôi phải sang đó để gọi hồn. Chuyện ấy ông tin hay không đều được, dù sao thì cũng có lí do. Tôi sẽ nói, tôi đến tìm ông là để nhờ ông chỉ bảo, đã gặp được thầy rồi muốn hỏi gì thì hỏi. Tôi như được trở về với lòng cô, cô vui mừng, nói: “Vậy thì tốt, tối nay em sẽ ghi lại cho anh vài điều cần thiết”. Tôi nói tối nay thì quá muộn, vì sáng sớm mai tôi đã đi rồi, hơn nữa những điều ấy không tiện viết ra giấy, tốt nhất ngay lúc này nghĩ và nói luôn với tôi.

Y Y suy nghĩ rồi nói: “Nếu có thể, em rất muốn biết nhận xét tổng quát của ông ấy về kĩ thuật tạo mật mã của bà L. Skin, ngoài những quái chiêu ra, bà ấy có khả năng đi sâu đến điểm cực khó hay không? Nếu bà ấy không có khả năng ấy, trước đây em đã nói về “bốn con đường”, về cơ bản em có thể loại ra một con đường, tức là, mật mã Quang phục không phải là mật mã siêu đại trị số kết hợp mật mã trung đại trị số tạo nên mật mã chữ số. Biết được việc ấy là nắm được phần cơ bản, nếu mật mã Quang phục đúng là mật mã như thế thì rất bất lợi cho việc phá khóa của chúng ta, phải diễn toán một khối lượng cực lớn, mà năng lực diễn toán của chúng ta rất bình thường, không đủ sức làm việc đó. Nếu như vậy, mất một vài năm cũng không thể phá nổi”.

Nói xong, cô hỏi tôi định đi trong bao lâu. Tôi bảo tôi rất muốn đến là gặp ông Androv ngay trong ngày, nếu tìm kiếm được đầy đủ thông tin, tôi sẽ quay về ngay”.

Y Y nói: “Anh hình như không được bĩnh tĩnh lắm”.

Tôi nói: “Chỉ cần cô bình tĩnh thì tôi cũng sẽ bình tĩnh”.

Y Y nói: “Cảm ơn sự tín nhiệm của anh, ngày mai em không tiễn anh, chúc anh lên đường bình an”. Nói xong, cô đi sâu vào rừng.

Bóng Y Y lúc ẩn lúc hiện giữa cây rừng, cái bóng đơn côi hiu hắt khiến lòng tôi chợt buồn, bối rối, se sắt, thương cảm, tưởng như không còn được gặp lại cô nữa.

Hôm sau, tôi cùng cậu Viên, Trưởng phòng bảo vệ lên phố huyện, đưa tôi lên tàu đi Matxcơva. Đây là lần thứ ba tôi đi Matxcơva, mỗi lần đi tôi đều gặp toàn chuyện bất ngờ. Xem ra Matxcơva là nơi đáng buồn của tôi, tôi đã quyết tâm đi một chặng đường dài, cuối cùng ngay cả tiếng ông Androv cũng không được nghe, nói gì đến việc gặp mặt. Ngày nào tôi cũng lùng sục qua các phố lớn ngõ nhỏ của thành phố Matxcơva, giống như một thám tử tìm ông Androv, nhưng tin tức về ông lại vô cùng mập mờ. Có người bảo ông bị KGB giam lỏng, có người bảo ông trốn sang Pháp, có người bảo ông đã chết... không biết đâu là thật, đâu là giả. Tóm lại, ông Androv sau một đêm bị bão tuyết Xibia cuốn mất tích...

Hơn một tháng sau, tôi như người mất hồn trở về 701.

Sau khi chia quà Liên Xô cho từng người trong nhóm hành động đặc biệt, Y Y và Nhị Hồ vội theo tôi vào phòng làm việc, hỏi tôi kết quả của chuyến đi. Tôi lắc đầu, bảo không gặp được ông Androv, tôi thông báo về tin tức mất tích của ông, Y Y nghe rồi tỏ ra sốt ruột, nhìn tôi và hỏi: “Vậy là anh về tay không à?”.

Tôi nói không hẳn thế, tôi lấy ra những tư liệu về cuộc đời L. Skin cùng một số thư từ của bà sau khi sang Mĩ trao đổi với ông Androv. Đấy là tư liệu tôi vô tình phát hiện trong tay một học sinh của ông. Lúc về qua Bắc Kinh, ông Thiết lấy từ Bộ Công an cho tôi một số tài liệu về hoạt động của đặc vụ Quốc Dân Đảng trong thời gian gần đây, đưa để mọi người cùng trao đổi. Cuối cùng, tôi thông báo cho mọi người biết một số chuyện trước đây mọi người chưa nghe nói: bà L. Skin hồi đi học trung học bị mấy tên Bạch vệ cưỡng hiếp!

Nhị Hồ nói như bị mê hoặc: “Chuyện ấy có liên quan gì đến việc phá khóa mật mã của chúng ta?”.

Tôi nói: “Tất nhiên là có tác dụng, có thể qua đó để phân tích tính cách bà ta, một người bị tổn thương lúc trẻ sẽ bị ảnh hưởng rất lớn, sẽ thẩm thấu vào cuộc đời. Từ việc ấy có thể phân tích hành vi của bà ta khi ăn cắp mật mã ENGMA, và việc bà ta từ chối bữa tiệc của Stalin cũng trở nên dễ hiểu hơn. Một người có nội tâm lành mạnh sẽ không làm những việc như thế, tâm hồn của bà ta bị tổn thương, hành vi cũng sẽ trở nên biến thái, quái dị. Mọi trí tuệ ác độc của bà ta, những chiêu thuật ma quái cũng có thể có liên quan đến quãng đời đó của bà. Tôi lấy ra một tấm ảnh L. Skin cho mọi người xem. Trên ảnh là một phụ nữ đã đứng tuổi, có cặp mắt u tối lạnh lùng, miệng ngậm điếu thuốc khiến cho Y Y và Nhị Hồ đều phải giật mình.

Nhị Hồ nói: “Con người này sao lại có cái vẻ hung ác như vậy?”.

Y Y nói: “Em lại có cảm giác...”. Chúng tôi hỏi cảm giác thế nào, cô nhìn xoáy vào tấm ảnh L. Skin, nói: “Em thấy đây không phải là một người đàn bà, mà là một hang động đen tối, một hang động đầy rắn rết và loài dơi hút máu!”. Cô bảo tôi cho cô tấm ảnh ấy.

Bà La nghe tin tôi về, gọi điện cho tôi, bảo tôi lên báo cáo tình hình, vậy là buổi nói chuyện của chúng tôi kết thúc. Buổi tối hôm ấy, bà La làm tiệc tẩy trần cho tôi, ăn cơm ở nhà khách xong, tôi lội đêm tối về văn phòng, thấy phòng làm việc của Y Y vẫn sáng đèn, tôi liền ghé vào thăm, thấy cô đang ngồi ngay ngắn, tay cầm tấm ảnh bà L. Skin, cô nói, cô đang “trao đổi sâu sắc” với L. Skin. Tôi hỏi cô có được tin tức gì không, cô nói rất nhiều. Tôi nhớ đến một tặng phẩm nhỏ mang từ Matxcơva về cho cô, mời cô sang phòng làm việc của tôi. Quà tôi tặng cô là một con lật đật Nga rất ngộ nghĩnh, cô tỏ ra thích thú, nói: “Con này đúng một đôi với con của em, một công chúa, một hoàng tử”.

Tôi nói: “Vì tôi thấy ở nhà cô đã có một Hoàng tử nên mới mua về cho đủ bộ”.

Cô khen Công chúa đẹp rồi bỗng ngước lên hỏi tôi: “Tại sao anh lại tốt với em như thế?”.

Tôi nói: “Như thế có gì gọi là tốt, chỉ tiện thể, mà cũng rẻ thôi”.

Cô nhìn tôi, có vẻ như mất mát điều gì đó, nói một mình: “Em không thể hiểu anh, con người... quá sâu sắc!”.

Tôi rất cởi mở: “Không hiểu tôi không sao, chỉ cần hiểu mật mã Quang phục là đủ”. Tôi hỏi cô, chiều nay tôi nói như vậy có được không, tức là chuyện L. Skin thời trẻ bị cưỡng hiếp có ảnh hưởng rất lớn đến tính cách bà ta. Cô nói, tất nhiên là thế rồi, điều này đủ chứng minh L. Skin là một con người biến thái.

Tôi nói: “Một con người biến thái liệu có thể làm cho bản thân không bị biến thái không?”.

Cô nói: “Có thể nhưng rất khó, dù có thay đổi đi nữa thì con cáo cũng không giấu nổi cái đuôi. Ví dụ như em, cũng có lúc mất tự nhiên, nhưng cũng chỉ nhất thời chứ không thể là mãi mãi như vậy. Hiện tại, có thể người trong đơn vị nhìn em bằng con mắt khác, tại sao? Là vì cáo đã lòi đuôi. Thật ra anh cũng vậy, giang sơn dễ đổi, bản tính khó dời”.

Tôi nói: “Cô nên nhớ, khi cô cho tôi cơ hội để tôi chọn phương thức bà L. Skin tạo mật mã Quang phục, tôi đã chọn phương thức thứ nhất tức là mật mã chữ số và mật mã chữ số tạo thành mật mã chữ số. Cô biết tại sao tôi chọn phương thức ấy không? Là bởi tôi nghĩ L. Skin, theo cách nói của cô, bà ta chơi trò trộm cắp, đùa giỡn với giới phá khóa mật mã, vậy thì khi bà ta nghiên cứu lại mật mã, tôi đoán bà ta có thể liều mạng nghiên cứu một bộ mật mã có độ khó cao hơn, một mặt chứng tỏ tài năng, mặt khác cũng để chứng minh, bà ta làm cái trò ăn cắp không phải vì bất tài, mà là cố tình làm vậy, cố tình giỡn mặt giới giải mã”.

Y Y nhìn tôi có vẻ kì lạ, bảo tôi nói tiếp.

Tôi nói: “Bây giờ tôi có thể khẳng định, bà ta là một con người biến thái, mà đối với con người biến thái, vừa rồi tôi đã nói, không phải bà ta muốn không biến thái là có thể không biến thái. Tức là, bà ta muốn nghiên cứu làm ra mật mã Quang phục thông thường, có độ khó cao, khiến đối phương lực bất tòng tâm, vì quái tính của bà ta sẵn sàng trở lại bất cứ lúc nào. Cho dù bà ta có tài năng hơn đời, làm được một bộ mật mã có độ khó cao, nhưng quái tính vẫn khó mà thay đổi”.

Cô thăm dò: “Có phải anh nói, mật mã Quang phục là hai mật mã chữ số ghép lại?”.

Tôi gật đầu.

Cô ngước nhìn lên trần nhà, nói: “Nếu thật như thế, bình thường mật mã Quang phục chỉ đi theo một đường, tức là mật mã chữ số mật mã hoán đổi”.

“Tại sao không phải là mật mã chữ số và mật mã dịch vị?”. Tôi hỏi.

“Vì anh Hồ đã đi theo con đường này, không được”.

“Bây giờ cô định đi con đường nào?”.

“Không còn đường nào”.

“Cô chẳng bảo vẫn còn một con đường nữa cơ mà?”.

“Ấy là nếu nói bình thường...”

Tôi đang nghiêm túc nghe, bỗng cô dừng lại không nói tiếp, bảo tôi nghe ngoài kia. Bên ngoài hành lang có tiếng chân người đi đi lại lại, tiếng chân nghe rất vội vã. Tôi cười: “Chắc chắn là anh Hồ, có thể có tiến triển gì đó đang định báo cáo với tôi”. Y Y nói: “Anh gọi anh ấy vào đây”. Tôi nói: “Cô cứ nói xem sao”.

Y Y hắng giọng, nói tiếp: “Có thể anh vẫn nhớ, lần ấy em cho anh bốn mật thư, bốn bức mật thư cộng lại thành một bức mật thư, nội dung là bốn chữ: Em rất yêu anh”.

Tôi mất tự nhiên, nói: “Tại sao lại nói đến chuyện ấy rồi?”.

Y Y nói: “Anh sợ phải nghe nói những chuyện như thế à? Vậy thì em không nói nữa, dù sao thì đang có người chờ để nói chuyện với anh”. Nói rồi cô định ra về, tôi giữ cô lại, bảo cô nói tiếp. Cô tỏ ra bất cần, nói: “Anh yên tâm, em sẽ không nói chuyện tình cảm với anh nữa đâu, đó là chuyện xưa, qua rồi. Bây giờ em mời anh suy nghĩ câu này xem có đặc điểm gì. Em đọc, anh nghe, anh sẽ biết đặc điểm của nó: Em rất yêu anh - rất yêu anh em - yêu anh em rất - em anh rất yêu, bốn chữ, anh đảo đi đảo lại, nhưng ý nghĩa của nó vẫn không đổi.

Tôi ngạc nhiên nhìn cô, bỗng trước mắt xuất hiện những chùm sáng biến ảo loằng ngoằng, tưởng như trông thấy một thế giới loang loáng kì dị.

“Đó là mật mã Quang phục mà em đã nghĩ từ lâu”. Y Y nói tiếp: “Ít thấy, cũng không phải quá khó, nhưng nó khéo léo, giảo hoạt, lí thú, trí tuệ, giống như trò ma thuật. Ma thuật không khó, nhưng nó làm cho mọi người bị mê hoặc, có thể bà L. Skin muốn tạo một mật mã ma thuật để chọc tức giới mật mã”.

Tôi nói: “Một thiên tài quái dị như bà L. Skin chắc chắn sẽ rất thích chơi trò ấy”.

Cô nói: “Đấy cũng là nguyên nhân để em phỏng đoán”. Bất giác tôi rất phấn khởi, xoa tay nói: “Có lí, rất có lí!”.

Nhưng Y Y lại tỏ ra thiếu tin tưởng, nói: “Thất bại về ý tưởng máy chìa khóa mật mã làm em xót xa, nó làm em cũng nghi ngờ những phỏng đoán của mình, sau đấy em lại phỏng đoán: Mật mã chữ số + mật mã chữ số là bởi em nghĩ, giống như bà L. Skin, một con người danh nổi như cồn, khả năng toán học rất giỏi, nếu tạo một bộ mật mã thông thường, chắc chắn bà ta sẽ đi theo con đường này để thể hiện rõ tài năng và trình độ của bà ta. Nhưng nói thật, trước đây em thử đi về phía này một thời gian dài, không chút cảm giác, có thể đã đến lúc cần kết thúc. Chẳng phải anh cũng cho rằng, L. Skin không thể thiết kế mật mã Quang phục như thế rồi sao?”.

Tôi gật đầu.

Y Y lại nói: “Em có dự cảm, có thể bà L. Skin một mình một cờ, bà đã vận dụng kĩ thuật tăng độ mật cho mật mã nguyên thủy vào mật mã Quang phục, tuy em thất bại, nhưng dự cảm ấy vẫn chưa mất hẳn trong em”. Y Y thở dài, nói tiếp: “Có thể em sẽ làm lại”.

Hôm ấy, chúng tôi càng nói càng hứng thú, càng nói càng hợp ý nhau, nói liền mấy tiếng đồng hồ, cả hai đều nói hết những suy nghĩ hoặc những ý nghĩa vừa thoáng qua, nói với nhau rất thoải mái. Nhưng trong lúc Y Y nói chuyện, tôi chú ý tiếng chân Nhị Hồ ngoài hành lang cứ đi đi lại lại mấy lần, tỏ ra sốt ruột lắm. Lúc ấy tôi vẫn chưa ý thức được ý nghĩ bước chân nôn nóng của Nhị Hồ, đến lúc hiểu thì mọi chuyện đã muộn.

Tối hôm ấy, sau khi Y Y đã ra về, tôi còn ngồi lại phòng làm việc để xử lí những văn bản tồn đọng trong thời gian đi Liên Xô, rồi mới một mình thả bước về nhà. Vừa vào đến khu tập thể đã thấy Nhị Hồ. Hình như anh chờ tôi. Tôi nghĩ chắc không phải anh đến để nói chuyện với tôi về suy nghĩ mới đối với việc phá khóa mật mã Quang phục, lúc này tôi hơi mệt, có chuyện gì để đến mai. Nhị Hồ đứng sững trong giây lát, không nói gì. Hai chúng tôi lặng lẽ đi về phía trước, cửa sổ nhà Y Y vẫn sáng đèn, bất giác tôi nói với Nhị Hồ: “Tối nay tám giờ tôi vẫn thấy cô ấy làm việc ở văn phòng, anh thấy đấy, bây giờ cô ấy còn thức, có thể đang làm việc”.

Không ngờ Nhị Hồ khịt mũi, ra vẻ xem thường, nói: “Có thể chờ cho mọi người ngủ rồi mới đi”.

Tôi hỏi: “Đi đâu? Cô ấy đi đâu?”.

Nhị Hồ nói: “Sang Trung tâm huấn luyện”.

Tôi nói: “Sang Trung tâm huấn luyện làm gì?”.

Nhị Hồ nói: “Anh không biết à?”.

Tôi hỏi có chuyện gì, Nhị Hồ nói có chuyện với cậu Vương, Chủ nhiệm trung tâm. Tôi hỏi hai người có chuyện gì, Nhị Hồ định nói nhưng rồi thôi.

Tôi nói: “Có chuyện gì, nói xem nào”.

Nhị Hồ nói: “Chưa ai nói với anh à?”.

Tôi nói: “Có người nói tôi còn hỏi anh làm gì”.

Nhị Hồ nói: “Vậy anh đi hỏi người khác, tôi không tiện nói”.

Tôi bực lên: “Tôi đang hỏi anh, anh không nói thì ai nói”.

Nhị Hồ nói: “Còn chuyện gì nữa, hay lắm!” Ngừng lại giây lát, anh nói tiếp: “Nghe người ta nói, tối nào cô ta cũng sang Trung tâm huấn luyện, đến sáng mới về”.

Từ Cục Giải mã sang Trung tâm huấn luyện phải qua hai quả đồi, đi đường cái cũng phải bảy, tám dặm, đi tắt cũng phải bốn, năm dặm, đi chừng một tiếng đồng hồ. Theo quy định, người của Cục Giải mã có thể ra vào Trung tâm huấn luyện nhưng người của Trung tâm huấn luyện không được ra vào Cục Giải mã. Tức là, hai người có muốn làm chuyện gì cũng chỉ có thể Y Y đến tìm anh kia. Nhưng tôi vẫn không tin, một đằng cậu Vương đã có vợ con, cậu ta không dám; thứ hai, Y Y lại trẻ đẹp, làm gì có chuyện mê cậu ta?

Khẩu thiệt vô bằng, phỏng đoán không có căn cứ, phải bắt tận tay, tốt nhất gọi cậu Vương đến hỏi thẳng.

Vương tuy là cán bộ cấp phòng, là cấp dưới, tôi tuy danh nghĩa là Phó thủ trưởng đơn vị, trên thực tế cũng là cấp dưới, không quản lí việc trong cơ quan. Nếu muốn hỏi cậu Vương phải là bà La, Thủ trưởng đơn vị. Bà La nghe tôi nói còn kinh ngạc hơn cả tôi, lập tức gọi điện mời cậu Vương lên văn phòng. Không ngờ, cái đồ thối tha ấy vừa nghe bà La hỏi, không quanh co chối cãi, hai năm rõ mười nhận ngay lập tức.

Đúng là hai người có chuyện với nhau, chuyện xảy ra trong thời gian tôi đi Liên Xô. Cái cậu Vương ấy thật táo bạo, dám chơi gái! Mà không phải là những cô gái bình thường, đây lại là bảo bối do tôi đưa về, dám làm chuyện động trời. Bà La tức giận lắm, không bằng lòng với việc của cậu ta, ngay hôm ấy triệu tập cuộc họp lãnh đạo, bàn cách xử lí vấn đề. Bà báo cáo ngay sự việc lên Tổng cục, Tổng cục yêu cầu lãnh đạo đơn vị có ý kiến xử lí trước, sau đấy báo cáo lên. Thái độ của bà La rất nghiêm khắc, nghiêm khắc và hành động ngay, không giải thích, không nể nang. “Thật là không còn trời đất gì nữa, một người đã có gia đình, một cán bộ quản lí có gần hai mươi năm tuổi Đảng, vậy mà dám làm chuyện hủ hóa trụy lạc, quả là không xem ai ra gì!”. Bà La rất phẫn nộ.

Ông Chung, Phó thủ trưởng phụ trách hành chính, hỏi Chủ nhiệm chính trị, những trường hợp tương tự trước đây xử lí thế nào? Bà La nói: “Trước kia mặc kệ trước kia, khuyết điểm của anh này rất nghiêm trọng, không phải là trộm gà bắt chó, mà là ăn trộm một báu vật, là một đồng chí chuyên gia làm việc lớn cho tổ chức, tính chất rất nghiêm trọng, xử lí không tốt sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực thi nhiệm vụ của chúng ta”.

Ông Chung nói: “Vậy thì ‘ba khai’, khai trừ chức vụ, khai trừ Đảng tịch, khai trừ công tác, cho về nhà”.

Nhị Hồ nói: “Như thế nặng quá, để cho cậu ta con đường sau cùng”.

Bà La hỏi con đường sau cùng nào? Nhị Hồ nói để lại công chức cho cậu ta. Lúc đầu bà La không đồng ý, nhưng rồi cũng nhượng bộ, không đuổi việc, đưa đi chăn lợn ở nông trường Linh Sơn phía bên kia núi. Bà hỏi ý kiến tôi, tôi đồng ý, nhưng đề nghị chỉ xử lí cậu Vương chứ đừng lôi Y Y vào cuộc. Nhị Hồ lập tức phụ họa: “Đúng, phải giữ danh dự cho cô ấy, nếu không sẽ ảnh hưởng đến công việc chung”.

Bà La cũng đồng ý, chỉ thị cho Chủ nhiệm chính trị làm văn bản, kí ngay và gửi lên Tổng cục, tranh thủ sớm có quyết định để cậu Vương kia sớm cút khỏi đây, đi về nông trường.

Quyết định kỉ luật rất nhanh chóng được phê chuẩn, văn bản có tiêu đề chữ đỏ đưa xuống các phòng. Lời lẽ trong văn bản rất mơ hồ, chỉ nói cậu Vương “phẩm chất đạo đức không lành mạnh, ảnh hưởng xấu”, còn không nói gì cụ thể.

Y Y không hiểu, ngay buổi sáng có văn bản kỉ luật cô chạy sang phòng làm việc của tôi, hỏi: “Tại sao lại kỉ luật cậu Vương như thế?”. Tôi chưa biết phải giải thích cho sự bực tức của cô thế nào thì bất ngờ cô tìm đến, lại còn làm ra vẻ, khiến tôi bực mình, quát to: “Cô còn mặt mũi nào đến tìm tôi nữa!”.

Y Y nói: “Em làm sao?”.

Tôi mắng: “Cô tự biết lấy!”.

Y Y nói: “Em không biết!”. Giọng cô còn cao hơn tôi. “Trên văn bản không nói rõ anh ấy tại sao bị kỉ luật, chỉ nói đạo đức phẩm chất xấu, ảnh hưởng xấu đến công việc chung, như thế là thế nào? Em không biết, nếu là chuyện em với anh ấy, thì em nói thẳng, chuyện ấy không liên quan gì đến anh ấy, là em cần anh ấy, nếu kỉ luật thì kỉ luật em đây này, đừng có kỉ luật anh ấy”.

Tôi nói: “Cô nghĩ rằng chúng tôi nghe lời cô đấy à?”.

Y Y nói: “Không phải nghe lời em, mà nghe sự thật, kỉ luật ai đó phải căn cứ vào sự thật, sự thật là thế!”.

Tôi nói: “Sự thật là chúng tôi mất hai hổ chín bò để đưa được cô về đây, đưa cô về không phải để gây chuyện mà để mong cô gánh vác công việc, tạo lập sự nghiệp”.

Y Y bĩu môi: “Em đã nói với anh rồi, em là người xấu...”

Tôi mắng: “Cô là con ngốc à? Anh ta đã có vợ, cô đến với anh ta có ích lợi gì?”.

Y Y cười nhạt: “Ích lợi gì à? Ích lợi của đàn ông”.

Tôi nói: “Thiếu gì đàn ông, chả nhẽ cô không tìm được ai khác?”.

Y Y hỏi lại: “Chả nhẽ em không tìm à? Em tìm anh, anh đâu có cần em?”.

Tôi bực mình, không nói được gì, chỉ hét lên, đuổi cô về.

Y Y cúi đầu: “Đấy là việc riêng của em, nhưng... đó là sự thật, em... không chối...”.

Tôi nói: “Cô không chấp nhận không được”.

Mặt cô rất khó coi, nhưng vẫn nói khẽ: “Em cảm thấy các anh... không nên kỉ luật anh ấy”.

Tôi hỏi: “Tại sao?”.

Y Y nói: “Quá đáng”.

Tôi cười nhạt: “Hừm? Cô còn định bao che cho anh ta, xem ra cô đã yêu mê mệt anh ta mất rồi!”.

Y Y im lặng hồi lâu, nói: “Em biết, bây giờ em nói gì cũng không có tác dụng, anh sẽ không tin, nhưng, anh xem em như bạn có được không? Em xin anh, đừng kỉ luật anh ấy”.

Tôi cười: “Để hai người lại tiếp tục à?”.

Y Y nói: “Không, nếu vì thế mà xin anh, chẳng hóa ra làm trò cười sao?”.

Tôi nói: “Cô không thấy mình đang làm trò cười à?”.

Y Y nói: “Em muốn cầu xin để được yên lòng. Em biết lời lẽ bản kỉ luật của các anh mơ hồ là để bảo vệ em, nhưng như vậy lòng em không yên chút nào, em trở thành người gây ra tôi lỗi mà không dám nhận, lại còn ung dung thoát tội, điều ấy em không chịu nổi”.

Tôi nói dứt khoát: “Không chịu nổi cũng phải chịu, anh ta phải bị kỉ luật”.

“Nhưng...”.

“Không nhưng gì hết, chuyện này không nói nữa, cô có thể đi được rồi”.

Y Y uể oải không chịu đi, cứ ngồi trơ ra, bỗng bất ngờ kêu lên: “Anh Thiên, em hận anh!”.

Tôi nói: “Tôi biết, cô muốn tôi cứu người trong cô, nhưng tôi không đồng ý. Tôi thà cứu một con chó còn hơn cứu một kẻ như vậy, anh ta không đáng là chó, không đáng là lợn!”.

Cô nhìn tôi hồi lâu, bỗng bật khóc, vừa khóc vừa rủa tôi: “Anh là đồ vô lương tâm, không dám đối mặt cả với người mà anh thích... Toàn là chuyện anh gây nên... anh là kẻ gây nên tội lỗi, làm hại em bây giờ người không ra người, ma không ra ma... Em hận anh, anh Thiên!”.

Tôi đứng bật dậy, quát to: “Đủ rồi đấy!”.

Y Y run lên. Tôi dịu giọng: “Cô về đi!”.

Đi được vài bước, cô đứng lại, lau nước mắt, hỏi tôi: “Anh có biết bây giờ anh ấy ở đâu không?”.

“Còn muốn đi thăm à?”.

“Anh ấy cứ vậy bỏ đi, chắc giận em lắm”.

“Còn mong anh ta yêu cô nữa hay sao?”.

Mặt cô tái nhợt, cười đau khổ: “Hừm, yêu... yêu ở đâu... yêu trở thành hận... em không muốn người khác thấy em là con người không tình nghĩa... Anh ấy đi, chắc chắn sẽ nghĩ em... bán rẻ anh ấy. Xin anh cho em biết, anh ấy đang ở đâu?”.

Tôi rất bực mình: “Anh ta đang ở chỗ anh ta cần ở!”. Tôi quay đi, không nói với cô ta nữa. Cô vẫn đứng ngây ra, nhìn tôi giận dữ, mắt đẫm lệ, bỏ đi.

Y Y đi rồi, cậu Phí đưa cho tôi một lá thư, bảo thư của Vương lúc bị dẫn đến nông trường nhờ cậu Viên, trưởng phòng Bảo vệ chuyển cho tôi. Nghe nói thư của Vương, lòng tôi bỗng nhói đau, vội xua tay bảo cậu Phí đi ra, tôi bóc thư. Anh đoán xem, cậu ta viết gì? Thư của cậu ta thế này:

Anh Thiên, tôi biết anh rất căm giận tôi, vì tôi đã đụng vào người phụ nữ của anh. Nhưng anh có biết không? Tôi càng căm giận anh hơn, vì tôi chỉ thay anh làm đồ chơi cho cô ấy; vì tôi phải trả giá cho việc đã yêu một người phụ nữ mà lẽ ra không nên yêu; còn anh, cuối cùng anh cũng phải trả giá vì không yêu một người phụ nữ mà anh nên yêu!

Tôi tức giận, nghiến răng xé vụn bức thư, vứt vào sọt rác.

Tôi mong chuyện của cậu Vương đến đây là kết thúc, những gì cần nói tôi đã nói, lại còn đã nói rất gay gắt, cũng nghĩ Y Y sẽ không đến tìm tôi để cầu xin cho Vương, nhưng không ngờ cô vẫn chưa chịu thôi, cô giở ngón sở trường, bỏ việc để ép tôi.

Tối hôm ấy tôi vừa về đến nhà, cô ta đã gõ cửa và đứng nghiêm chỉnh, lên tiếng: “Anh Thiên, mở cửa, em không đến nói chuyện yêu đương với anh đâu, chỉ bàn công chuyện thôi”. Tôi mở cửa. Cô vào, không nhìn quanh, cứ vậy ngồi phịch xuống sofa. Tôi thấy cô vừa khóc xong, tâm trạng đang rất kích động, có vẻ bùng nổ bất cứ lúc nào. Tôi có gắng làm dịu tình hình, nói: “Tôi lấy cho cô cốc nước”.

Y Y lạnh lùng: “Khỏi cần. Anh ngồi xuống đây, em nói với anh vài việc, nói xong em sẽ đi ngay”.

Tôi ngồi xuống nghe cô nói. Việc thứ nhất, cô nói, cho dù cô ta làm điều gì sai trái cũng mong tôi tha thứ; thứ hai, cô mong chúng tôi xét lại, kỉ luật cậu Vương nhẹ thôi, đừng nặng tay như thế, đừng đưa cậu ta đi nông trường lao động. Cô giải thích: “Sở dĩ em có yêu cầu như vậy không phải là vì yêu anh ấy, mà cảm thấy các anh kỉ luật anh ấy như thế là không công bằng, coi như anh ấy chịu tội thay em, điều này em không đành lòng. Em không muốn mắc nợ tình cảm của ai, càng không muốn để mọi người coi em là con người bạc tình bạc nghĩa”.

Tôi nói: “Không thể được, đã quyết định kỉ luật và thông báo cho mọi người biết rồi”.

Y Y nói: “Tội nhân lên đoạn đầu đài rồi vẫn còn có thể xoay chuyển cơ mà”.

Tôi nói: “Chỉ trừ cô, không ai đồng tình với chuyện anh ta làm, kể cả tôi”.

Y Y nhìn tôi, bỗng hạ giọng: “Nếu anh còn mong em phá khóa mật mã Quang phục, thì em cũng mong các anh tôn trọng ý kiến của em, hãy cho anh ấy một cơ hội”.

Tôi hỏi: “Có phải cô nói, nếu không nghe theo cô, cô sẽ không tham gia phá khóa mật mã?”.

Y Y nói: “Em không phá nổi”.

Tôi bực tức đứng dậy, chỉ thẳng vào mặt cô, nghiêm giọng trách cứ: “Cô Y Y, cô đừng chơi trò chữ nghĩa với tôi, tôi có thể nói thật cho cô biết, xử lí kỉ luật cậu Vương là vì chuyện của cô. Sở dĩ không xử lí cô là xét đến việc cô tham gia phá khóa mật mãQuang phục, nếu vì thế mà cô không làm, cũng được, ngày mai tôi gọi điện cho ông Thiết, để Tổng cục gửi thêm một văn bản kỉ luật giống như thế, chỉ cần đổi tên thành Hoàng Y Y, sau đấy đưa cô đi chăn lợn với anh ta”. Tôi càng nói càng điên tiết, tức giận vò nát văn bản ném vào mặt Y Y. “Cô là ai, một thời gian dài chưa làm được việc gì mà đòi làm cha người khác. Tôi chưa từng gặp ai như cô, cô cút đi!”.

Cô ta vẫn không đi, cũng không nhận lỗi, chỉ ngồi im lặng. Tôi bỏ ra ngoài đi một vòng rồi quay lại, cô vẫn không đi, thậm chí tư thế ngồi vẫn y nguyên. Tôi vẫn chưa nguôi giận, thấy cô ta, lại lên giọng mắng mỏ: “Bảo cô cút đi mà vẫn còn ngồi đấy à? Định ăn vạ hay sao?”.

Bỗng hai hàng nước mắt của cô ta rơi xuống, nhưng giọng nói không có gì là đang khóc, rất bình thường: “Thật ra là em sai, là em... chủ động, anh hãy nói với tổ chức đừng có kỉ luật anh ấy, em van anh!”.

Nhìn hai hàng nước mắt của cô lăn xuống, cơn tức giận của tôi bắt đầu lui, khẽ hỏi: “Cô định cứu anh ta thật à?”.

Y Y gật đầu: “Anh ấy không có lỗi”.

Tôi nói: “Lúc này nói không có lỗi cũng đã muộn, nếu muốn cứu anh ấy chỉ còn có cách”.

Y Y hỏi ngay: “Cách nào?”.

Tôi chơi trò đánh đố: “Còn xem cô thế nào đã”.

Y Y rất thông minh, lập tức giải đáp ngay câu đố của tôi: “Xem em có thể phá được khóa mật mã Quang phục hay không à?”.

Tôi nói: “Đúng vậy, chỉ cần trong một thời gian ngắn có thể phá được khóa mật mã Quang phục, cô sẽ là anh hùng nổi tiếng, sau đấy cô muốn anh ta thế nào cũng được, điều ấy thì tôi có thể bảo đảm”.

Y Y hỏi: “Một thời gian ngắn là bao lâu?”.

Tôi nói: “Cố gắng càng nhanh càng tốt”.

Y Y nói: “Một năm được không?”.

Tôi nói: “Được!”.

Y Y nói dứt khoát với tôi: “Được, anh hãy nhớ lời mình, cho em một năm”.

Nói xong, cô hiên ngang bỏ đi.

_________________

Ông Androv thường nói, xung động là ma quỷ, người dễ xung động rất dễ nghe dễ tin. Tôi là con người dễ xung động, tuy bình thường vờ như rất trầm tĩnh. Hôm ấy nghe thấy Y Y nói vậy, thấy cái bóng hiên ngang của cô, lòng tôi rất đỗi xung động, nghĩ bụng nếu buộc cô toàn tâm toàn ý lao vào công việc phá khóa mật mã, vận may cũng sẽ đến với tôi. Tôi đã nói, những người phá khóa mật mã đều biết, phá khóa mật mã ngoài tri thức, kinh nghiệm và thiên tài ra, còn cần có sự may mắn từ trên trời rơi xuống. May mắn là thứ thần bí, nhưng với Y Y, có thể là do chuyên cần, tài năng của cô rõ ràng là hơn người, kĩ thuật và trình độ toán học của cô chắc chắn không ai bì kịp. Những con người như thế nếu một lòng một dạ dồn sức vào việc phá khóa, chắc chắn sẽ đi sâu, đi xa hơn ai hết. Vận may thật ra chỉ ở nơi tận cùng xa xôi. Những người không đi đến tận cùng thì vận may cũng chỉ bay lượn ngao du trong bóng tối thăm thẳm, muốn nắm bắt nó phải dựa vào vận may. Nhưng với người có thể đến tận cùng xa xôi, vận may ở nơi chân trời nhưng lại gần ngay trước mặt, có thể ngay bên mình nhảy múa, anh không bắt nó, biết đâu nó đậu ngay trên người anh. Chúng tôi thường nói, vận may đến muốn đuổi đi nó cũng không đi, muốn né tránh cũng không tránh nổi, ấy là nói cái ý ấy. Mật mã Quang phục rất cao cấp, nhưng Y Y không phải chờ suốt đời, cô đã từng làm trợ thủ cho Neumann, là người nắm vững bí mật con số nhất thế giới.

Tất cả những chuyện ấy không ai biết, chỉ mình tôi biết.

Trong lúc Nhị Hồ và những người khác không trông mong Y Y phá được khóa mã Quang phục, thì tôi vẫn đủ vốn để gửi gắm lòng tin ở cô. Nên nói rằng, đấy là cái vốn bí mật, vì tôi chưa bao giờ nói những điều đó với tổ chức. Đó là kế sách của tôi. Khỏi phải nói, hơn bất cứ ai ở 701, tôi tin Y Y có thể phá được mật mã Quang phục. Thậm chí tôi nghĩ, chỉ cần cô kịp thời phá được khóa mật mã Quang phục, tương lai của tôi hay của Y Y cũng đều tốt đẹp. Bởi Nhị Hồ và bà La đều sắp đến tuổi về hưu. Trong tình hình đó, nếu Y Y phá khóa mật mã Quang phục một cách thuận lợi, cô sẽ được đề bạt lên Trưởng phòng là điều không có gì phải nghi ngờ, còn tôi có thể sẽ thay vị trí bà La.

Đấy là bí mật mà cũng là số phận của tôi.

Số phận của tôi không ở trong tay tôi, mà ở trong tay Y Y.

Nhưng theo những tin tức của Nhị Hồ và của Tiểu Tra về Y Y, tôi rất bi quan. Đấy là một buổi sáng chủ nhật, tôi đang ăn cơm ở nhà ăn, Tiểu Tra vội vã chạy đến nói với tôi, có người trông thấy Y Y ra đi từ sáng sớm, mặc áo dài tay, quần dài, đi giày cao su, đội mũ cói, khoác ba lô và bình nước quân dụng, trông có vẻ đi xa. Cô ta đi đâu? Tôi không dám nghĩ nhiều, vội vã lôi Tiểu Tra ra cổng, hỏi vệ binh. Vệ binh bảo, không thấy Y Y đi ra, chúng tôi lại ra cổng sau, vệ binh ở cổng sau nói, chừng một tiếng đồng hồ trước Y Y đi từ cửa này ra ngoài. Tiểu Tra hỏi đi đâu, vệ binh bảo không biết. Tôi hỏi vệ binh cô ấy đi về hướng nào, vệ binh chỉ con đường ven theo núi, nói đi về phía ấy.

Chúng tôi ngước nhìn con đường lượn quanh sườn núi, bất giác thở dài ngao ngán. Tôi nghĩ, lúc ấy sắc mặt tôi chắc chắn khó coi lắm. Đấy là con đường dẫn đến nông trường Linh Sơn phía bên kia núi. Cho nên không cần nghĩ ngợi nhiều, tôi biết Y Y đi đâu, làm gì. Tôi nhìn con đường quanh co ẩn hiện bên rừng cây, chợt có cảm giác như bị phản bội.

Hôm ấy tâm trạng tôi bối rối cực điểm, suốt cả ngày không làm được việc gì, chỉ ngồi ngây trong nhà. Về sau không đợi được, tôi vào rừng đi dạo, trông thấy người điên Giang Nam, trên tay ông ôm một con chim bồ câu bị thương, nhìn bầu trời, miệng lẩm bẩm: “Mày tốt lắm, tao biết mày đưa mật mã đến... Chúng nó bảo tao điên, không phá nổi khóa mật mã... ồ, chúng nó đâu biết, bây giờ ngày nào tao cũng giúp chúng nó phá khóa mật mã, ban ngày phá một bộ, buổi tối phá thêm một bộ nữa... Hì hì hì, ta là thiên tài phá khóa mật mã, bây giờ tất cả những người làm ra mật mã hễ nghe nói đến cái tên Giang Nam đều thất kinh...”.

Tôi lặng lẽ nghe, bất giác nhớ đến Y Y, sống mũi cay nồng.

Cho đến chiều tối, Y Y mới lê tấm thân mệt mỏi trở về. Tôi đứng nấp sau gốc cây, trông thấy cô như vừa trải qua một chặng đường bôn ba vất vả, dáng vẻ tiều tụy. Sợi dây cung kéo căng của tôi đứt phựt, tôi giẫm đạp như điên lên những bụi cây dưới chân, giận dữ giẫm nát. Nhưng về đến nhà, tôi không sao ngồi yên, cảm thấy lồng ngực như có gì đó đè nén, chừng như sắp nổ tung. Không chịu đựng nổi, tôi chạy đi tìm Y Y. Vừa mở cửa thấy tôi, cô liền kêu lên, anh sao thế, sắc mặt rất xấu, trong người không được khỏe à? Tôi nói, lòng tôi không thanh thản. Cô “Hừm” một tiếng, rồi cười tôi: “Trong lòng không thanh thản lại đến tìm em, có tìm nhầm người không đấy? Ờ, nhưng mà đàn ông độc thân biết tìm ai, tìm em thì tìm, dù sao em cũng là gái cô đơn, người tám lạng bên nửa cân, như nhau cả thôi!”.

Tôi châm biếm: “Cô làm sao mà là gái cô đơn được?”.

Y Y nói: “Hôm nay sao anh lại quái gở như vậy?”.

Tôi nói: “Vì tức giận, tức giận trong người chưa có nơi xả”.

Y Y kinh ngạc nhìn tôi, nói: “Anh sao thế? Em có làm gì để anh tức giận?”.

Mặt tôi sa sầm, hỏi hôm nay cô đi đâu. Cô ta ngớ ra, nói: “Hôm nay chủ nhật, việc gì đến anh? Em vào rừng đi chơi, không được hay sao?”. Tôi nói: “Tất nhiên là được, nhưng cô không được đi lung tung, cô đi gặp người ta chứ gì”. Y Y tỏ ra cứng rắn: “Gặp ai? Trong rừng có ma, em vào gặp ma đấy”.

Tôi cười nhạt: “Anh ta là ma à, nếu không là ma thì sao làm cô mê mẩn đến vậy được. Chẳng còn ra sao cả, xa như vậy, sáng sớm là đi ngay, băng qua núi, hàng mấy tiếng đồng hồ, liều mạng đi qua khu rừng đầy rắn độc cũng chỉ vì một phần tử hủ hóa trụy lạc cực điểm!”.

Y Y ngơ ngác, nói: “Tin tức của anh nhanh nhạy quá, xưa nay làm việc gì em sẵn sàng chịu trách nhiệm, đúng vậy, em đến thăm anh ấy thì sao nào? Không được à? Anh ấy đâu phải là phạm nhân”.

Tôi nói: “Thăm tù cũng không đến lượt cô”.

Y Y nói: “Nhưng em muốn, đấy là việc của em, việc gì đến anh?”.

Tôi nói: “Vậy xin hỏi, cô coi mình là người thế nào? Là một nhà toán học nổi tiếng, một nữ trí thức được Đảng và Nhà nước quan tâm, lại đến với một phần tử hủ hóa đồi trụy, còn không biết xấu hổ, thật vớ vẩn!”.

Y Y nói: “Chuyện vớ vẩn thì nhiều lắm, chuyện bên người anh còn vớ vẩn hơn”. Tôi biết Y Y định nói gì, cô muốn nói đến Vũ, người vẫn sống mà vẫn thờ cúng. “Nhưng đấy là do yêu cầu của cách mạng”. Tôi nói xong, Y Y cũng nói: “Em cũng do cách mạng yêu cầu, con người em cần có người yêu, tư tưởng mới được thoải mái”.

Tôi nói: “Đấy không phải là yêu, mà là hại nhau”.

Y Y nguýt dài tôi một cái: “Tình yêu của anh mới là hại, làm em đau khổ”.

Tôi im lặng một lúc rồi trịnh trọng nói: “Cô Y, tôi nói lại một lần nữa, tôi mong cô xa anh ta ra”.

Không cần suy nghĩ, cô ta nói ngay: “Không!”.

Bất giác tôi giận run người, run rẩy lấy một điếu thuốc. Cô không cho tôi hút thuốc trong phòng, nhưng tôi mặc kệ, châm lửa hút. Cô giật phắt điếu thuốc trên miệng tôi, vứt xuống đất, giẫm nát. Tôi đứng bật dậy, hầm hầm nhìn cô, quát to: “Y Y, nói xem, cô định làm gì?”.

Y Y không tỏ ra thua kém, trừng mắt nhìn tôi: “Anh bảo tôi làm gì?”.

Tôi nói: “Cô có còn muốn phá khóa mật mã nữa không thì bảo?”.

Y Y nói: “Muốn, tại sao lại không? Không giấu gì anh, tôi còn muốn hơn trước đây, anh có biết tại sao không? Tôi muốn làm một người - nói theo cách của anh - anh hùng nổi danh, cứu người cũng là cứu mình”.

Tôi nói: “Nhưng cô có một lòng một dạ làm việc hay không? Cô tưởng mật mã Quang phục chỉ cần hai phép tính là xong hay sao? Chỉ cần đùa cợt là xong thôi à? Chúng tôi phải mất bao tâm sức mới lôi được cô về đây, coi cô là bảo bối, cho cô hưởng lương cao, đãi ngộ tốt, còn có gì không phải? Chúng tôi cố gắng để hiểu cô, tha thứ cho cô, về công tác cố gắng tạo mọi điều kiện cho cô, mục đích là mong cô toàn tâm toàn ý làm việc. Nhưng cô đã làm gì? Cô cứ gây hết chuyện nọ đến chuyện kia, hôm nay chuyện này, ngày mai chuyện khác, hơi một chút là làm mình làm mẩy, đòi bỏ việc, như vậy có phải là làm việc lớn hay không? Cô là người hiểu biết, phải hiểu hơn ai hết đạo lí làm việc lớn phải lao tâm khổ tứ, nhiệm vụ của chúng tôi đòi hỏi cô phải dồn hết tâm huyết, đào xới tâm tư, nhưng cô đã dồn tâm huyết chưa? Cô cho rằng mình là thần tiên, chỉ cần thổi phù một cái là nguyện vọng trở thành hiện thực hay sao?”.

Y Y lặng lẽ cười: “Anh đưa ra nhiều đạo lí như vậy để làm gì? Em tuy không phải thần tiên nhưng cũng không phải là đứa trẻ con, đạo lí đó em hiểu, điều em không hiểu là anh dựa vào đâu để chỉ trích em? Em đi chơi ngày chủ nhật, không đụng đến giờ hành chính. Ngày chủ nhật em muốn làm gì tùy em, anh đâu có quyền can thiệp?”.

“Nhưng điều ấy không có lợi để cô yên tâm công tác, cho nên tôi có quyền can thiệp”.

“Em cho rằng không hề ảnh hưởng đến công tác, thậm chí còn có tác dụng thúc đẩy”.

Y Y làm tôi không biết phải nói thế nào, chỉ biết trừng mắt nhìn cô.

Y Y nói: “Anh đừng nhìn em như thế, anh Thiên, anh đừng dùng suy nghĩ cá nhân để giải thích hành vi của người khác. Tục ngữ có câu, mỗi người một nết, có đủ kiểu người, em khẳng định em không giống anh, để thực hiện một lí tưởng nào đó mà vứt bỏ tất cả, ngăn cấm dục vọng, có thể không màng đến gia đình, làm việc ngày đêm. Nếu em giống như anh thì sẽ không làm được bất cứ việc gì, đấy là cách của anh, không phải của em. Đường lên trời không phải chỉ có một, thế giới này mèo có đường đi của mèo, chó có đường đi của chó, anh đi đường cái quan, em qua cầu độc mộc, không ai đụng đến ai, can cớ gì mà anh hoa tay múa chân?”.

Tôi tức tối nhìn cô hồi lâu, cuối cùng nghiến răng nghiến lợi, nói: “Thôi được, cô cứ đi, từ nay về sau ngày nào cô đi cũng được”.

Y Y lại tỏ ra thanh thản, nói: “Em cần gì ngày nào cũng đi, cứ đến chủ nhật là em đi”.

Tôi nói: “Chả phải cô muốn sống với anh ta sao? Ngày nào cũng đi là ổn chứ gì?”.

Y Y nói: “Em còn phải làm việc, phải phá khóa mật mã Quang phục. Anh chẳng nói là, em phá được mật mã Quang phục thì sẽ cứu được anh ấy là gì? Đến lúc ấy chúng em sẽ lấy nhau, đi khỏi nơi này, bắt đầu cuộc sống mới, không phải sống những ngày người không ra người, ma không ra ma như thế này nữa”.

Tôi nghe mà cứ ngây ra, không ngờ đến lúc này cô ta vẫn mê muội với ý nghĩ như thế. Tôi nổi giận bỏ đi, nếu không bỏ đi, chắc chắn cô ta làm tôi nổ tung lên mất...

Không còn cách nào khác, tôi báo cáo với bà La việc Y Y đến nông trường bên kia núi làm chuyện vụng trộm với cậu Vương. Bà La tức giận lắm, nói không thể thế được, như thế sẽ ảnh hưởng đến công việc. Bà lập tức ra quyết định, cử Phó thủ trưởng Chung, người phụ trách hành chính dẫn đầu, đến nông trường đuổi cậu Vương về quê ở Giang Tô.

Vậy là tôi phạm thêm một tội nữa với Y Y! Nếu, cậu Vương không đi, chờ ngày Y Y phá khóa mật mã, họ sẽ có ngày đoàn tụ. Nhưng bây giờ cậu Vương đã về quê, suốt ngày bên vợ con, khả năng “đoàn tụ” với cô rất nhỏ. Đấy là chuyện sau này.

Trở lại với câu chuyện. Cậu Vương đã đi, nhưng Y Y vẫn chưa biết gì, đến chủ nhật, cô vẫn mua thật nhiều quà, đội mũ cói, khoác ba lô và bình nước quân dụng, sang bên kia núi thăm cậu Vương. Tôi không ngăn cản cô, cũng không nói cho cô biết, tôi nghĩ, cô đi sang đấy không gặp, từ nay trở đi sẽ không còn tơ tưởng gì nữa!

Không ngờ, bốn, năm giờ chiều hôm ấy vẫn không thấy cô ta về. Lúc này, mây đen đầy trời, cây cối ngả nghiêng theo gió. Sắp mưa to. Tôi lo cô gặp chuyện không may, vội gọi một chiếc xe Jeep sang bên kia núi tìm cô. Xe chúng tôi vừa ra khỏi 701, những giọt mưa to như đồng xu rơi lộp bộp trên mui xe.

Xe chạy đến cuối thung lũng, phía sau núi không còn đường đi. Tôi và người lái xe đành mặc áo mưa xuống xe, đội mưa, đi theo con đường mòn gập ghềnh vào nông trường. Chúng tôi đội mưa vượt qua hai đỉnh núi mới trông thấy Y Y trong cơn mưa trắng trời, cô đi lảo đảo như một gã say rượu. Cái mũ cói trên đầu cô không thấy đâu, toàn thân ướt sũng như chuột lột, ngã lên ngã xuống, ngã, đứng dậy, lại ngã. Lúc ấy tôi thấy cô như người mất hồn, chỉ còn lại cái vỏ ngoài đơn độc phiêu diêu trong gió mưa.

Tôi gọi to tên Y Y rồi chạy tới, cô ngả ngay vào lòng tôi. Cô mở to cặp mắt, yếu ớt nhìn tôi, miệng mấp máy như muốn nói gì đó nhưng không nói nên lời, rồi cô ngất đi. Trên trán cô có một vết thương, máu ứa ra theo nước mưa, chảy tràn khắp mặt. Ruột tôi nóng như lửa đốt, ôm lấy cô, gọi to: “Y Y, cô tỉnh lại đi... Y Y, tỉnh lại đi...”. Tôi gào cháy họng, mũi cay xè, Y Y vẫn không mở mắt.

Cho đến khi chúng tôi đưa cô vào bệnh viện khâu vết thương, tiêm, truyền nước, cô mới tỉnh lại. Tôi đứng bên giường Y Y, chỉ vào cái đầu quấn băng, nói với giọng hài hước: “Khâu hai mũi, thủng một lỗ to, coi như cô gặp may đấy!”. Cô lặng lẽ nhìn tôi rồi quay mặt sang phía khác. Tôi biết cô đang giận, nhưng tôi vẫn mặt dày mày dạn, nói đùa: “Y Y, cô có biết ai là vị anh hùng cõng cô từ trong núi ra không?”.

Cô lạnh lùng “hừm” một tiếng, nhắm mắt, nằm quay lưng lại phía tôi.

Bỗng tôi thấy thương cảm, ngồi xuống cạnh giường, nhìn ngoài trời đang mưa, nói với cô: “Y Y, hôm nay cõng cô về, tôi cứ muốn khóc, cô biết tại sao không? Bởi tôi cảm thấy, không phải tôi cõng cô, mà là cõng con gái tôi trên lưng. Con gái tôi năm nay 9 tuổi, nhưng chưa bao giờ tôi cõng nó như thế, tôi rất mong được cõng nó, để tôi làm đầy đủ trách nhiệm của một người cha. Y Y, đây là một chiến tuyến vô hình, là con đường bảo vệ Đảng và Nhà nước, chúng ta đã chọn nó, cũng tức là chọn cuộc đời cách mạng. Ở đấy, lợi ích, nguyện vọng, lí tưởng, tiền đồ cá nhân không còn quan trọng, tất cả đều phải phục tùng yêu cầu của cách mạng. Cách mạng có nghĩa là hi sinh, có nghĩa là kỉ luật, không còn cái tôi, phải biết quên mình, cái tôi nhỏ bé hoà trong cái tôi lớn của cách mạng mới tỏa sáng, mới tỏa sức nóng.

Cô mở mắt bảo tôi đừng nói đạo lí nữa. Tôi nói, ở đây chúng ta phải nói đạo lí lớn. Bỗng cô phẫn nộ, nói to: “Anh thôi đi, đứng có mà chúng tôi, chúng tôi, làm như tôi là người ngoài vậy”. Tôi sững sờ, cô nói tiếp: “Tôi là cái cây, ở đây lâu rồi cũng biến thành 701, cái đạo lí lớn ấy không cần anh phải nói. Nói thật với anh, tôi sẽ phá được mật mã Quang phục, nhưng không phải vì anh. Anh coi mật mã Quang phục là của anh, là lí tưởng, là con đường tiến thân của anh, nhưng thật ra nó không phải của anh, mà là của tôi, là bằng chứng để tôi chứng minh cái ác độc, cái hận thù của anh. Cho nên, dù anh hại tôi đến thế nào, tôi cũng sẽ không bỏ cuộc. Tôi biết anh đến đây làm gì rồi, làm một chuyện xấu hổ nhưng sợ tôi bỏ đi nên đến dỗ dành tôi. Không cần đâu. Anh đi đi, tôi mệt lắm rồi, để tôi nghỉ, để tôi lành vết thương còn làm việc”.

Tôi định nói thêm thì cô cắt ngang: “Đừng nói nữa, mất công mất sức, anh về đi. Anh đi làm những việc nên làm, đừng làm những việc không nên làm. Còn tôi, tôi sẽ làm những việc cần làm, anh cứ yên tâm!”.

Tôi nói: “Tôi yên tâm...”

Cô lại ngắt lời tôi, cười nhạt: “Anh có thể yên tâm, nhưng không thể yên lòng, là vì việc anh làm quá ác độc! Ác độc!”.

Tôi muốn giải thích, cô ngăn lại: “Anh không phải nói gì nữa, anh làm việc của anh, tôi làm việc của tôi, không phải giải thích lôi thôi. Tôi nói hết rồi, anh đi đi!”.

Tôi đành ngượng ngùng bỏ đi.

Tối hôm ấy, tôi ngồi trong phòng, nhìn “di ảnh” Vũ hồi lâu. Tôi bắt đầu nghi ngờ có phải mình quá tuyệt tình với Y Y? Vũ trong “di ảnh” nhìn tôi bằng cặp mắt thân thiết, bí ẩn, ánh mắt ấy chỉ có tôi và Vũ biết.

Tôi ôm tấm ảnh Vũ nghe cõi lòng nát tan!

Điều tôi cảm thấy được an ủi là từ đấy về sau Y Y thay đổi hẳn, một lòng một dạ dồn cho công việc. Ngạc nhiên nhất là, cô cắt bỏ mái tóc dài, cắt ngắn như kiểu của vận động viên thời bấy giờ. Vào một buổi sáng, thấy cô mặc đồ thể thao chạy bộ, tôi vui mừng vô cùng. Tôi biết, cô “xuống tóc” là để bày tỏ quyết tâm, chuẩn bị tấn công mật mã Quang phục.

Quả nhiên, trong cuộc họp thường kì một tuần sau đấy, cô đề xuất một ý tưởng táo bạo. Sau một thời gian mò mẫm, cô cho rằng mật mã Quang phục là tổng hợp kĩ thuật mật mã nguyên thủy, mật mã dịch vị, mật mã hoán đổi và mật mã chữ số, nó rối rắm, phức tạp, khéo léo, nhưng không nhất định quá khó. Nhị Hồ không đồng ý với ý kiến của Y Y, nói như vậy chẳng phải là trở về lối cũ hay sao? Lần trước diễn toán đã chứng minh, đấy là con đường chết! Y Y nói, trên ý tưởng cũ cô đã điều chỉnh, tuy lần trước diễn toán chứng minh có vấn đề, nhưng tuyệt đối không chứng minh đấy là con đường chết. Sự thật thì, có hai tình huống dẫn đến không ủng hộ ý tưởng của cô.

Tôi hỏi: “Hai tình huống nào?”.

Y Y nói: “Một tình huống là tôi đã phỏng đoán không chính xác chìa khóa mật mã Quang phục, hoặc có thể nói, hướng thì đúng nhưng chi tiết có vấn đề. Hiện tại tôi vẫn cho rằng, hướng đi không sai, vấn đề xuất hiện ở đâu đó hoặc một khâu nào đó. Một tình huống khác, tôi dự đoán về cái máy chìa khóa hoàn toàn chính xác, sai là ở bản thân mật mã Quang phục, bản thân mật mã ấy có vấn đề”.

Nhị Hồ hỏi: “Cô bảo sao cơ? Bản thân mật mã có vấn đề à?”.

Cô giải thích: “Mật mã trên thế giới đều có sai số, giống như ta viết văn, chắc chắn có chữ viết sai. Nếu chữ sai không nhiều, sai số không lớn, trong phạm vi tiêu chuẩn, điều ấy hoàn toàn cho phép. Phương án lần trước của tôi là coi mật mã Quang phục đủ tiêu chuẩn, sai số dưới mức cho phép, nếu mật mã Quang phục có vấn đề, sai số lớn hơn mức cho phép, diễn toán cũng sẽ không ủng hộ tôi”.

Tôi hỏi: “Vậy bây giờ cô dự đoán sai số của mật mã Quang phục lớn hơn tiêu chuẩn?”.

Y Y lắc đầu: “Khả năng ấy là rất nhỏ, cho nên, hiện tại chủ yếu tôi tìm bằng chứng ở hệ thống chìa khóa mật mã, mong sớm phát hiện vấn đề, thiết kế lại chương trình, điều chỉnh cục bộ”.

Tôi nói: “Nếu kết quả tìm kiếm của cô chứng minh chìa khóa có vấn đề thì sao?”.

Cô nói: “Em sẽ nghi ngờ bản thân mật mã có vấn đề, sai số quá tiêu chuẩn”.

Nhị Hồ nói: “Nói đi nói lại cô vẫn không tin vào kết quả diễn toán, chỉ tin ở bản thân”.

Y Y nói: “Em tin ở suy nghĩ của mình, nhưng nghi ngờ chương trình dự đoán, cho nên mới yêu cầu tìm kiếm bằng chứng, điều chỉnh để có một phương án mới”.

Nhị Hồ nói: “Vậy đến bao giờ thì điều chỉnh được phương án mới?”.

Y Y cười đau khổ: “Cũng khó nói, có thể nhanh, có thể chậm, có thể không có kết quả”.

Nhị Hồ lắc đầu: “Coi như không biết”.

Y Y nói: “Mọi mật mã đều bị phá trong tình huống không biết”.

Nhị Hồ lắc đầu nhìn tôi, tôi nói: “Đúng là như vậy”. Rõ ràng tôi không ủng hộ câu nói của Nhị Hồ.

Sau đấy, Y Y không đến văn phòng làm việc, nếu có đến cũng vùi đầu vào phòng giải mã, giam mình trong đó, cơm trưa cơm chiều đều do Tiểu Tra đưa đến. Ở nhà riêng, đèn luôn sáng đến 3, 4 giờ sáng, có lúc suốt đêm không tắt. Tôi biết cô đang dồn hết dũng khí và trí tuệ để đấu với sự thâm hiểm và giảo hoạt của bà L. Skin, quyết tiêu diệt bà ta. Muốn tiêu diệt phải có kiếm sắc, máu phải chảy thành sông. Điều ấy khiến tôi nhớ lại câu nói cửa miệng của ông Androv: Phá khóa mật mã giống như đàn ông đẻ con, đàn bà mọc râu, là những chuyện không tưởng bình thường là không thể. Nhưng chúng tôi biến cái không thể thành có thể, không còn cách nào khác, biện pháp duy nhất là giam mình, nướng trên bếp thời gian, hầm trong biển khổ, khiến cho nhừ xương, nát óc, nướng cho hồn xiêu phách lạc, đầu chưa nát thì hồn chưa nhừ, chưa có được tinh thần ấy, phá khóa mật mã chỉ là câu nói suông.

Thời gian ấy tôi thường đứng dưới cửa sổ sáng đèn Y Y, lặng lẽ cầu chúc, mong cô có ngày báo tin vui, thật sự đem đến cho chúng tôi thành quả to lớn.

Một buổi tối, Y Y đến phòng tôi với vẻ mệt mỏi, tôi mời cô ngồi, hỏi thế nào rồi. Cô ngồi xuống, nói: “Không sao, tổng cộng 74.211 chương trình, em đã kiểm tra được 20.000, vẫn chưa phát hiện ra vấn đề gì”.

Tôi suy nghĩ, rồi nói: “Tại sao cô nghi ngờ mình có vấn đề mà không nghi ngờ mật mã của L. Skin có vấn đề?”.

Y Y nói: “Theo phỏng đoán của em, mật mã Quang phục thắng ở chỗ khó, vậy mức độ sai số của nó không lớn, hơn nữa đấy là mật mã của L. Skin. Với lại, bây giờ ở Mĩ nhiều nơi đã dùng máy tính, nghiệm toán mật mã rất dễ dàng, chắc chắn họ sẽ đã nghiệm toán. Nếu phát hiện mật mã này lỗi chương trình, chắc chắn họ không bán cho Đài Loan”.

Tôi suy nghĩ giây lát rồi nói: “Có một vấn đề, không biết cô đã nghĩ đến chưa?”.

“Vấn đề gì?”.

“Mật mã Quang phục là bộ đồ của L. Skin may cho quân đội Mĩ, nhưng trên thực tế người mặc bộ đồ này lại là người khác. Người thay đổi, chắc chắn áo quần không vừa người, có cần sửa chữa không?”.

“Đúng vậy, sửa chữa không khó, L. Skin rất sẵn sàng sửa chữa”.

“Bình thường là thế, may áo cho anh, lúc sắp trả hàng thì thấy không vừa người, thợ may vui lòng sửa chữa. Nhưng quái nhân như L. Skin, trong lòng đầy thù hận, người khác có ý nghĩ hoặc hành động khác một tý đã khiến bà ta không bằng lòng. Trong con mắt bà ta, quan hệ Đài Loan và Mĩ không bình đẳng, mà là quan hệ trên dưới, quan hệ giàu nghèo, quan hệ sang hèn. Cái áo lẽ ra cho nàng công chúa cao quý, bây giờ rơi vào tay cô hầu, cô hầu đề nghị bà sửa chữa, liệu bà ta có đồng ý sửa không?”.

Y Y nhìn tôi chằm chằm, bỗng kích động: “Em biết anh muốn nói gì rồi, phía Đài Loan không nhờ được bà ta, cuối cùng đành tự sửa chữa, kết quả sai số của mật mã tăng lên, vượt quá mức cho phép”.

Tôi nói đúng vậy, rất có thể là thế. Cô vui như phát điên: “Khả năng ấy rất lớn, tại sao em không nghĩ ra nhỉ? Còn anh... tại sao giờ này anh mới nói ra điều này? Anh nói sớm thì em đã bắt tay vào tìm kiếm chứng cứ rồi!”. Nói xong, cô vội vã đứng dậy ra về, quên cả chào tôi.

Nói thật, tôi cũng không nghĩ ra, chẳng qua chỉ là ý nghĩ đó ngẫu nhiên lướt qua mà ai cũng có thể có, nhưng lại được Y Y cho là của quý. Ngay hôm ấy cô điều chỉnh phương hướng tìm chứng cứ, đồng thời có ngay kết quả. Theo đó công việc phá khóa mật mãQuang phục có bước chuyển đột biến, thoát khỏi nút thắt khó khăn.

Tiếp theo là khó khăn cuối cùng: Tấn công dây chuyền toán học của toàn bộ kết cấu mật mã.

Có thể hình dung những tình huống sau đấy, Y Y gần như dời nhà sang văn phòng, suốt đêm ngày cô đóng kín cửa, làm việc quên ăn quên ngủ, có lúc Tiểu Tra phải gõ cửa mời cô ăn cơm, cô còn không nghe thấy, phải gõ hồi lâu cửa mới mở. Một hôm, Y Y từ nhà vệ sinh ra, tôi gặp cô ngay trên lối đi, dáng vẻ tiều tụy của cô làm tôi giật mình; người gầy, mắt đỏ ngầu, lông mày dựng ngược, tóc rối như đám cỏ khô. Tôi định nói gì đó với cô, cô chỉ “ừ” một tiếng rồi vội vã bỏ đi. Tôi biết cô sợ tôi cắt ngang dòng suy nghĩ.

Hôm ấy, nhóm hành động đặc biệt xoay quanh công việc của Y Y, tôi tìm bà La đề nghị duyệt cho cô được tiêu chuẩn ăn đặc biệt, hàng ngày còn có thêm bồi dưỡng kèm bữa ăn. Tiểu Tra và cậu Phí phụ trách công tác chuyển giao số liệu, Tiểu Tra lấy số liệu từ phòng Y Y ra, đưa cho cậu Phí chuyển sang phòng diễn toán, sau đấy lấy kết quả từ phòng diễn toán chuyển lại cho Y Y, cuối cùng, ngay cả Nhị Hồ vốn là người có nhiều bất đồng với Y Y cũng tham gia việc chuyển số liệu cùng với Tiểu Tra và cậu Phí, đi lại như con thoi giữa văn phòng chúng tôi và phòng Diễn toán, mồ hôi nhễ nhại, lúc nào cũng thở hổn hển. Một hôm, Nhị Hồ đến phòng tôi, nói Y Y đang làm việc với cường độ cao, anh rất thật lòng: “Hi vọng cô ấy phá được khóa mật mã Quang phục, kết thúc cái công việc ma quái này đi, nếu không sức khỏe của cô ấy không thể chịu nổi mất”.

Đến ngày thứ mười bốn, ngay cả bà La cũng đứng ngồi không yên, chạy đến hỏi tôi: “Thế nào rồi, có tin tức gì chưa?”.

Tôi lắc đầu: “Mấy hôm nay trừ cô Tra, còn lại không ai trông thấy cô ấy đâu. Cô ấy tránh mặt mọi người”.

Bà La nói: “Có thể sợ bị phân tán tư tưởng”.

Tôi gật đầu: “Đúng thế, dòng suy nghĩ của cô ấy bây giờ trong suốt như sợi tơ nhện, rất dễ đứt, chỉ một chút gió nhẹ cũng có thể đứt, đứt rồi càng thêm phiền phức”.

Bà La hỏi tôi: “Cảm giác của anh thế nào?”.

Tôi nói: “Không biết... rất khó nói”.

Bà La thở dài: “Ừ, cái cô này cũng thật lạ, trước đây cứ lo cô ấy không chịu làm việc, hễ vào việc là làm sống làm chết, làm không kể gì đến sức khỏe”.

Tôi nói: “Cô ấy là thế, say việc là rồi bất chấp tất cả”.

Bà La nhìn tôi, nói: “Mong lần này cô ấy thành công, thành công rồi anh có thể mai táng tro hài cốt của cô Vũ, tôi cũng giảm bớt áp lực công việc. Anh không biết đấy, trên Tổng cục mấy lần gửi văn bản nhắc nhở chúng ta, bảo chúng ta chiều cô ấy một cách vô nguyên tắc”.

Tôi suy nghĩ rồi nói rất nghiêm chỉnh: “Tôi tin cô ấy sẽ thành công”.

Bà La nói: “Tôi tin anh”.

Cái ngày mà chúng tôi mong chờ cuối cùng đã đến.

Cảm giác lúc ấy của tôi giống như người đi trong sa mạc lâu ngày, máu trong người và chút nước trên ngọn tóc cũng bị sa mạc sấy khô. Nhưng khi tâm sức chúng tôi kiệt quệ, sinh mệnh của chúng tôi đã đến phút chót, bỗng chốc trông thấy suối nước trong xanh, hơi nước bay lên mờ ảo, làm chúng tôi sảng khoái dễ chịu, và không khỏi rùng mình vì vui sướng.

Đấy là cái rùng mình của cuộc sống, cái rùng mình của linh hồn!

Thắng lợi to lớn đến không báo trước, nó đến là đến, đến đột ngột, chúng tôi không kịp trở tay. Chính vì vậy mà lòng chúng tôi bỗng bùng nổ kinh hoàng và vui mừng... Đấy là ngày thứ 2 đầu tuần bình thường, Tiểu Tra bảo hôm nay Y Y sẽ đến họp. Chúng tôi chờ. Nhưng cô mãi vẫn không đến. Tôi an ủi mọi người sáng nay 6 giờ cô ấy mới đi ngủ, hãy cố chờ. Nhị Hồ bảo cứ họp trước đi, chờ cô ấy dậy chúng ta họp tiếp. Tiểu Tra bảo cứ nên chờ, trước khi ngủ Y Y để lại mảnh giấy nhắn sẽ dự cuộc họp này, có thể cô ấy có chuyện muốn nói với mọi người.

Kim, Trưởng phòng Phân tích nói: “Có thể nào là báo tin đại thắng không?”.

Tưởng, Trưởng phòng Diễn toán nói: “Cũng có thể. Hoàng Y Y của chúng ta là một kì nữ, lần này xem ra cô ấy có trò vui đấy”.

Tôi cười, nói: “Anh Hồ, chuyến này anh mất một bàn tay rồi đấy”.

Nhị Hồ nói: “Mất thì mất, chỉ cần phá được khóa mật mã Quang phục, dù mất mạng cũng vô tư đi!”.

Mọi người cùng phá lên cười.

Nói thật, chúng tôi nói vậy cũng chỉ vì đó là điều mong muốn. Nhưng điều khiến chúng tôi không ngờ là, Y Y đã từng làm tôi điên đầu, cũng là người con gái thần kì làm cho mọi người phải nghiêng ngả, đã biến ước mơ của chúng tôi thành sự thật. Chúng tôi đang cười nói thì Y Y bỗng tất tưởi bước vào, đặt tập giấy dày cộp lên mặt bàn, nói với mọi người: “Xin lỗi, làm mọi người phải chờ lâu. Nhưng tôi cũng có tin vui, từ 4 giờ sáng hôm nay, vẫn tôi đã tìm ra dãy số kết cấu mật mã, tất nhiên chỉ là tính toán trên giấy, có đúng hay không cuối cùng phải nhờ vào phòng Diễn toán. Tôi đã liệt kê tất cả các công thức tính toán, lượng tính toán vẫn khá lớn, Anh Tưởng, hi vọng lần này không phí công mất sức của anh”.

Tưởng nói: “Lần trước cũng không phải công toi, cuối cùng sự thật chứng minh dự đoán đã đúng”.

Y Y đưa tập giấy cho tôi, tôi xem, đưa cho Tưởng: “Các anh vất vả một lần nữa, thành bại ở cả đây”.

Một ngày...

Hai ngày...

Ba ngày...

Phòng Diễn toán làm việc ngày đêm, lượng tính toán giảm dần, tập trung hơn. Đến ngày thứ chín, phòng Diễn toán bước vào thời khắc cuối cùng, Y Y là người từng trải việc đời mà cũng căng thẳng, thỉnh thoảng lại chắp tay, nhắm mắt lặng lẽ cầu nguyện. Khi tất cả các con số đã được thông báo, Trưởng phòng Diễn toán một lần nữa ngồi vào vị trí để làm phép tính cuối cùng, bỗng Y Y mở to mắt nhìn Tưởng, nói: “Chờ đã, anh Tưởng, tôi sẽ làm”. Tất cả những người có mặt đều quay lại nhìn Y Y bằng ánh mắt kì lạ khi cô đi ra khỏi phòng, vào nhà vệ sinh bưng ra một chậu nước, rửa tay ngay trước mặt mọi người, cô rửa rất kĩ, tưởng như rửa tay ra vàng. Phòng diễn toán im phăng phắc, tất cả đổ dồn ánh mắt vào hai bàn tay cô, vẻ mặt vừa căng thẳng vừa nghiêm túc.

Cô đưa đôi bàn tay đã rửa sạch ra khỏi chậu nước, giống như bác sĩ sắp vào phòng mổ, giơ hai bàn tay lên ngang ngực, để nước nhỏ giọt xuống. Cô nhìn mọi người, rồi lại nhìn hai bàn tay mình, bất ngờ hôn tay rồi nói: “Hôm nay mày sẽ đem may mắn về cho tao nhé!”. Sau đấy cô bước từng bước về phía trước, ngồi bên bàn tính toán. Tôi ngước lên hít thở thật sâu, lặng lẽ nhìn Y Y để hai bàn tay lên bàn tính. Vào lúc hai bàn tay chạm đến những con tính bóng loáng, đôi bàn tay như có luồng linh khí, bất giác trở nên linh hoạt nhẹ nhàng. Tiếng lách cách như sấm rền bên tai. Cuối cùng tôi không chịu nổi, phải bỏ ra ngoài, đứng ở hành lang, đầu dựa vào tường, lặng lẽ cầu nguyện, chờ kết quả tính toán trong phòng.

Mươi phút ngắn ngủi trôi qua, mà tôi tưởng như trải qua thử thách sống chết dài dằng dặc, mồ hôi lạnh, mồ hôi nóng đẫm trán, đẫm lòng bàn tay, lòng bàn chân... mồ hôi toát ra từ mọi lỗ chân lông, sợ hãi làm tôi mệt mỏi đến cực điểm. Nhưng tất cả đều kết thúc, bỗng trong phòng vang lên tiếng reo hò:

“Chia hết!”.

“Thành công rồi!”.

“Chúng ta thành công rồi!”. Tôi mở choàng mắt, nước mắt bất chợt trào ra, ánh mắt trở nên nhòa nhoẹt. Tôi chếnh choáng bước vào phòng, mọi người ùa đến ôm tôi, nước mắt vui mừng dàn dụa...

_________________

Cuối cùng thì Y Y cũng phá được khóa mật mã Quang phục, lập công lớn, một câu không thể nào nói hết. Tóm lại, từ sau khi phá được khóa mã Quang phục, đám đặc vụ của Mĩ và Đài Loan ẩn náu trên Đại lục đều lần lượt lòi đuôi, hàng loạt đặc vụ sa lưới. Hồi ấy có người nói, ngọn lửa “Quang phục Đại lục” đang lên cao, thậm chí còn lan truyền lời đồn đại Tưởng Giới Thạch sẽ về Nam Kinh để mừng thọ, sở dĩ chúng không dám manh động là vì chúng ta đã phá được khóa mật mã Quang phục, đập tan tai mắt ẩn náu trên Đại lục, chỉ sau một đêm bọn chúng đã trở thành kẻ mù! Kẻ mù đi đường còn khó khăn, liệu chúng còn dám có những hành động ngu xuẩn trên vùng eo biển? Cho nên chúng ta phá được mật mã Quang phục, không chỉ đập tan những hoạt động của bọn đặc vụ một thời sôi động, bảo vệ an ninh quốc gia, bảo vệ cuộc sống của nhân dân.

Tổng cục kịp thời khen thưởng: Tặng thưởng danh hiệu Chiến công hạng hai cho tập thể nhóm phá khóa mã, tặng Hoàng Y Y và tôi danh hiệu Chiến công hạng nhất. Tuy công việc phá khóa mật mã Quang phục tiến hành tuyệt mật, nhưng nội bộ đơn vị cũng mở hội mừng công, ông Thiết từ Tổng cục về dự, lễ mừng công vô cùng long trọng, có đốt pháo, có đeo hoa đỏ. Hoàng Y Y với danh hiệu Chiến công hạng nhất đã trở thành tiêu điểm, thành phượng hoàng kiêu hãnh của hội mừng công. Khi cô lên lễ đài nhận phần thưởng và đeo hoa đỏ, chúng tôi ở dưới hoan hô nhiệt liệt, vẫy tay chào mừng. Cô tươi cười nhìn mọi người, cái vẻ vui mừng của cô như vầng trăng trên bầu trời, khiến chúng tôi rất tôn kính và ngưỡng mộ.

Sau lễ mừng công, ông Thiết gặp Y Y, nói với cô: “Cô Y, cô là một thiên tài hiếm hoi, tôi có suy nghĩ thế này, đưa ra để cô tham khảo”.

Cô lập tức hiểu được ý ông Thiết: “Xem ra Thủ trưởng định thực hiện lời cam kết lúc ban đầu?”.

Ông Thiết gật đầu, nói: “Đúng rồi, không giấu gì cô, tôi mong cô ở lại tiếp nối sự nghiệp của anh Hồ. Anh Hồ, làm việc rất tốt, nhưng tôi biết anh ấy không muốn làm lãnh đạo, anh ấy chỉ muốn làm chuyên môn phá khóa mật mã, lần này cô lập công, tôi xem ra anh ấy không muốn làm cái chức Trưởng phòng nữa. Tôi biết anh ấy đang nghĩ gì, anh ấy muốn đào mìn. Người của là thế đấy, không chịu thua bao giờ, thế nào, cô ở lại làm Trưởng phòng trẻ tuổi nhé?”.

Y Y không suy nghĩ, cô lắc đầu: “Thưa Thủ trưởng, không ạ, cho em đi!”.

Ông Thiết nhìn cô, cười: “Có đem theo người nào đi cùng không?”.

Cô im lặng giây lát: “Thôi ạ, em không đem ai đi nữa đâu”.

Ông Thiết cười: “Đã nói rồi, tôi không muốn nuốt lời, cô muốn đem thì cứ đem đi”.

Y Y nói: “Vấn đề là không đem đi được”.

Ông Thiết hỏi: “Tại sao?”.

Y Y nói: “Người ta đã có vợ”.

Ông Thiết nói: “Cô có thể nói với tôi người cô định đưa đi là ai không?”.

Y Y ngập ngừng giây lát, ghé sát vào tai ông Thiết, nói thầm. Ông Thiết nghe, bất giác ngớ ra, quay lại nhìn tôi. Lúc bấy giờ tôi đang đứng nói chuyện với bà La gần đấy, chỉ thấy ông Thiết đưa mắt nhìn tôi, rồi quay lại cười với Y Y: “Thôi được, chúng ta cứ làm như đã giao ước, nếu anh ấy đồng ý, cô đưa anh ấy đi; bằng không, coi như không liên quan gì đến tôi”.

Đó là một đặc công lão thành, trong bất cứ tình huống nào cũng nên cô không thể làm ông để lộ khó khăn, ông cười sảng khoái nhằm che đậy sự kinh ngạc của mình. Khỏi phải nói, ông Thiết cũng không nghĩ được rằng, người mà khi muốn lấy lại là tôi. Còn tôi, ông biết, Vũ vẫn sống, không thể lấy tôi được. Cho nên ông nhanh nhẹn xoay chuyển tình thế, giao quyền chủ động cho tôi. Thật ra cũng không cần thiết, Y Y đã biết bí mật thân phận của tôi rồi. Chính vì vậy, Y Y nghe ông Thiết nói, cô tỏ ra không vui, giận dỗi nói ra một câu: “Thưa Thủ trưởng, thật ra không có gì đáng cười, Thủ trưởng nên khóc cho em thì đúng hơn”. Nói rồi cô bỏ đi.

Ông Thiết nhìn Y Y bỏ đi, lập tức nghi ngờ tôi đã nói bí mật của Vũ cho cô rồi. Khi tôi xác nhận điều ông nghi ngờ, ông Thiết bực tức mắng tôi một trận. Đúng vậy, đấy là bí mật, tôi không được tiết lộ với bất cứ ai, bất cứ lúc nào, bất cứ tình huống nào. Để thoát khỏi sự đeo bám của Y Y, tôi đã nói ra điều bí mật to lớn ấy với cô, chắc chắn ông trời sẽ trị tội tôi. Thật ra tôi đã biết trước, nếu tôi không nói sự thật với Y Y, cô sẽ không có chuyện với cậu Vương. Đúng như thư của cậu ta gửi cho tôi: Cậu ta là con cừu chịu tội thay tôi, là sự phản ứng, báo thù, là sự tức giận đối với tôi, kết quả là làm cho hai người cùng bị tổn thương. Nhưng không ai ngờ, lỗi lầm của tôi lại làm Y Y tổn thương. Đấy là câu chuyện tôi sẽ nói tiếp.

Bất luận thế nào chuyện của tôi và Vũ vẫn còn tiếp diễn. Tôi đưa hộp tro hài cốt của Vũ về quê, tổ chức “mai táng”. Buổi tối trước hôm đi, Y Y đến thăm tôi, cô bảo khi tôi ở quê lên, cô sẽ không còn ở đây nữa, cô về Bắc Kinh, cho nên đến chào tôi trước. Tôi bảo cô đừng đi, nên ở lại thế chân Nhị Hồ. Cô không nói gì, chỉ lặng lẽ cầm con lật đật Nga tôi tặng cô, nói: “Người ở lại không phải em, mà là nó”. Rồi cô bỏ đi, không một lời chào.

Tôi nhìn cô lạnh lùng bỏ đi, toàn thân như sụp đổ, ngồi phịch xuống đống hành lí, bất động hồi lâu...

_________________

Anh bạn, có khi tình yêu giày vò con người ta hơn cả hận thù. Suốt đêm hôm qua tôi không ngủ, mất ngủ vì mỗi câu chuyện tiếp sau đây đều giày vò tôi ghê gớm.

Giày vò tôi.

Tôi phải tiếp nhận sự giày vò đó, vì đó là số phận... Tôi về Thượng Hải đúng một tháng, tôi ở lâu như vậy thực ra là muốn tránh mặt Y Y. Đúng là tôi sợ cô, sợ đôi mắt mở to chứa chan yêu thương, nhìn thấu xương cốt tôi. Cô càng như thế tôi càng buồn, cho nên tôi nán lại ở nhà lâu lâu để chờ cô về Bắc Kinh. Hai chúng tôi như hai ngôi sao ngẫu nhiên gặp nhau, đi sát nhau trên bầu trời, tình cảm và nỗi buồn trong lòng cũng theo gió bay đi. Nhưng điều tôi bất ngờ là, ngày tôi về lại đơn vị, Y Y vẫn chưa đi, vì trước đấy cô ốm nặng, bây giờ đã khỏi, tổ chức để cô thay vị trí của Nhị Hồ, làm Trưởng phòng Giải mã. Nhị Hồ còn xin thôi cả chức Phó thủ trưởng đơn vị, chỉ yêu cầu được làm một nhân viên giải mã bình thường, không thèm quan tâm chuyện gì khác. Điêu ấy hình như rất hợp ý Nhị Hồ, mà cũng rất đúng. Về sau Nhị Hồ cũng lập nhiều công trạng trong việc phá khóa mật mã, tôi cảm thấy cũng do Y Y đã kích thích cậu ta. Đấy là chuyện về sau.

Trở lại câu chuyện của tôi. Nghe nói Y Y không đi, tôi vừa mừng vừa ngạc nhiên, ngay tối hôm ấy tôi đến nhà thăm cô. Thấy tôi, cô không tỏ ra nồng nhiệt cũng không lạnh lùng. Tôi biếu cô chút đặc sản Thượng Hải, cô không nhận, nói: “Thôi, để anh biếu người khác”.

Tôi rất lạ, hỏi: “Y Y, sao thế?”.

Y Y nói: “Anh Thiên, đừng gọi em như thế, cứ gọi em là cô Y hoặc Trường phòng, đừng gọi tên Y Y”.

Tôi ngạc nhiên nhìn cô.

Y Y rất bình tĩnh, nói: “Sau này giữa em với anh sẽ chỉ là quan hệ cấp trên cấp dưới, ngoài quan hệ ấy ra, sẽ không nói chuyện gì khác”.

Tôi ngồi im không nói gì, hồi lâu sau nhìn cô, nói: “Cô vẫn giận tôi đấy à?”.

Y Y lắc đầu: “Không, em cảm thấy như thế tốt hơn”.

Tôi nhìn vào đôi mắt cô, nói: “Nghe nói cô vừa ốm nặng?”.

Y Y tránh ánh mắt tôi, nhạt nhẽo trả lời: “Vâng, nằm viện hơn nửa tháng”.

Tôi hỏi ốm thế nào, cô nói thật ra cũng không có bệnh gì, chỉ thấy trong người mệt mỏi, đầu đau nhức, không làm việc nổi. Tôi bảo, có thể vì trước đấy làm việc quá sức. Cô cười đau khổ: “Đúng vậy, mệt, quá mệt. Anh không còn việc gì nữa nhỉ, không bận gì thì ngồi chơi”. Cô như đuổi khách.

Tôi vẫn ngồi, nói: “Đây không phải là quan hệ cấp trên cấp dưới bình thường, cô đang đuổi tôi đấy chứ!”.

Cô cười, nụ cười xót xa, tê tái: “Anh không về, còn ngồi đây làm gì? Về đi! Từ nay về sau có chuyện gì chúng ta nói ở văn phòng”.

Tôi vẫn không về, gạn hỏi: “Tại sao cô không về Bắc Kinh?”.

Cô cười lạnh lùng: “Về được không?”.

Tôi nói: “Ông Thiết đồng ý, liệu còn ai ngăn nổi”.

Cô nói: “Vậy coi như em không muốn đi”.

Tôi nói: “Cô không đi là đúng”.

Y Y thở dài, cười đau khổ: “Không có gì là đúng với không đúng cả, một con người không biết phải sống thế nào, chẳng khác gì súc vật, ở đâu cũng vậy. Ở đây em còn được xem như con chó có công, con chó được mọi người nể trọng. Có thể đấy là lí do em không đi, quyết không phải vì anh, cũng không phải vì người đàn ông nào, chỉ vì bản thân em, được chưa? Như thế anh hiểu rồi chứ?”.

Tôi nhìn cô, chẳng hiểu gì, cái vẻ lạnh lùng và cao ngạo của cô khiến tôi cảm thấy lạ lẫm và băng giá chưa từng gặp. Trước đây tôi mong cô có thể thay đổi, nhưng bây giờ cô đã thay đổi, tôi lại cảm thấy mất mát, trong lòng chua xót và đau buồn. Nhưng cái đau thật sự, cái đau đến xương tủy vẫn còn chờ tôi ở phía trước.

Hôm sau, tôi đi tìm bà La để báo cáo công việc, từ chỗ bà tôi được biết, không phải Y Y chủ động xin ở lại, mà do ông Thiết ra lệnh không cho phép cô đi khỏi đơn vị. Trước đây ông Thiết đã hứa với cô, tại sao lại không cho cô đi? Tôi thấy kì lạ. Bà La nói: “Không biết ông Thiết nghe tin từ đâu, Y Y vô tình biết được một tin tuyệt mật, nếu để cô đi nơi khác rất có thể gây nên tổn thất lớn cho công tác của chúng ta, cho nên đành có lỗi với cô ấy”. Tôi hỏi là tin tuyệt mật gì, bà La bảo bà cũng không biết. “Ngay cả tôi còn không được biết, chứng tỏ đấy là việc lớn lắm”. Bà La nói rất chắc chắn: “Cho nên, tôi thường nói với cán bộ, những gì không nên biết thì không nên hỏi, đã biết rồi thì phải chịu trách nhiệm với nó, Y Y chính là thế. Tôi biết cô ấy rất muốn đi, nhưng ai bảo cô ấy nắm được chuyện lớn, đã nắm rồi thì phải chịu trách nhiệm với nó thôi”.

Vậy “chuyện lớn” ấy là chuyện gì? Tôi nghĩ, có thể là bí mật của Vũ, về sau ông Thiết nói rõ với tôi, chính là từ chuyện đó. Vì vậy, theo quy định bảo mật, Y Y phải chờ cho bí mật của Vũ hết hiệu lực mới được rời đơn vị chúng tôi.

Trời, thì ra kẻ gây nên tội lỗi lại là tôi!

Nghe nói, Y Y đã tuyệt thực phản đối, kết quả là ốm một trận. Tôi có thể hình dung cô đã ở lại thế nào, và tiếp nhận công việc của Nhị Hồ là biện pháp bất đắc dĩ, là lựa chọn bắt buộc. Việc ấy đã làm cô sụp đổ, không muốn nói chuyện với tôi, oán trách tôi, chỉ muốn mọi thứ qua đi. Tôi nghĩ cô rất căm giận tôi, căm giận cực điểm, xếp tôi vào một hạng người khác, không còn nghĩ ngợi và mong đợi gì ở tôi!

Quả nhiên, từ đấy về sau, chỉ trừ những lúc có công việc cần thiết, Y Y không bao giờ chủ động đến nói chuyện riêng với tôi. Tôi biết, đấy là sự trừng phạt của cô đối với tôi và cũng là một phần số phận của tôi. Đã là số phận, thì tôi chỉ còn biết tiếp nhận... Thời gian qua đi, Y Y và tôi sớm chiều nhưng như người xa lạ, chúng tôi vẫn trông thấy nhau trên đường đi làm, nhưng lại vờ như không trông thấy, cứ vậy lặng lẽ đi qua.

Tình trạng ấy kéo dài gần một năm. Vào một buổi chiều, bỗng Y Y đến tìm tôi, yêu cầu tổ chức đứng ra giúp cô một việc riêng. Tôi hỏi việc gì, cô lặng yên như đang suy nghĩ, hồi lâu sau mới ngước lên, nói việc liên quan đến Trần Quốc Khánh ở Phòng Thông tin. Tôi chợt buồn. Quốc Khánh có chuyện gì mà cô đứng ra xin giúp? Cô nói: “Anh không biết vợ con anh ấy bị kỉ luật, phải về quê à?”. Chuyện ấy thì tôi biết. Tôi hỏi cô có chuyện gì. Cô nói: “Có lần anh với em, sau khi phá xong khóa mã Quang phục có thể cứu một người”. Tôi nói: “Đúng vậy, để cậu Vương trở lại công tác. Tôi vẫn băn khoăn về chuyện ấy, tại sao sau đấy cô không nhắc đến nữa?”. Cô “hừm” một tiếng, rồi nói: “Lúc ấy em bị ông Thiết buộc phải ở lại, không muốn sống nữa, liệu còn tâm trạng nào nghĩ đến chuyện gì khác. Anh đuổi anh ấy về quê, anh ấy suốt ngày phải nhìn mặt vợ con như kẻ phạm tội, chuộc tội còn chưa hết thì lòng dạ nào nghĩ đến em”.

Đúng như vậy, tôi đã làm tổn thương cô hết lần này đến lần khác. Tôi muốn xin lỗi, cô vội ngăn lại: “Thôi, không nói những chuyện ấy nữa, bây giờ nói chuyện này, em phải đòi quyền lợi của em, nhưng không phải vì anh Vương, mà vì anh Khánh, anh hãy nể mặt em, giúp anh Khánh giữ vợ con ở lại 701”.

Bất giác tôi cảm thấy khó hiểu, vậy Quốc Khánh với cô ta có quan hệ gì?

Quốc Khánh cũng là một nhân vật mọi người ở 701 đều biết, trước đây anh là nhân viên Phòng Cơ yếu chúng tôi, tất cả các văn bản quan trọng của 701 đều phải qua tay Quốc Khánh, vợ cậu ta là y tá của khoa nội bệnh viện chúng tôi, là người Giao Đông, dáng cao lớn, tính khí nóng nảy. Nghe nói Quốc Khánh rất sợ vợ, hai người mỗi khi cãi nhau chị vợ thường ra tay trước, ném đủ thứ vào chồng. Một lần, chị ta còn ném cả cái kéo y tế, cái kéo loang loáng lao tới, cắm ngay vào bả vai Quốc Khánh. Quốc Khánh sợ chuyện của vợ gây tai tiếng. Nhưng có người lại nói, chị này rất yêu chồng, Quốc Khánh ở nhà không phải làm việc gì, chị ta còn rửa chân, cắt móng tay cho anh. Gặp ai chị ta cũng khen chồng thế này thế nọ, chị yêu chồng, không nỡ rời chồng, thậm chí anh đi vắng, chị ta cũng không ngủ được... Nhưng Quốc Khánh phải xa chị ta, vì công việc anh phải thường xuyên đi xa. Ba năm trước, một hôm, Quốc Khánh lên Tổng cục công tác, lúc về bao giờ anh cũng về đơn vị trước để giao tài liệu, cho vào tủ khóa lại rồi mới về nhà. Nhưng hôm ấy tàu muộn mất mấy tiếng đồng hồ, về đến nơi đã 12 giờ đêm, nếu về đơn vị rồi mới về nhà, ít nhất cũng phải mất hơn một tiếng đồng hồ. Anh không muốn mất thì giờ nên về nhà trước, không ngờ lần ấy đã gây nên hậu họa cho anh.

Vả lại, nếu sáng hôm sau anh đến ngay đơn vị giao tài liệu thì sẽ không có chuyện gì. Nhưng hôm ấy Quốc Khánh vừa dậy, vợ nhắc anh, hôm nay là chủ nhật, ý bảo anh ngủ thêm. Vậy là anh ngủ thêm một giấc dài. Giấc ngủ dẫn đến đại họa. Lúc anh dậy đã hơn 10 giờ, nhà vắng vẻ, vợ con không có nhà. Vợ không có nhà không có gì là lạ, vì là chủ nhật, các gia đình trong khu tập thể phải theo xe lên thị trấn mua thức ăn. Mỗi tuần chỉ có một chuyến xe, gần đấy không có hàng quán gì, không đi tuần sau sẽ không có cái ăn, củi lửa mắm muối sẽ thành vấn đề. Nói chung, mọi lần đi vợ không đem theo con, dù sao thì Quốc Khánh ở nhà, đã có anh trông con. Có thể chị ta muốn chồng ngủ yên, nên đưa con đi theo. Đứa con trai mới 7 tuổi, đang học tiểu học, mỗi lần bố đi công tác về đều mua quà cho con. Lần này tận 12 giờ anh mới về, không biết có quà gì, nó hăm hở lục túi của bố. Mẹ đến nhà ăn tập thể mua bánh bao, bố đang ngủ, trong nhà không có ai, vậy là nó lôi túi đồ của bố ra tìm quà của mình, một túi kẹo và một hộp bánh quy. Nó bóc kẹo ra ăn, vừa ăn vừa tiếp tục lục tìm. Nó tìm được cái túi đựng tài liệu, trong đó toàn tài liệu quan trọng. Thằng nhỏ không thích thú gì với tài liệu, nó chỉ thích những tờ giấy, giấy trắng phẳng lì, nó sờ lên những trang giấy, giấy vừa dày vừa nhẵn, giấy này đem làm máy bay thì tuyệt...

Đến lúc này số phận của Quốc Khánh mới bắt đầu gặp rắc rối, thằng nhỏ thấy trong túi đựng tài liệu có hẳn một xấp giấy dày, đóng thành tập, có đến hơn chục tập, lấy một tập liệu có ai biết? Vậy là nó rất “thông minh” lấy ra một tập cho ngay vào cặp sách của nó. Ăn sáng xong, mẹ gọi nó đi cùng, nó nghĩ sẽ lấy giấy này xếp máy bay, liền đeo cặp lên vai, mẹ bảo, không phải đi học, mà là lên thị trấn mua đồ, cặp sách làm gì. Nó nói, nó phải làm bài tập, mẹ đi mua đồ còn nó ngồi trên xe làm bài. Mẹ nghe nói, nghĩ con chăm học nên rất cảm động.

Hai tiếng đồng hồ sau, Quốc Khánh dậy, chú ý ngay cái cặp da bị mở khóa, Anh là một nhân viên cơ yếu, hơn chục năm nay có cái nhạy cảm nghề nghiệp, liền chú ý đến tài liệu trong cặp. Không xem không biết, xem rồi anh mới biết mất một tập. Anh biết ngay chỉ có thằng con 7 tuổi làm chuyện này, vội vã chạy đi tìm con. Anh tìm khắp khu tập thể, tìm đâu cũng không thấy. Có người bảo, có thể nó lên phố với mẹ. Cái sự thật ấy làm anh hoảng hồn, tài liệu trong tay thằng nhỏ, nó có ra khỏi khu tập thể hay không quả là việc quan trọng, tính chất sự việc hoàn toàn thay đổi. Sau đấy, vì chuyện này mà gia đình Quốc Khánh tan tác.

Khi Quốc Khánh gặp thằng nhỏ dọc đường, thằng nhỏ theo mẹ trên đường về, trên tay nó đang cầm cái máy bay xếp bằng nửa trang tài liệu. Theo lời thằng nhỏ nói lại, vì giấy khổ lớn, nó xé đôi, như vậy mỗi tờ giấy có thể gấp được hai cái máy bay. Lúc mẹ nó đi mua đồ, nó không đi, nó bảo ngồi làm bài tập, ở lại xe với một thằng bạn cùng khu tập thể xếp máy bay. Có bốn tờ tài liệu, mỗi tờ xếp được hai máy bay, nó xếp được tám cái. Sự thật là thế. Nhưng lúc này trên tay hai đứa nhỏ chỉ còn hai chiếc máy bay, còn một chiếc bay lên mái nhà, một chiếc bay vào đám đông, có cái bị trẻ con thị trấn xâu xé cướp mất. Sau đấy đến tìm ở nơi đỗ xe, nhặt được bốn chiếc, coi như tạm ổn. Nhưng hai chiếc mất đã gây nên tai họa, chẳng khác gì mất hai chiếc máy bay thật, cả 701 đều cứng người sợ hãi, ai cũng rỉ tai nhau bàn tán.

Quốc Khánh không tránh khỏi bị kỉ luật, mà còn là kỉ luật nặng.

Vợ anh ta bị đuổi việc, đưa con về quê. Riêng Quốc Khánh có hai lí do để giữ anh lại: Thứ nhất anh ta là Đảng viên, có người bảo khai trừ Đảng tịch có thể thay cho ba năm tù. Tức là, anh ta bị khai trừ Đảng coi như ba năm thụ án; ngoài ra, anh ta là một nhân viên cơ yếu, trong người có nhiều bí mật, không thể để anh ra ngoài, không thể muốn đuổi là đuổi. Cho nên, cuối cùng anh ta vẫn là một công chức, chỉ phải rời khỏi phòng cơ yếu, chuyển sang phòng Thông tin, đang ở bậc hành chính thứ hai mươi mốt bị đẩy xuống bậc hai mươi bốn. Trong chế độ cán bộ nhà nước không có bậc hai mươi bốn, thấp nhất là bậc hai mươi ba, bậc hai mươi tư là đơn vị tự đặt, nói chung là cán bộ năm đầu tiên hoặc năm thứ nhất mới ở trường ra. Bị coi là cán bộ bậc hai mươi tư, cũng giống như Đảng viên dự bị, trong vòng một năm không có khuyết điểm sẽ được chuyển thành chính thức.

Có người nói, kỉ luật vợ Quốc Khánh như vậy là quá nặng. Thật ra, vì không thể kỉ luật Quốc Khánh nặng hơn mới xử lí kỉ luật vợ anh nặng như thế. Chị ta chịu tội thay cho chồng, đấy là điều tất nhiên, không có gì oan, không oan cho nên tổ chức không có lí do gì xét lại bản án cho chị, nhưng không ai ngờ, Y Y lại đưa ra đề nghị ấy. Tôi hỏi cô tại sao lại làm việc ấy, cô nói rất vớ vẩn, chỉ là cái sai của thằng nhỏ 7 tuổi mà để cả ba người trong gia đình cùng trả giá, oan tày trời, mà cũng thật đáng thương.

Tôi nói: “Cậu Vương ở quê cũng đáng thương”.

Tôi mong cô chuộc cậu Vương về, vì thứ nhất, cậu ta bị kỉ luật là có liên quan đến cô; thứ hai, đấy cũng là điều tôi cam kết với cô. Nhưng cô khéo léo cho tôi một đòn.

Cô nói: “Ý anh định cùng giải quyết chuyện anh Vương và anh Khánh, như thế thì hay quá!”.

Tôi nói: “Ý tôi là giải quyết chuyện anh Vương trước”.

Y Y nói: “Không, nếu hai việc chỉ giải quyết một, vậy thì giải quyết chuyện anh Khánh trước”.

Tôi hỏi: “Tại sao?”.

Y Y nói: “Không tại sao cả”.

Nếu cô yêu cầu cứu cậu Vương là điều dễ hiểu, nhưng tại sao cô lại yêu cầu cứu Quốc Khánh, thật khó hiểu. Tôi phải tìm hiểu cho ra nhẽ, kết quả dò được một quả mìn - thì ra hai người có tình ý với nhau. Nghe nói, quá trình có tình ý cũng thật ngẫu nhiên và cũng rất đơn giản: Vào một chủ nhật, Quốc Khánh vay ai đó hai chục đồng, trong người đã có năm đồng, liền lên bưu điện thị trấn, chuẩn bị gửi về cho vợ con ở quê đang lúc đói kém. Không ngờ, anh vừa ghi xong phiếu gửi, định trao tiền cho nhân viên bưu điện, bỗng có một người hù anh từ phía sau, rồi giật số tiền anh đang cầm trên tay, bỏ chạy. Quốc Khánh đuổi theo, nhưng đuổi không kịp, anh ngồi bệt xuống đất, khóc lóc than thở, bảo hắn ta không cướp tiền mà cướp sinh mạng của vợ con anh... Đúng lúc ấy Y Y và Tiểu Tra đi qua bưu điện, thấy người đàn ông khóc lóc thảm thương, cô lấy tiền trong người ra, vay thêm Tiểu Tra mấy đồng, gom đủ hai mươi lăm đồng đưa cho Quốc Khánh để anh gửi về quê. Quốc Khánh ngơ ngác nhìn số tiền trên tay Y Y. Đấy là thời kì ba năm đói kém, cả nước đâu đâu cũng có người chết đói, hai mươi lăm đồng có thể mua được trăm rưỡi, hai trăm kí gạo, đủ cho vợ con anh sống được hơn nửa năm.

Từ đấy về sau, Quốc Khánh thường xuyên đến giúp Y Y làm cỏ, gánh nước, dán giấy che cửa sổ, dọn vệ sinh, cuối cùng, ngay cả áo quần của Y Y thay ra, anh cũng tranh lấy để giặt! Cứ như vậy lửa gần rơm lâu ngày cũng bén. Ấy là nói, tình huống của Quốc Khánh và cậu Vương giống nhau, chỗ khác nhau ấy là người ngoài ít biết chuyện hai người thân nhau. Cũng tiện là hai người ở chung khu tập thể, có điều kiện, hành động lại kín đáo, không giống cậu Vương, hai người hai bộ phận, làm gì cũng ồn ào, chạy đi chạy lại nhiều người trông thấy. Với lại, Quốc Khánh là con người thật thà, thật thà đến độ không ai ngờ lại có chuyện kia, cho dù có thì mọi người cũng nghĩ đây là do Y Y chủ động. Y Y ngày xưa không thể so với ngày nay, cho dù có khuyết điểm cũng có thể bỏ qua, vì cô đã là bậc công thần! Cho nên chuyện đồn đại cũng không lan rộng, tôi, bà La và các vị lãnh đạo đơn vị đều không biết.

Thăm dò được quả mìn lớn như vậy, tôi không báo cáo lên cấp trên như trường hợp cậu Vương, mà nhân một hôm tôi tìm Y Y nói chuyện. Tôi muốn cô hiểu một lí lẽ: Chuyện của cô và Quốc Khánh ít người biết, nhưng tổ chức căn cứ vào yêu cầu của cô, giải quyết chuyện vợ con Quốc Khánh, có thể chuyện riêng của hai người cả đơn vị 701 sẽ biết, như thế sẽ phá đi hình ảnh vinh quang hiện tại của cô.

“Với lại,” tôi nhắc nhở, “cô cũng không thể độc thân mãi được”.

“Có thể thế được không?”. Cô nửa đùa nửa thật.

Tôi nói: “Nếu cô thích Quốc Khánh thì cũng không thể tiếp tục với anh ấy như vậy được”.

Y Y nói: “Ý anh bảo, anh Khánh nên li hôn, sau đấy lấy em?”.

Tôi nói: “Đúng!”.

Y Y nói: “Như vậy không thực tế, mà cũng không thể. Em biết bảo anh ấy li hôn chẳng khác nào bảo anh ấy chết. Anh ấy không dám đâu”.

Tôi nói: “Đã thế thì cô cũng không thể giúp anh ấy”.

Cô hỏi tại sao, tôi nói, hiện tại cô đang có điều kiện, tổ chức cũng đang cố tìm cho cô một người, đến lúc ấy nếu như cô để lộ chuyện với Quốc Khánh sẽ, không có lợi cho cô. Tóm lại một câu, tôi cho rằng, cô không nên lo chuyện gia đình Quốc Khánh, mà lo cũng không nổi, biết đâu mà lo, như thế chỉ có hại chứ không có lợi cho cô. Tôi nói thật tình, mà cũng là sự thật để cô phải suy nghĩ. Nhưng quyết định cuối cùng của cô khiến tôi thất vọng.

Y Y nói: “Em đã hứa với anh Khánh, không thể nuốt lời, với lại, ai để ý đến chuyện này chứ, anh ấy cũng không thể làm chồng em, có làm chồng rồi em cũng bỏ”.

Tôi nói: “Có người để ý chứ, cánh nam giới để ý”.

Y Y nói: “Số em chỉ sống một mình”.

Tôi nói: “Tổ chức đang cố gắng, cho nên muốn cô hợp tác, đừng làm bung chuyện anh Khánh ra.

Y Y nói: “Giữ kín được một giờ, không thể giữ kín một đời. Thôi, đừng vẽ chuyện nữa, chuyện anh Khánh em sẽ lo, còn những chuyện khác nghe theo số trời, em không suy nghĩ mà cũng không đủ kiên nhẫn, làm một chuyện đen tối phải nghĩ xa đến tám đời. Bây giờ em không nghĩ gì hết, chỉ nghĩ cách giúp anh Khánh, một mặt em hứa với anh ấy, mặt khác không phải anh không hiểu anh Khánh, con người thật thà, chỉ thật thà với thật thà, em không giúp, anh ấy còn biết dựa vào ai? Dựa vào cái thật thà của anh ấy liệu có giải quyết được vấn đề? Việc này không giải quyết, liệu từ nay về sau anh ấy có hạnh phúc không? Cho nên, chuyện của anh Khánh em sẽ giúp, anh không muốn giúp cũng được, em sẽ tìm người khác”.

Nói đến thế tôi đành phải giúp. Nói thật, lúc này Y Y đúng là một vị thánh, có thể hô phong hoán vũ, có thể biến đá thành vàng, có thể nói một là một. Tức là, nếu tôi không làm người tốt bụng sẽ có người khác. Nhưng nếu để người khác đứng ra làm, chẳng hóa ra tôi có lỗi với cô, coi như tôi tự làm phiền mình vậy. Lúc ấy, các vị Thủ trưởng cấp trên về có vị nào không muốn gặp cô? Vị nào cũng muốn! Nhân cơ hội ấy cô sẽ nói với cấp trên về tôi hoặc ai đó, như thế cô sẽ mượn gió bẻ măng, với tôi thì đó là chuyện thay đổi số phận. Thế nào gọi là một lời nói nặng ngàn cân? Lúc ấy một lời của cô nặng ngàn cân. Tôi đâu có ngốc đi làm chuyện mất lòng cô, để người khác cướp công. Cho nên thấy cô nhất quyết giúp Quốc Khánh, đồng thời tốt nhất cũng giúp luôn cậu Vương, vậy là tôi quyết định giúp đỡ, chạy lên Tổng cục, giải quyết cùng lúc chuyện của hai người.

Nói thật, lúc bấy giờ tổ chức đều thận trọng suy nghĩ và cố gắng thỏa mãn những yêu cầu của cô. Mà chuyện của Quốc Khánh và cậu Vương đều là vấn đề nội bộ, đơn vị có thể tự giải quyết. Chỉ cần cô đứng ra đặt vấn đề, không có gì khó khăn.

Có thể nói 701 chúng tôi là một đơn vị khép kín, chính vì khép kín, không liên quan đến bên ngoài, nên nội bộ có chuyện gì cũng lan truyền cực nhanh. Giống như Quốc Khánh và cậu Vương đều là người nổi tiếng, không ai ở 701 lại không biết. Y Y đứng ra xin giảm án cho hai người, tin tức mới toanh ấy, chỉ loáng một cái người nọ đã rỉ tai người kia, không ai không biết, ai cũng bảo Y Y là “thiên sứ”, “thiên sứ có vấn đề”... Liệu có ai đứng ra cứu hai người từ địa ngục lên? Không ai, chỉ có thiên sứ. Cứ nghĩ lại mà coi, liệu có ai phá khóa mật mã Quang phục một cách thần kì như vậy? Chỉ có thiên sứ! Gọi Y Y là thiên sứ không sai chút nào, cho nên cái tên ấy lan truyền khắp nơi.

Đồng thời với cái biệt danh Thiên sứ lan truyền nhanh chóng, chuyện tình cảm giữa cô và Quốc Khánh cũng bí mật lan truyền. Đấy là điều tôi đã dự đoán, không có gì kì lạ, những người ưa chuyện đều phỏng đoán, thăm dò, chứng thực, truyền miện. Nếu vợ Quốc Khánh về, bố trí làm việc ở bệnh viện 701, tai vách mạch rừng, rồi thể nào cũng sẽ có ngày sinh chuyện. Cho nên, để “bảo mật”, chúng tôi bố trí vợ Quốc Khánh làm y tá ở bệnh viện huyện. Cậu Vương đề nghị không về lại Trung tâm huấn luyện, hình như cậu ta cảm thấy về đấy cũng ngượng ngùng, nên chọn con đường cao chạy xa bay, đến một phân trạm của 701, cách đây khá xa. Điều này cũng có nghĩa là, từ nay về sau cậu ta không thể trực tiếp gặp Y Y.

Vợ Quốc Khánh tuy làm việc trên thị trấn nhưng nhà vẫn ở 701, ngày nào cũng về. Chị ta tên gì? Tôi nghĩ mãi, nhưng không nhớ nổi, cái tên bên cửa miệng nhưng không gọi được ra. Tại sao tôi nghĩ đến tên chị ta, là bởi câu chuyện dưới đây có liên quan đến chị, không có tên cũng khó nói. Nhưng tôi không thể nhớ, chỉ có thể nói như vậy. Chị ta, tức vợ Quốc Khánh, người trước đây ở 701 hay hiện tại đã đi chỗ khác, tôi không có quan hệ gì với chị ta, hoàn toàn có thể coi chị ta như không tồn tại. Nhưng vì Y Y có quan hệ với chồng chị ta, từ sau ngày chị ta về, trong lòng tôi lúc nào cũng có cái bóng của chị, chỉ lo chị biết chuyện rồi làm ầm lên. Tôi nghe người trong bệnh viện kháo, chị ta tính tình ngang ngược. Người ta vẫn thường nói, thế gian có hai loại người ác độc nhất, phiền hà nhất, đấy là người đàn bà tai quái và người đàn ông nịnh hót. Nói phiền hà ở đây tức là lắm chuyện lôi thôi, thích gây chuyện này nọ. Bây giờ thì phải trái đã rõ, tôi tin rằng một khi chị ta biết chuyện, sẽ nổi trận lôi đình, làm ầm ĩ, ảnh hưởng đến danh dự và công việc giải mã của Y Y. Người khác không biết nhưng tôi biết, sau khi phá được khóa mật mã Quang phục, cấp trên có chỉ thị cho phòng Giải mã chúng tôi, yêu cầu trọng điểm công tác từ nay về sau là theo dõi phá khóa mật mã quân sự của Liên Xô, vì Y Y rất hiểu tình hình Liên Xô, để hoàn thành nhiệm vụ mới nhất định phải cần đến tay cô.

Một người, nếu tình cảm và cuộc sống có chuyện trắc trở, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến công tác. Có những người ảnh hưởng thì ảnh hưởng, không sợ, ít nhất mình không sợ, nhưng sự việc dính đến Y Y nên tôi rất sợ. Bây giờ cô là hàng đầu, là nhân vật hạt nhân của công việc giải mã, cũng là điển hình của 701, có chuyện gì sẽ là chuyện toàn Cục, cho nên đấy là trọng điểm bảo vệ, những là an toàn, những là sức khỏe, ăn uống... tất cả đều dễ dàng, chỉ sợ vợ Quốc Khánh, sợ chị ta biết chuyện. Đấy là chuyện tôi lo lắng nhưng bất lực, không biết phải đề phòng bằng cách nào, ngộ nhỡ chuyện vỡ lở rồi không biết phải giải quyết ra sao. Tóm lại rất đau đầu, chỉ còn biết trông chờ ở số trời.

Vợ Quốc Khánh về.

Một tháng trôi qua.

Hai tháng trôi qua.

Chị ta vẫn yên tĩnh, không một tiếng động, không một dấu vết. Tức là chuyện tôi lo lắng vẫn chưa xảy ra, nhưng việc tôi mong muốn đã đến: Trong vòng sáu tháng, Y Y liên tiếp phá được ba bộ mật mã trung cấp quân sự của Liên Xô, đúng là niềm vui lớn. Hơn nữa, thử nghĩ mà xem, đấy là hiện tượng tốt không gì bằng. Bởi bất kể là chuyện vợ Quốc Khánh hay là chuyện phá khóa mật mã, mấy tháng đầu là quan trọng nhất, coi như đầu xuôi đuôi lọt. Vạn sự khởi đầu nan, câu nói ấy trong trường hợp nào cũng đúng.

Nửa năm vừa rồi tôi có cảm giác mình được thần linh phù hộ, mọi việc đều như ý, trong lòng thật nhiều niềm vui. Nếu có điều gì không vừa lòng thì là chuyện tìm người yêu cho Y Y, bắt đầu rất lí tưởng, tổ chức nhắm được vài người tương đối thích hợp, sau đấy hỏi ý kiến, nhưng cô đều từ chối. Điều này cũng dễ hiểu, lúc ấy trong đơn vị đã lan truyền chuyện Y Y và Quốc Khánh, chỉ trừ vợ Quốc Khánh chưa biết mà thôi. Lúc ấy, nếu chọn người trong đơn vị cũng khó, là bởi ai cũng sĩ diện. Cho nên về sau tổ chức thay đổi sách lược, liên hệ với bên ngoài. Nhưng tìm được người mà cả hai đều vừa ý đâu có dễ, trước hết phù hợp tuổi tác cũng đã là khó, sau đấy là trình độ, tự tin, người như vậy lại càng hiếm.

Tại sao phải tự tin? Là bởi chúng tôi thấy có những người, lúc đầu thì rất hăng hái, nhưng khi gặp mặt, thấy Y Y rất xinh đẹp, lại nghe nói có nhiều thành tích, là họ lảng ra, không còn hăng hái nữa, ai cũng nghĩ mình sẽ thất bại, đầu hàng trước cho xong! Về sau có một người, anh này là Trung đoàn trưởng một đơn vị bộ đội đóng quân gần đấy, hai bên đều cảm thấy ưng ý, gặp nhau chừng một tháng, sau ba lần nói chuyện, vậy là không có lần thứ tư. Kết thúc! Hỏi ra mới vỡ lẽ, anh Trung đoàn trưởng nói, cô này rất thiếu tự trọng, mới gặp nhau ba lần, chưa nói gì nhiều với nhau mà đã chủ động ôm anh ta ngay giữa ban ngày ban mặt, còn ra thể thống gì nữa! Xem ra, anh này hoảng sợ vì sự tự nhiên của Y Y. Còn một người nữa Y Y cũng có cảm tình, người này là giáo sư đại học trên tỉnh, mấy năm trước bị quy là phái hữu, vợ bỏ. Hai người tuổi sàn sàn, cũng hàm giáo sư, đã từng du học nước ngoài, có nhiều điểm chung, gặp nhau cũng tỏ ra chung tình lắm. Anh giáo sư này cũng rất mạnh dạn, đến chơi lần thứ hai đã ở lại qua đêm với Y Y. Hai người đi lại với nhau chừng vài tuần lễ, sau đó Y Y đến tìm tôi, nói: Anh này nhé. Cô bảo chúng tôi làm thủ tục.

Kết quả, vừa làm xong thủ tục thì chuyện của hai người cũng chấm dứt!

Rốt cuộc là có chuyện gì? Bố của anh giáo sư là quan chức cấp cao của Quốc Dân Đảng, nhà có bảy, tám anh chị em, có người đang ở Đài Loan, có người đang ở Hồng Kông, có người đang ở Mĩ. Nhưng 701 chúng tôi là cơ quan bảo mật, nghiêm cấm lấy người có quan hệ với người đang ở nước ngoài, đấy là quy định có tính pháp luật, không ai được phép vi phạm. Thủ trưởng Tổng cục cũng không dám, đừng nói gì đến cấp dưới chúng tôi. Vậy là tình trạng hôn nhân của Y Y lại rơi vào thế kẹt.

Theo tôi biết, khi vợ Quốc Khánh quay lại được nửa năm, về cơ bản Y Y không qua lại với anh, nhưng sau đó thì không biết thế nào, có thể vì khó khăn trong việc tìm người yêu, hai người lại tiếp tục qua lại. Một lần, tận mắt tôi trông thấy, mới sáng sớm Quốc Khánh từ trong phòng Y Y đi ra, khiến lòng tôi chua xót. Tôi nghĩ, ở cùng một khu tập thể, cứ như thế này kiểu gì cũng bị lộ. Tôi lên thị trấn tìm lãnh đạo bệnh viện, đề nghị phân cho vợ Quốc Khánh một căn hộ. Như vậy Quốc Khánh có thể dời nhà lên thị trấn, để vợ anh ta không về khu tập thể 701 nữa, vậy là mỗi người có một khoảng trời riêng, khả năng qua lại cũng bớt phần lớn thời gian Quốc Khánh về nhà, nhưng cũng có lúc Y Y giữ lại qua đêm. Bởi vậy, mấy lần tôi đến nhà Quốc Khánh để động viên, an ủi, nói công việc của Quốc Khánh gần đây rất bận, có lúc không về được nhà, mong chị ta thông cảm. Tóm lại, để giữ cho chuyện của hai người không bị lộ, tôi phải dùng đến tâm tư và cả quyền lực làm nhiều chuyện không ra gì, nói theo Y Y, tôi trở thành kẻ đồng mưu trong quan hệ của hai người. Từ một góc độ nào đó, cả 701 là đồng mưu của họ. Tôi không khoác lác, về sau, quan hệ của họ ngay cả chó của 701 cũng biết, nhưng vợ Quốc Khánh không hề hay biết, có thể thấy kín mồm kín miệng đến khó tin, dựa vào mọi người, được mọi người tích cực phối hợp.

Tất nhiên tôi biết, đấy không phải là mưu kế hoàn hảo, tốt nhất vẫn là tìm người yêu cho Y Y, để Y Y lập gia đình, cho danh chín ngôn thuận. Bởi vậy, một mặt cố giấu giếm, mặt khác tôi ra sức tìm cho Y Y một người. Khó quá! Nhưng khó cũng phải tìm. Bởi đó không phải là chuyện riêng của Y Y, mà là vấn đề của tổ chức 701, vấn đề chính trị. Có thể anh không tin, nhưng sự thật là thế.

Mới đấy mà đã sang mùa xuân thứ hai. Vào một buổi chiều, Y Y bỗng đến văn phòng của tôi, vừa bước vào cô nói ngay: “Em sẽ lấy anh Khánh”.

Tôi ngớ ra, không biết nói gì, rất lâu sau tôi mới nói được một câu:

“Là nghĩa làm sao?”.

“Nghĩa là, em sẽ lấy anh Khánh”.

“Cô đùa đấy à?”.

“Không đùa”.

“Lạ thật, tại sao cô bỗng dưng có ý nghĩ ấy?”.

“Em không thể chịu nổi việc hàng ngày anh ấy vẫn cứ về với vợ”.

“Vì thế thôi à? Vậy tôi sẽ nói với Khánh, để cậu ta ít về, việc gì phải lấy nhau?”.

“Không, em phải lấy”. Y Y nói rất bình tĩnh, kiên quyết, chứng tỏ cô đã suy nghĩ kĩ.

Tôi trách cô: “Biết thế này, hà tất phải làm như lúc đầu? Hay là đưa gia đình cậu ta về lại đây...”

Y Y ngắt lời tôi: “Bây giờ là bây giờ, lúc đầu là lúc đầu, dù sao thì em sẽ lấy anh ấy, anh bảo anh ấy li hôn đi”.

Nói xong cô bỏ đi, tôi gọi cũng không quay lại.

Y Y đi rồi, tôi ngồi lặng trước bàn làm việc, sự việc thật không ra làm sao, cô ta đòi lấy chồng, nhưng không nói với Quốc Khánh mà đến nói với tôi, làm như đấy là nhiệm vụ cô giao cho tôi. Với lại, cô không nghĩ trước nghĩ sau, bỗng nhiên nổi hứng như vậy? Thật là hại mình hại người, khiến chúng tôi phải mất bao thời gian vì việc này! Nhưng không ra sao thì không ra sao, chúng tôi không thể không quan tâm, tuy nói đây không phải là việc của tôi, nhưng xét cho cùng, đó cũng là công tác. Bởi tôi biết tính cô, nếu không thuận theo cô ta, cô ta sẽ không làm gì, rồi tuyệt thực, ốm lăm năm ba hôm, khiến tôi cuống lên. Cô là thiên sứ, tôi là người thường, không có cách nào, đành phải chiều theo ý cô. Vậy là tôi tìm Quốc Khánh, nói rõ với cậu ta, cuối cùng cậu ta cũng chịu bày tỏ thái độ.

Cậu ta nói dứt khoát: Nghe theo sự xếp đặt của tổ chức.

Nghe tổ chức thì phải li hôn.

Thế là li hôn.

Thật ra, không nghe tổ chức cũng phải li hôn, sự việc là thế, không còn đất lùi. Đất lùi ở phía thiên sứ. Thiên sứ đang liên tục phá hết mật mã này đến mật mã khác, chuyện bất chính này như nói với chúng tôi: Cô càng giống một thiên sứ, chúng tôi nếu phải xoay quanh cô, hơn nữa càng vững tin, xoay theo cô sẽ không bị thiệt.

Bên kia bỏ, bên này lấy, lòng cô nôn nóng, làm gì cũng không đến nơi đến chốn, không kiêng kị, giống như hai đứa trẻ không hiểu sự đời. Hôn lễ rất đơn giản, những người giúp đỡ và mấy lãnh đạo chúng tôi cùng chung một bàn tiệc tại nhà ăn tập thể, ăn xong vào ngồi ở phòng cô dâu chú rể, ăn vài cái kẹo, chúc mừng, coi như động phòng, có trời đất chứng giám. Trong lúc động phòng, Y Y nôn khan mấy lần, ai trông thấy cũng đều hiểu cô đã có mang.

Lúc này đã rõ tại sao Y Y lại vội đòi lấy Quốc Khánh như vậy. Nhưng không ai ngờ trong nguyên nhân ấy, thật ra còn giấu một bí mật to lớn, bí mật không thể tiết lộ. Y Y đã mấy đời chồng, lại có nhiều đàn ông mây mưa với cô. Nhưng qua đêm với nhiều đàn ông như vậy, trong một thời gian dài Y Y vẫn chưa bao giờ có tin mừng hoặc tin buồn. Đây là lần đầu cô có mang. Bản thân Y Y cũng cảm thấy lạ, rất nhiều người đến với cô, nhưng chỉ có Quốc Khánh mới “khai thiên lập địa” cho cô, hơn nữa không phải vừa bắt đầu là được ngay, mà phải trải qua một thời gian đến với nhau, chờ đợi nhau, tưởng như bộ máy sinh lí của cô có cái khóa thần bí, chỉ có Quốc Khánh mới mở nổi.

Mọi người cảm thấy bí hiểm, bí hiểm đến độ chỉ có thể dùng duyên phận để lí giải. Nếu đã là số phận, là hẹn ước của đất trời, độc nhất vô nhị, không có chọn lựa khác, còn gì phải do dự nữa? Cho nên cô mới kiên quyết, ngang nhiên đòi lấy Quốc Khánh. Chừng như số trời đã định Quốc Khánh lấy cô.

Tìm được người chồng thiên định, bây giờ lại có mang, hỉ sự nối tiếp nhau đến, đúng lí ra chúng tôi phải vui mừng. Nhưng tôi nghĩ, từ nay cô sẽ bê trễ công tác, tuy là tạm thời, nhưng tôi vẫn không muốn. Lúc này đâu phải là lúc Y Y sinh con? Chuyện gì cũng phải phân biệt thời gian và địa điểm, cùng một sự việc, không cùng thời gian và địa điểm, tính chất và hiệu quả hoàn toàn khác nhau, thậm chí khác nhau một trời một vực. Nhưng tôi biết nói gì hơn? Đấy là kết quả của sự hẹn ước giữa đất trời, hơn nữa Y Y đã ngoài 30, đâu tùy tiện? Vậy là, một bên là lợi ích quốc gia, một bên là sự hẹn ước của đất trời đều thiêng liêng và không thể xâm phạm như, tôi kẹt ở giữa, phải thế nào cho tốt đây? Thật khó cho tôi quá.

Cuối cùng tôi đứng về phía “lợi ích quốc gia”, nói với Y Y lo lắng của tôi.

Có thể đề nghị sẽ bị từ chối, nhưng kết quả thật bất ngờ. Một hôm, Quốc Khánh đến gặp tôi xin xe, bảo Y Y không được khỏe, phải đi bệnh viện. Bệnh viện ở cạnh Trung tâm huấn luyện, cách khu tập thể mấy cây số, dạo trước khi Y Y còn thân với cậu Vương thường hay đi bộ qua đây, bây giờ thì không còn tình cảm, mà cũng không còn đủ sức nên phải xin xe để đi.

Tất nhiên xe đi và về rất nhanh, không đầy hai tiếng đồng hồ, Y Y đã từ bệnh viện về, cô đến thẳng văn phòng của tôi, vừa gặp mặt, cô đã nói ngay một câu: “Thế là anh vui nhé!”.

Thì ra, bệnh viện chẩn đoán cô chỉ cảm mạo bình thường, bác sĩ biết cho cô thuốc gì sẽ chóng khỏi, nhưng lại không cho một viên thuốc nào, bởi thuốc sẽ ảnh hưởng đến thai nhi. Y Y bấm đốt ngón tay, từ sau khi mang thai, cô uống ít nhất hai lần thứ thuốc này rồi. Bác sĩ lấy thuốc ra, chỉ cho cô thấy mấy chữ ghi trong phần chỉ dẫn “không dùng cho phụ nữ mang thai” đồng thời dặn đi dặn lại, khiến cô giật mình, hối hận không kịp.

Bác sĩ nói toàn những lời đáng sợ, người mẹ phải thận trọng đối với đứa bé, bất luận chưa sinh hay đã sinh. Cô rất ngang nhiên đưa ra quyết định. Bỏ đứa bé trước, rồi sẽ tính sau”.

Đúng là tôi cảm thấy vui mừng, nhưng không biết tại sao, trong cái vui mừng bất ngờ, thấp thoáng cái chết đáng sợ và không thể tránh khỏi của Y Y. Mấy hôm sau, thấy cái cơ thể lạnh cứng của Y Y, bỗng tôi thấy đầu gối mềm nhũn, suýt nữa thì quị ngay trên thi thể cô. Lúc ấy, tôi chỉ muốn chửi rủa thậm tệ cái bà bác sĩ nói gở, bà ta đã gõ tiếng chuông chết chóc với Y Y!

Không phải chết trong khi nạo thai, mà chết sau đó.

Cũng không phải chết trong phòng bệnh mà chết trong nhà vệ sinh.

Về sau tôi xem xét cái nhà vệ sinh ấy, trong đó có hai bồn cầu, dùng ván ngăn đôi, cửa hai chiều, có thể kéo ra hoặc đẩy vào. Nhưng một bên đã tạm dừng sử dụng, trên cửa dán một tờ giấy ghi rõ: “Tắc cống, cấm sử dụng”. Nghe nói, bên này là xí bệt, đành riêng cho bệnh nhân, còn bên kia là bồn xổm bình thường. Lại nghe nói, cánh cửa của hai ngăn vệ sinh đã hỏng từ lâu, cửa chỉ mở chứ không thể đóng, nhưng không ai ngó ngàng sửa chữa, hơn một tháng trước, vì cấp trên thông báo sẽ đi kiểm tra mới có người đến thay bản lề cửa. Bây giờ thì cửa mở ra đóng vào đều đã ổn, nhưng vì cái bản lề còn mới, khi kéo cửa ra, để bước vào, tay không giữ cửa, thể nào cửa cũng tự động khép lại, đập vào mông, khiến người vào giật mình đánh thót.

Nơi tôi nói đây không phải là bệnh viện 701, mà là bệnh viện Nhân dân huyện. Bệnh viện 701 không có khoa sản, những bệnh phụ khoa hoặc sinh nở đều phải lên bệnh viện của huyện. Bởi vậy, cơ quan chúng tôi có quan hệ hữu hảo với bệnh viện này, mục đích là để hân viên của chúng tôi được ưu tiên. Hôm ấy Y Y lên bệnh viện huyện để nạo thai, cơ quan bố trí một người có quan hệ tốt với bệnh viện cùng đi với Y Y, cho nên mọi sự ưu đãi không cần phải nói, đến là có người đón, ưu tiên dùng phòng tiểu phẫu tốt nhất, bác sĩ có kinh nghiệm, nên mọi việc rất thành công. Xử lý xong, họ còn bố trí cô nằm phòng riêng, pha nước đường cho cô uống. Tất cả những điều đó không thì có gì đáng phàn nàn. Có thể trước khi cô đi, Thượng đế cố tình để cô hưởng chút tốt đẹp của trần gian.

Nghỉ được chừng mười lăm phút, cô không còn đau bụng, người cũng đã cảm thấy khỏe. Lúc ấy khoảng 11 giờ, Y Y thấy đã muộn, bảo Quốc Khánh thu xếp đồ dùng, chuẩn bị ra về, còn cô đi vệ sinh. Cô đi, hồi lâu không thấy quay về, mọi người lấy làm lạ vội chạy đi tìm thì thấy cô nửa nằm nửa ngồi trong nhà vệ sinh, hôn mê bất tỉnh. Lúc đầu họ cho rằng chỉ là hôn mê bình thường, nhưng mạch mỗi lúc một yếu, có thể thấy đây không phải hôn mê bình thường. Sự thật thì đến lúc ấy không còn cứu chữa được nữa.

Cô bị xuất huyết não!

Lúc ngã, cô đập đầu vào khớp nối ống nước ở góc tường phía sau, dẫn đến xuất huyết não.

Bác sĩ nói, chấn thương này chỉ trừ các bệnh viện lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải, có bác sĩ kịp thời mổ sọ não thì mới có thể cứu nổi, còn ở đây người và thiết bị đều không có. Mọi người nhìn sắc mặt Y Y mỗi lúc một tím tái, mạch yếu dần, toàn thân bất động, mỗi lúc một lạnh... Ai cũng nghĩ đến biện pháp sơ cứu tạm thời nhằm ngăn chặn tình trạng đó, tay chân bối rối, nhưng rồi cũng không thể làm gì hơn. Đấy là bệnh của bệnh viện lớn, người ở đây dù có chẩn đoán chính xác cũng không thể làm gì được. Sự thật thì, vết thương gây chảy máu sọ não về sau cũng mới xác định. Chuyện cũng thật lạ, vết thương gây chết người nhưng phía sau đầu Y Y vẫn nguyên vẹn, sọ không bị vỡ, chỉ xây xước tí chút, bị bầm máu, hơn nữa tóc lại che khuất, không chú ý cũng khó phát hiện. Vết thương khiến mọi người phải suy nghĩ, phải chăng da đầu Y Y được bọc bằng thép, nhưng não làm bằng đậu phụ.

Một thiên sứ có những cống hiến to lớn cho việc phá khóa mật mã của 701 đã đi xa chúng tôi!

Cái chết của Y Y khiến tôi bàng hoàng, đau khổ, tiếc nuối. Tôi nhiều lần suy nghĩ, nếu cái chết của cô là do sai lầm của ai đó, dù thế nào đi nữa, nhất định tôi sẽ xé người ấy ra thành từng mảnh, giẫm đạp cho máu thịt nát nhừ. Nhưng dường như không có người nào cả. Sự thật thì sáng hôm ấy những người đã gặp cô, chào hỏi nói chuyện với cô, tất cả đều rất ân cần, họ coi cô như một vị thủ trưởng lớn, rất nhiệt tình chu đáo, cẩn thận làm thủ thuật, sau khi xảy ra tai nạn cũng cấp cứu kịp thời, còn sự bất lực về mặt kĩ thuật cấp cứu cũng khó có thể trách ai. Nếu muốn tìm một người để oán trách chỉ có thể là lãnh đạo bệnh viện, trách họ không kịp thời sửa chữa nhà vệ sinh. Cứ thử nghĩ xem tại sao Y Y lại ngất trong nhà vệ sinh? Vì trước đây cô vẫn thường bị ngất lại vừa nạo thai, người rất yếu, ngồi xổm là một thử thách đối với cô, lúc đứng dậy, chóng mặt choáng váng, người ngã vật ra. Chuyện là vậy, không thể sai nổi.

Cái chết của Y Y đã để lại khó khăn và sức ép không thể tưởng tượng nổi đối với công việc phá khóa mật mã. Từ ngày công khai quan hệ với Quốc Khánh, mọi người thích gọi cô là Thiên sứ, nhưng sau lưng thường gọi là Thiên sứ có vấn đề. Nói thật, trong công việc phá khóa mật mã, cô không có vấn đề gì, đúng là thiên sứ, một thiên sứ rất hiểu bí mật của mật mã. Theo tôi, nếu so tất cả những người đã tham gia phá khóa mật mã của 701 thì không ai bằng Y Y. Đấy là tôi nói về năng lực, năng lực và tài phá khóa mật mã. Còn về cống hiến, sau này có người còn hơn cô. Cô là người mới vào nghề trong một thời gian rất ngắn, hơn hai năm, chưa đầy ba năm. Nhưng từ một góc độ nào đó, cống hiến của cô là to lớn nhất, bởi sự xuất hiện của cô, biểu hiện thần kì của cô đã để lại dấu ấn rực rỡ, khiến những người phá khóa mật mã sau đấy của 701 đều không dám tự cao tự đại, không dám làm qua quít, chỉ biết nghiến răng lại mà vật lộn với công việc. Cô như một chùm sáng thần bí, mạnh mẽ, loé sáng rồi vụt tắt, nhưng để lại trong đầu óc, trong câu giai thoại, trong kí ức mọi người những chuyện sống động, lan truyền rộng rãi, trở thành ngọn cờ đầu, cổ vũ người đi sau phấn đấu đi sâu vào tận cùng đen tối.

Phá khóa mật mã đúng là cuộc vật lộn trong đêm tối, là nghe nhịp tim trên xác chết.

Người chết không thể sống lại. Nhưng cái chết của Y Y khiến hôn nhân của Quốc Khánh với vợ trước của anh sống lại. Nói đến đây, thù hận của tôi cũng sống lại, tôi không muốn nói nhiều đến hai người này, nhất là vợ Quốc Khánh, một kẻ chẳng ra gì! Cái đồ trời đánh! Tôi cứ muốn xé nát chị ta ra từng mảnh!

Nói với anh, chính chị ta đã đẩy Y Y đến chỗ chết!

Tôi không muốn nói về chị ta, chỉ muốn để chuyện nói lại với anh, sự thật là thế này. Vì lúc ấy không ai nghĩ cái chết của Y Y lại có hung thủ, mọi người cho rằng đấy là một sự vô tình, không ai nghĩ phải làm một cuộc điều tra. Vậy là cái đồ đàn bà trời đánh thánh vật kia lại nhẹ nhàng thoát tội, sống hạnh phúc với cuộc đời gương vỡ lại lành. Chuyện là thế này. Trước đấy một năm - lại một năm - đến mùa thu năm thứ ba, không biết vì duyên cớ gì, trong khu tập thể lan truyền tin đồn nghe mà rợn người, họ bảo Y Y bị vợ Quốc Khánh giết chết, có người nói chị ta lợi dụng công việc của mình, lén tiêm cho Y Y một mũi thuốc độc, có người nói chị ta nấp trong nhà vệ sinh và dùng băng y tế thắt cổ Y Y, cũng có người nói chị ta dùng gậy gỗ đánh chết Y Y. Tóm lại, có đến dăm bảy cách hành hung li kì cổ quái, nghe thật rắc rối và buồn cười. Tôi có nghe những chuyện ấy và cho rằng đó chỉ là chuyện vớ vẩn, vì quan hệ giữa vợ Quốc Khánh và Y Y không ai không biết, rồi chuyện chị ta căm thù Y Y thì ai cũng có thể thấy, thật ra chỉ là mọi người mượn cơ sự rồi bịa chuyện.

Nhưng chiều hôm ấy, Quốc Khánh gặp tôi trong hành lang, thần sắc hốt hoảng giống như gặp ma, khiến tôi nghi ngờ có chuyện gì đó. Về sau tôi bảo Chánh văn phòng gọi Quốc Khánh đến, gọi đến làm gì, thật ra tôi cũng chưa chuẩn bị. Không ngờ, Quốc Khánh vừa bước vào đã khóc rưng rức, trông thật đáng thương.

“Anh Thiên, anh bắt nó đi, chính nó đã làm hại Y Y”.

Về sau, tôi thẩm vấn mụ đàn bà trời đánh - vợ của Quốc Khánh - mới biết, hôm ấy Y Y vào nhà vệ sinh, chị ta đang ngồi trong đó, nghe thấy có người vào liền chủ động đánh tiếng, bên ngoài Y Y cũng lên tiếng. Hai người tuy đã gặp nhau, coi như biết nhau, nhưng không quen tiếng, nhất là chỉ đánh tiếng lại càng không thể phân biệt đấy là ai. Có thể hình dung, nếu lúc ấy Y Y nhận ra chị ta, cô nhất định sẽ bỏ đi. Bỏ đi có nghĩa là tránh được tai họa. Nhưng đấy chỉ là giả thiết, sự thật Y Y không bỏ đi, hai người gặp nhau trong lối đi hẹp... Nghe thấy tiếng mụ đàn bà chó má, lúc ấy chị ta đi xong và ra ngoài, thấy Y Y, trong bụng bỗng nảy ý độc ác, chửi thề một câu. Y Y không chửi lại, chỉ nói chị ăn nói sạch sẽ một chút, rồi cô vào nhà vệ sinh, rõ ràng cô không muốn cãi nhau. Nhưng chị ta vẫn chưa thôi, đứng chặn cửa, tiếp tục nói những lời khó nghe.

Hai người, khách quan mà nói, Y Y là người gây nên sự tan vỡ, chị ta là người bị hại, trong lòng tức giận gặp nhau chửi vài câu cũng có thể hiểu được, cho nên Y Y hết sức kiềm chế không cãi lại, làm ra vẻ bất cần, thậm chí nhắm mắt, mặc cho chị ta nói năng lảm nhảm coi như không nghe thấy. Người bị chửi không nghe, chửi cũng chẳng ích gì, cho nên chị ta định bỏ đi. Cái mụ đàn bà chó chết ấy nói, định cho Y Y vài cái tát, nhưng nghĩ lại không dám, làm như thế đâm to chuyện. Chị ta cũng định bỏ đi, nhưng lúc ra cái cửa hai chiều bật mạnh làm chị ta nghĩ, có thể nhờ cánh cửa này để trả thù Y Y cho hả lòng hả dạ. Vậy là chị ta cố tình kéo cánh cửa mở thật rộng, sau đấy buông tay, cánh cửa bật mạnh. Lúc ấy Y Y đang nhắm mắt nên không kịp tránh, bị cánh cửa đập vào người, cô mất thăng bằng, ngã ra phía sau, đầu đập đúng vào khớp nối ống nước lồi lên, cô kêu thất thanh, ngã vật ra đất...

Cái đồ chó má làm Y Y ngã, cảm thấy đắc thắng, rất hả hê, đâu biết Y Y bị chị ta đẩy vào cõi chết, sinh mệnh bay nhanh về nơi tận cùng đêm tối. Đồng thời, chị ta cũng rơi xuống vực, có điều trong lúc rơi xuống, may mắn vướng vào một cành cây, sống thêm được ba năm. Vì vậy, chị ta phải trả giá bằng cái chết không nhắm mắt, Quốc Khánh bị liên luỵ phải vào tù, đứa con trở thành không cha không mẹ, không nơi nương tựa.

Mọi người đều nói, nếu chị ta không sống thêm ba năm, lúc xảy ra án mạng ra tự thú thì sẽ không bị kết án tử hình, Quốc Khánh càng không bị liên luỵ, và như vậy con chị ta còn có bố chăm sóc, nhưng đấy chỉ là giả thiết, sự thật thì chị ta sống thêm ba năm, sự việc xảy ra rồi, trong con mắt mọi người, Quốc Khánh không ra người cũng không ra ma, tuy có thể loại trừ mối nghi ngờ anh ta là người gây nên tai họa, nhưng không thể loại trừ mối nghi ngờ anh ta bao che cho hung thủ. Điều ấy cũng đủ để anh ta nếm trải mùi vị sau song sắt. Quốc Khánh là kẻ đáng thương.

Khách quan mà nói, vợ anh ta cũng là kẻ đáng thương, nhưng tôi không có cách nào để thương hại cho chị ta.

Cuối cùng, tôi muốn nói đến một chuyện không liên quan đến Y Y. Tôi không định nói, nhưng trên đây tôi nói đến Vũ, tôi nghĩ cũng nên nói thêm một chút. Làm cái nghề của chúng tôi, cho dù có buồn thương và đau khổ cũng chỉ lặng lẽ giấu kín trong tim. Nhưng trong tim có gì đó khiến người ta phải day dứt, tôi vì chuyện của Vũ mà phải day dứt mấy chục năm trời, bây giờ tôi mượn cơ hội này để nói ra cho thanh thản, nhẹ lòng, như là một sự giải thoát.

Chừng như tất cả đều do số trời, Y Y đột ngột mất được ít lâu, ông Thiết có lệnh gọi tôi lên Bắc Kinh gặp ông. Làm gì? Trong điện thoại, ông Thiết không nói, tôi cũng không hỏi. Đấy là thói quen kỉ luật của chúng tôi, cấp trên không nói, tốt nhất đừng hỏi. Lên đến Tổng cục, trước mắt tôi là cái hộp gỗ màu đen. Đựng gì trong đó? Anh đoán đúng rồi, hộp tro hài cốt.

Nhưng chắc anh không thể ngờ, đấy là hộp tro hài cốt của Vũ.

Lần này thì thật, không phải là âm mưu che đậy tai mắt mọi người. Đúng là Vũ chết trong tai nạn ô tô. Nguyên nhân tai nạn vẫn chưa rõ. Có người nói thời tiết ấm lên, dọc đường đầy tuyết tan, rất dễ trơn, và bởi Vũ lái xe không cẩn thận. Nhưng nhiều người lại nói, KGB đã biết rõ tung tích của Vũ, chính họ đã dựng nên vụ tai nạn. Thật ra, chết thế nào chỉ là thứ yếu, vấn đề là thân phận của Vũ vẫn chưa bị lộ. Tức là, Vũ chết tự nhiên, không công bố tin Vũ chết, vì Vũ đã “chết” từ lâu.

Thủ trưởng Tổng cục yêu cầu tôi phải giữ bí mật, đưa hộp tro hài cốt của Vũ về và lặng lẽ an táng. Nói thật, lúc bấy giờ tôi cảm thấy căm giận và tuyệt vọng với công việc tôi làm. Tôi căm giận vì nó tàn khốc vô tình, tuyệt vọng cũng vì nó tàn khốc vô tình. Về sau, tôi về đến 701, vào một đêm khuya, một mình vào rừng chôn hộp tro hài cốt của Vũ bên cạnh mộ Y Y. Tôi cũng không biết tại sao mình làm thế, tôi chỉ nghĩ hai người ấy nên ở gần nhau. Đều là chị em cùng một chiến tuyến, không có gì là không phù hợp, hơn nữa cả hai đều là những linh hồn cô đơn, ở dưới âm phủ làm bạn với nhau, có thể như thế sẽ không còn cô đơn nữa chăng?

Hai người không còn cô đơn, nhưng tôi thì sao? Tôi vẫn sống cô đơn. Nhớ lại buổi tối hôm ấy, tôi lặng lẽ rơi nước mắt, ngồi trước mộ Y Y và Vũ rất lâu, ngồi cho đến sáng. Đấy là khoảng tháng tư, tháng năm, cây cối và cỏ hoa đã khoác lên mình một màu xanh tươi, hoa đã nở, hương thơm của hoa và cỏ lan tỏa trong đêm, chứa chan sức sống, nhưng tôi trong những ngày xuân ấy tôi lại ngửi thấy toàn mùi chết chóc, tựa như mùi thực vật phân hủy. Nói thẳng ra, suốt nửa cuộc đời còn lại tôi chỉ sống vì nghề nghiệp, không tình cảm, không linh hồn, tình cảm và linh hồn của tôi đã chết trong mùa xuân ấy!

Tôi sống trong “cái chết” cho đến ngày nay, tôi không biết đấy là sự kiên cường hay là sự yếu đuối của tôi. Nhưng bây giờ tôi có thể yên tâm, tôi biết mình sống không được bao lâu nữa, tôi sẽ về làm bạn với Vũ và Y Y. Có một cách nói, không biết anh đã nghe thấy chưa, ấy là “thiên đường có lối đi”. Tôi hiểu ý câu nói ấy, tôi nghĩ, mọi nguyện vọng, mọi tình yêu chỉ có thể thực hiện nơi thiên đường. Có thể người khác không tin có thiên đường, nhưng tôi rất tin. Tuy tôi là kẻ vô thần, nhưng tôi vẫn tin có thiên đường. Ông Androv khiến tôi tin. Ông Androv thường nói với tôi, không có thiên đường, con người làm sao sống nổi? Tinh thần của con người sẽ đi về đâu? Giống như tôi cùng Vũ và Y Y vậy, nếu không kì vọng ở thiên đường, chúng tôi phải làm thế nào? Làm thế nào để an ủi được người khác, an ủi chính mình?

Thiên đường có lối đi, câu nói đó thật tuyệt vời!

Trần Nhị Hồ đã mất, ông mất năm 1987, tính đến thời điểm này là đã 17 năm. Nói chung, những người đã mất lâu như thế, chắc chắn có trong danh sách giải mật hàng năm của 701. Nhưng Trần Nhị Hồ không phải là người bình thường, ông là người chứng kiến Cục Giải mã từ không đến có, từ nhỏ đến lớn, từ trong ra ngoài, đã từng lần lượt làm giữ vị trí chủ chốt của nhiều phòng khác nhau rồi lên đến Phó Thủ trưởng đơn vị 701, có phòng ông lên lên xuống xuống mấy lần, nội tình và những điều cơ mật lớn nhỏ, trong ngoài, thật giả của Cục Giải mã đều có trong cuộc đời phong phú của ông. Có thể không nói quá, ông được giải mật có nghĩa là quá nửa bí mật của Cục Giải mã được công khai. Chính vì vậy mà danh sách giải mật được công bố lần này đến lần khác, riêng tên ông vẫn bị gác lại. Bởi thế, công việc của tôi có liên quan đến những công khai và bí mật của ông, buộc phải rơi vào tình trạng đóng băng.

Tình trạng đóng băng kéo dài cho đến ngày giải mật của 701 năm ngoái: Ngày 25 tháng 10 năm 2002. Hôm ấy, tôi may mắn được chứng kiến một cảnh tượng lạ lùng của ngày giải mật: Bắt đầu từ 8 giờ 30 phút sáng, người người nối tiếp nhau đến trước cửa sổ phòng lưu trữ hồ sơ, xuất trình với đồng chí trực ban giấy thông báo, sau đấy nhận đồ, giống hệt như đi lĩnh bưu phẩm ở bưu điện, thái độ của hai bên rất thân tình, hữu hảo. Trong số những người đến, tôi chú ý một người chống gậy, ông không già, chừng 50 tuổi đổ lại, theo cách nào đấy đó là tuổi sự nghiệp đang lên. Nhưng hai năm trước, ông không may bị đau mắt, chỉ trong một đêm cả thế giới biến thành màu đen trong mắt ông, tuy đã điều trị đủ cách, nhưng vẫn không khỏi, đi lại vẫn phải nhờ gậy, nói gì đến làm việc. Ông buộc phải rời khỏi 701. Ông rời khỏi đơn vị nhưng để lại đây khá nhiều thứ, như tuổi xuân, tài năng, tình cảm của ông, và cả những bức điện thu phát, nhật kí, tư liệu suốt trong mười hai năm... Có những thứ sẽ lại vĩnh viễn, có thứ để lại tạm thời, ví dụ thư từ, nhật kí, hôm nay ông có thể mang về. Là bởi ông đã có trong danh sách giải mật.

Về sau tôi biết, ông là học trò của ông Trần Nhị Hồ, tên là Thi Quốc Quang. Điều càng khiến tôi vui là, trong số những đồ vật của ông được giải mật hôm đó có rất nhiều thư từ và nhật kí có liên quan đến ông Hồ. Tôi có thể tưởng tượng ra, ngày giải mật của ông Hồ sẽ không còn xa. Nhưng trước khi đến cái ngày không xa ấy, chúng tôi chỉ có thể dựa vào những văn bản giải mật có liên quan đến ông Hồ để gián tiếp ghi lại chuyện ông.

Điều làm tôi nghi ngờ là, tuy chỉ như một cái bóng, nhưng tôi vẫn có thể cảm nhận rõ ràng và mạnh mẽ, chủ nhân của “cái bóng” này là một con người phi phàm, một người phá khóa mật mã vô cùng thần kì, không như ông An Tại Thiên, Thủ trưởng cơ quan đã nói. Trong câu chuyện của ông Thiên tôi cảm thấy con người Trần Nhị Hồ rất mờ nhạt, có thể vì ông quá nhấn mạnh đến Hoàng Y Y, nên vô hình trung làm mờ nhạt hình ảnh ông Hồ. Cũng có thể do những nguyên nhân khác mà tôi không biết. Nhưng có một điểm rõ ràng, sau khi được đọc những tài liệu của ông Thi Quốc Quang, tôi vô cùng kính trọng ông Trần Nhị Hồ.